Zarząd Transportu Miejskiego

Przystanek ZTM z nowym logo

Plik:ZTM.png

Stare logo Logo ZTM

Zarząd Transportu Miejskiego w Warszawie – organ samorządu miasta Warszawy planujący, organizujący, zarządzający i nadzorujący działanie publicznego transportu zbiorowego na terenie aglomeracji warszawskiej. Od 1 marca 2011 siedziba ZTM-u mieści się w przy ul. Żelaznej 61. Prezesem spółki jest aktualnie Leszek Ruta.

Do zadań ZTM należy ustalanie przebiegu tras linii komunikacyjnych, zlecanie obsługi tych linii przewoźnikom, ustalanie lokalizacji przystanków oraz sprzedaż i kontrola biletów. Spółka realizuje także inwestycje na rzecz lokalnego transportu zbiorowego i pozyskuje środki na jego rozwój oraz promuje komunikację miejską. W gestii ZTM leży również system parkingów Parkuj i Jedź (Park&Ride).

Obsługę linii ZTM zapewniają spółki:

Tramwaje Warszawskie – spółka samorządowa odpowiedzialna za linie tramwajowe
Miejskie Zakłady Autobusowe – spółka samorządowa, operator linii autobusowych
PKS Grodzisk Mazowiecki - prywatna firma, operator linii autobusowych
ITS Michalczewski - prywatna firma, operator linii autobusowych
Mobilis - prywatna firma, operator linii autobusowych
Metro Warszawskie – spółka samorządowa odpowiedzialna za metro
Szybka Kolej Miejska – spółka samorządowa odpowiedzialna za szybką kolej miejską

Historia

Lata 90.

Zarząd Transportu Miejskiego powstał 1 września 1992 roku – został wydzielony z Miejskich Zakładów Komunikacyjnych. Spółka przejęła od MZK wszystkie zadania niezwiązane z eksploatacją taboru. W latach 1992-1993 ZTM wprowadził m.in. nowe wiaty i słupki przystankowe, nowe, czytelniejsze rozkłady jazdy, nazwy przystanków i zespoły przystankowe, a także tablice kierunkowe oraz numery brygad w pojazdach. 1 grudnia 1992 zmieniono układ nocnych linii autobusowych i ustanowiono przystanek Emilii Plater jako wspólny przesiadkowy między wszystkimi liniami. W 1993 roku ostatecznie ujednolicono oznaczenia linii, łącząc autobusy pospieszne i przyspieszone w jedną kategorię linii przyspieszonych z numerami rozpoczynającymi się cyfrą "5".

Rok 1995 to wprowadzenie w Warszawie nowego środka publicznego transportu zbiorowego – metra – i jednocześnie ostateczne wycofanie ze stolicy trolejbusów. W związku z otwarciem pierwszej linii podziemnej kolejki wprowadzono szereg zmian w funkcjonowaniu komunikacji naziemnej.

21 kwietnia 1996 roku powstała pierwsza w Warszawie linia turystyczna – tramwajowa T. Wyruszyła na okrężną trasę przez Ochotę, Śródmieście i Pragę. Od tego czasu jest uruchamiana każdego roku w sezonie letnim.

2000-2005

W roku 2000 przeprowadzono tzw. małą prywatyzację komunikacji miejskiej. Po raz pierwszy ogłoszono przetarg, w którym zwycięzca przejmował obsługę wyznaczonej ilości brygad, a nie linii. 3 maja 2000 obsługę brygad na liniach autobusowych 160 i 171 przekazano firmie Rapid-Bus (grupa Connex). Niecałe 2 miesiące później, 1 lipca, firma przejęła także linie 167, 180 i 409, łącznie wprowadzając do ruchu 55 nowych, niskopodłogowych wozów Solaris Urbino 12 i 15.

