Warszawikia

CZYTAJ WIĘCEJ

Warszawikia
Advertisement

Wacław Szymanowski (ur. 14 kwietnia 1895 - zm. 15 stycznia 1965) - fizyk, działacz polityczny SL i ZSL.

Urodził się w Monachium jako syn rzeźbiarza Wacława Szymanowskiego (1859 - 1930), matką była amerykanka Gabryela Turner. Od wczesnej młodości wychowywał się w środowisku artystycznym, otrzymał staranne wychowanie i poznał kilka języków. Do 1905 roku mieszkał w Paryżu, gimnazjum ukończył w Krakowie (rodzice przenieśli sie do Polski, aby umożliwić dzieciom naukę w szkołach polskich), w 1915 roku zapisał się na Wydział Matematyczno-Przyrodniczy Uniwersytetu Jagiellońskiego, jednak naukę musiał przerwać ze względu na podróże zagraniczne rodziny i służbę wojskową w 1918 roku. Studia wyższe odbywał na politechnikach w Monachium i Wiedniu (w 1923 roku otrzymał dyplom inżyniera elektryka na Politechnice Wiedeńskiej). Rozpoczął pracę jako projektant w firmach austriackich i niemieckich (AEG, Union, Siemens-Halske). W 1926 roku wyjechał do Ameryki, gdzie początkowo pracował jako robotnik w zakładach Forda w Detroit, a od jesieni 1927 jako asystent na Uniwersytecie Michigan w Ann Arbor.

W 1929 roku obronił tam pracę doktorską, nostryfikowaną w roku 1932 na Uniwersytecie Warszawskim jako doktorat z filozofii w zakresie fizyki. Jednak jego zainteresowania obejmowały różne dziedziny. W 1931 ogłosił pracę doktorska z optyki, w tym samym roku rozpoczął pracę w nowej ówcześnie dziedzinie - w biofizyce (światową sławę zyskał pracą o wpływie fal ultrakrótkich na organizmy żywe). W 1934 roku otrzymał zaproszenie do ZSRR, gdzie spędził trzy lata otrzymując posadę kierownika badań oddziału biofizyki Instytutu Badań Fizjologicznych Komitetu Oświaty oraz konsultanta i współpracownika Instytutu Fizyki Akademii Nauk ZSRR (zbudował tam udoskonalony fluorymetr). W 1937 roku powrócił do Polski. Nie mogąc znaleźć sobie odpowiedniej placówki do pracy naukowej, zatrudnił sie jako doradca Centrali Zaopatrzenia Instytucji Ubezpieczeń Społecznych. Z czasem został kierownikiem oddziału aparatów elektromedycznych. W 1939 roku Szymanowski został wydelegowany do USA w celu zapoznania sie z produkcją lamp (Centrala zawarła umowę licencyjną z firma Westinghouse na budowę aparatów rentgenowskich w Polsce).

Nie mogąc powrócić do kraju rozpoczął pracę naukową w Stanach Zjednoczonych (laboratorium rentgenowskie firmy Westinghouse, a od 1942 roku Obserwatorium Sejsmologiczne uniwersytetu w Pittsburgu). W 1946 roku na zaproszenie rządu PRL przybył do kraju by na jesieni objąć katedrę fizyki na Uniwersytecie Wrocławskim. W 1947 roku zostaje posłem na Sejm, w tym samym roku zostaje przeniesiony na stanowisko Kierownika Katedry Fizyki na Politechnice Warszawskiej. W 1948 roku obejmuje stanowisko Ministra Poczt i Telegrafów nie zrywając jednak z pracą naukową (Politechnika Warszawska i Główny Instytut Fizyki Technicznej). Jako minister był pionierem postępu technicznego w polskiej telekomunikacji. Przy Ministerstwie Łączności zorganizował Radę Naukową, rozbudował Instytut Łączności, założył w 1954 r. pierwszą w Polsce wytwórnię tranzystorów. W 1956 roku Wacław Szymanowski zrezygnował ze stanowiska Ministra Łączności i poświęcił się wyłącznie pracy naukowej.

Prowadzone prace w zakresie fotoprzewodnictwa materiałów wysokooporowych stały się podstawą do opracowania nowej metody elektrograficznej, która posłużyła do stworzenia kserografii polskiej, a Wacławowi Szymanowskiemu przyniosły zasłużony tytuł "ojca kserografii polskiej".

Żródło[]

Advertisement