W grudniu 2000 roku ZTM uruchomił drugą w Warszawie linię turystyczną. Do przekształconej w kwietniu tegoż roku 180 dołączyła 319 łącząca Pałac Kultury i Nauki z Łazienkami Królewskimi. Linia istniała zaledwie jeden dzień, po nagonce prasowej została zlikwidowana. 21 kwietnia 2001 ponownie uruchomiono linię turystyczną, tym razem oznaczoną numerem "100", kursującą na bardziej atrakcyjnej trasie i obsługiwaną taborem piętrowym (autobus MAN SD202).

W 2001 roku wprowadzono nowy system biletów, zastępując dotychczasowe papierowe bilety biletami kartonikowymi z paskiem magnetycznym. Zamiast kasowników "dziurkaczy" w metrze pojawiły się bramki, a w pozostałych środkach komunikacji – charakterystyczne, żółte elektroniczne kasowniki. Wdrożono także system kart bezstykowych – Warszawską Kartę Miejską.

W styczniu 2002, po katastrofie budowlanej wiaduktu w Alejach Jerozolimskich, która spowodowała utrudnienia w dojazdach do centrum z Piastowa, Ursusa i Włoch, po raz pierwszy zintegrowano taryfę ZTM i PKP. Na mocy zawartego wówczas porozumienia w pociągach na linii Piastów – Warszawa Wschodnia zaczęto honorować bilety 30- i 90-dniowe ZTM. Wkrótce "wspólny bilet" objął swoim zasięgiem całą aglomerację warszawską: bilet miejski był ważny w granicach miasta, zaś sieciowy – w gminach, do których docierały autobusy ZTM. Wspólny bilet przestał obowiązywać 1 maja 2003 roku – nie przedłużono wówczas umowy pomiędzy ZTM a PKP ze względu na brak porozumienia pomiędzy spółkami w sprawie wysokości kwoty, którą miasto płaciło kolei.

W 2002 roku po raz pierwszy zorganizowano Dni Transportu Publicznego – imprezę promującą komunikację miejską. Podczas Dni prezentowany jest historyczny i współczesny tabor, można również zwiedzać tereny zajezdni, zakładów naprawczych oraz stacji techniczno-postojowej metra.

Również w 2002 roku wprowadzono nowe słupki przystankowe, funkcjonujące do dziś. Zastąpiły one nietrwałe, czerwone słupki z blaszanym znakiem przystanku.

W kwietniu 2003 roku skorygowano trasy kilku nocnych linii autobusowych oraz uruchomiono tramwajową 640. Wówczas po raz pierwszy wprowadzono linie kursujące co 60 minut na przemian z długim wspólnym odcinkiem trasy (609 i 613 oraz 610 i 614). Na tym odcinku zapewniały w ten sposób częstotliwość 30 minut.

Od czerwca do października 2003 systematycznie przekazywano obsługę linii autobusowych ajentom – przewozy objęły firmy ITS Michalczewski i Mobilis.

W maju 2005 roku do tramwajowej i autobusowych linii turystycznych dołączył Warszawski Omnibus Konny. Obsługiwana zrekonstruowanym omnibusem linia przebiegała spod Arsenału, przez Krakowskie Przedmieście, do placu Piłsudskiego.

3 października 2005 w Warszawie pojawił się kolejny nowy środek transportu publicznego – Szybka Kolej Miejska. Uruchomiona tytułem próby linia S-1 kursowała na trasie z Dworca Zachodniego do Falenicy. Odznaczała się niewielkim zainteresowaniem pasażerów, głównie ze względu na kursującą równolegle linię autobusową 521 oraz szereg linii prywatnych. W lipcu 2006, ze względu na remont tunelu średnicowego linia została zawieszona, a w zamian uruchomiono S-2 na trasie Warszawa Rembertów – Pruszków przez Dworzec Centralny. Linia okazała się strzałem w dziesiątkę, wkrótce jej trasę wydłużono do Woli Grzybowskiej, a następnie do Sulejówka-Miłosny.

2006-dziś

Punkt Obsługi Pasażerów w nowej siedzibie ZTM na Żelaznej 61 — Punkt Obsługi Pasażerów w nowej siedzibie ZTM na ulicy Żelaznej 61

11 kwietnia 2007 ZTM uruchomił pierwszy parking Parkuj i Jedź, zlokalizowany przy stacji metra Marymont. Miesiąc później otwarto kolejny, większy obiekt, położony przy ulicy Połczyńskiej, jednak ten nie spotkał się z dużym zainteresowaniem pasażerów.

W nocy z 31 maja na 1 czerwca zrewolucjonizowano system autobusów nocnych. Utworzono 38 nowych linii, które objęły komunikacją szereg osiedli dotąd jej pozbawionych. Wprowadzono podział na linie "promieniste", rozchodzące się spod Dworca Centralnego w kierunku osiedli, obwodowe, kursujące wokół miasta omijając centrum, oraz lokalne, operujące na peryferiach. Oznaczenia linii nocnych zmieniono z dotychczasowych rozpoczynających się cyfrą "6" na rozpoczynające się literą "N", wzorem miast Europy Zachodniej.

2 czerwca 2008 miała miejsce podwyżka cen biletów i wprowadzenie ich nowego wzoru. Był to też dzień likwidacji istniejącej przez pewien czas ulgi 48%. Wkrótce po wprowadzeniu nowej taryfy uruchomiono na próbę pierwszy automat biletowy na stacji metra Ratusz-Arsenał. Początkowo wydawał on jedynie bilety jednorazowe. Wprowadzono także konieczność personalizacji karty miejskiej, czyli wyrobienia karty z imieniem, nazwiskiem i zdjęciem posiadacza biletu imiennego. Bilety imienne zakodowane na niespersonalizowanych kartach stracą ważność z dniem 1 stycznia 2010.

1 września 2008 roku wprowadzono zakaz palenia w obrębie wiat przystankowych, został on jednak uchylony ze względów proceduralnych. Ostatecznie przepis wszedł w życie 18 września 2008. Na wiatach pojawiły się zielone naklejki z napisem "strefa wolna od dymu".

25 października 2008 roku zakończono budowę I linii metra. Wiązały się z tym poważne zmiany w kursowaniu linii naziemnych na Bielanach. Tego samego dnia otwarto także węzeł przesiadkowy przy stacji metra A-23 Młociny. Po zakończeniu budowy pierwszej linii podziemnej kolejki rozpoczęto przygotowania do drążenia drugiej, która ma być gotowa w 2013 roku.

14 listopada 2008 rozszerzono zakres obowiązywania wspólnego biletu ZTM i PKP o linię do Pruszkowa oraz linię do Sulejówka. Był to pierwszy krok w kierunku objęcia ofertą całej aglomeracji warszawskiej.

W grudniu 2008 zaczęto montować automaty do biletów na szeroką skalę, pojawiły się one m.in. na wszystkich stacjach metra i na Dworcu Centralnym. Biletomaty stawiają dwie konkurencyjne firmy – Mennica Polska i Asec S.A. 1 stycznia 2009 zakres obowiązywania wspólnego biletu rozszerzono o linie kolejowe do Płochocina, Chotomowa, Nieporętu, Zagościńca, Śródborowa i Zalesia Górnego. Tym samym objął on niemal całą aglomerację warszawską.

1 marca 2011 ZTM zmienił swoją siedzibę. Dotychczas firma urzędowała w Pałacu Błękitnym, przy ulicy Senatorskiej 37, lecz ze względu na rozwiązanie umowy z właścicielem obiektu i problemami technicznymi, firma przeniosła się do budynku przy ulicy Żelaznej 61, w dzielnicy Wola. Na parterze uruchomiono Punkt Obsługi Pasażerów ZTM. W związku z licznymi prowadzonymi oraz planowanymi inwestycjami 16 sierpnia 2011 roku ZTM wprowadził kolejną podwyżkę cen biletów.

Bilety

Zobacz więcej w artykule: Taryfa biletowa ZTM.

Zarząd Transportu Miejskiego prowadzi sprzedaż i kontrolę biletów na terenie całej aglomeracji. Jeden, ten sam zestaw biletów jest ważny w tramwajach, autobusach, metrze, SKM, na wybranych odcinkach linii kolejowych i WKD oraz w komunikacji gminy Lesznowola (w ramach oferty Wspólny bilet). ZTM podzielił aglomerację warszawską na strefy "1" i "2" – granice pierwszej zbliżone są do granic m.st. Warszawy, zaś strefa druga obejmuje tereny podmiejskie. Podróżowanie wewnątrz strefy "1" jest tańsze niż podróżowanie w strefie "2" lub pomiędzy strefami.

Taryfa biletowa ZTM obejmuje bilety czterech rodzajów:

czasowe
jednorazowe
krótkookresowe
długookresowe

Wszystkie bilety występują w wersjach normalnej i ulgowej (ulga handlowa 50%). Dodatkowo bilety mogą obowiązywać w strefie 1 lub 1 i 2. Cena biletu uzależniona jest od jego rodzaju. Bilety długookresowe są dostępne tylko na karcie miejskiej.

Bilety ZTM można nabyć w większości kiosków na terenie aglomeracji warszawskiej, w Punktach Obsługi Pasażerów ZTM, a także w automatach do biletów (tzw. biletomatach) umieszczanych w najbardziej uczęszczanych miejscach oraz w niektórych pojazdach komunikacji miejskiej. Za przejazd środkami komunikacji miejskiej w Warszawie można również zapłacić przy pomocy telefonu komórkowego, w tym przypadku jednak oferta biletowa jest mocno okrojona.

Kontrolę biletów sprawują kontrolerzy biletów ZTM. Ważny bilet należy posiadać przebywając w pojazdach komunikacji miejskiej, a także w "strefie biletowej" (po przejściu przez bramki) na stacjach metra.

Strona internetowa

Strona internetowa Zarządu Transportu Miejskiego zawiera dokładne informacje na temat kursowania linii, rozkłady jazdy według linii i przystanków, wyszukiwarkę połączeń oraz dokładne mapy: sieci komunikacji miejskiej, dojazdów do stacji metra, komunikacji naziemnej i parkingów Parkuj i Jedź oraz lokalizacji niektórych przystanków. Znajdują się tam także informacje o zmianach w kursowaniu linii i aktualności związane z transportem publicznym w Warszawie, przewodniki ułatwiające korzystanie z komunikacji i objaśniające zasady jej działania, dokładne dane o taryfie biletowej, przepisy i regulaminy, dane o inwestycjach i zamówieniach publicznych. Z poziomu strony ZTM można się także skontaktować z przedstawicielami spółki.

ZTM w liczbach

266 linii komunikacyjnych
2 500 000 pasażerów każdego dnia
4 000 km łącznej długości linii
1803 zespoły przystankowe
1774 autobusy, 872 wagony tramwajowe, 40 pociągów metra, 14 jednostek Szybkiej Kolei Miejskiej (w tym 6 wydzierżawionych od innych spółek)
8 Punktów Obsługi Pasażerów ZTM
5 parkingów Parkuj i Jedź

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona Zarządu Transportu Miejskiego

Ciekawostki

Zgodnie z uchwałą nr LXXXIV/2854/2006 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 26 października 2006 roku wszystkim osobom urodzonym w środkach lokalnego transportu zbiorowego organizowanego przez ZTM przysługuje - na podstawie specjalnej, imiennej karty - dożywotnie prawo do bezpłatnego korzystania z warszawskiej komunikacji miejskiej.

Warszawikia