Warszawikia

CZYTAJ WIĘCEJ

Warszawikia
Advertisement
Ujednoznacznienie
Ten artykuł dotyczy ulicy. Zobacz też: Plac Wileński, Galeria Wileńska oraz Warszawa Wileńska.

Ulica Wileńska – ulica położona na Pradze Północ, która biegnie od Targowej do Szwedzkiej. Jej nazwa nawiązuje do Wilna, stolicy Litwy i jest związana z tym, że wybudowana obok linia kolejowa także biegła w kierunku Wilna.

Wilenska01

Ulica Wileńska (rejon ul. Inżynierskiej)

Wileńska

Ulica Wileńska (rejon ul. Konopackiej)

Ulica została wytyczona w latach 60. XIX wieku w związku z budową Dworca Petersburskiego na linii kolei żelaznej warszawsko-petersburskiej, i pierwotnie jego fasada była skierowana na ulicę Wileńską na wysokości ulicy Zaokopowej. W związku z tym w 1866 roku wzdłuż ulicy uruchomiono pierwszą warszawską linię tramwaju konnego, który połączył ten dworzec z Dworcem Wiedeńskim. Na przełomie XIX i XX wieku ulica została zabudowana kamienicami od północnej strony. Dnia 26 marca 1905 roku przed mieszczącą rosyjski posterunek policji kamienicą nr 9 Stefan Okrzeja dokonał zamachu bombowego, chcąc wywabić policmajstra Karla Nolkena z Teatru Wielkiego celem dokonania na niego zamachu. Próba się ostatecznie nie powiodła, a Stefan Okrzeja został stracony na stokach Cytadeli.

Budynek dworca został przez Rosjan wysadzony w 1915 roku, a w uwolnionym miejscu w okresie międzywojennym powstał kompleks gmachów kolejowych z gmachem Warszawskiej Dyrekcji Kolei na czele. Niewielkie zniszczenia wojenne ulicy doprowadziły do tego, że w sąsiedztwie ulokowały się pierwsze powojenne władze Polski Ludowej, których siedzibą był Budynek Dyrekcji Kolei Państwowych. Po sąsiedzku, pod numerem 13, usadowiła się ambasada ZSRR. W 1949 roku, po oddaniu równoległej Trasy W-Z ulica Wileńska straciła na znaczeniu, w 1950 roku zlikwidowano zaś linię tramwajową, którą przeniesiono na sąsiednią ul. 11 Listopada. Tramwaje wróciły jednak na krótkim odcinku w 1958 roku w związku z budową pętli ulicznej Czynszowa. Większość kamienic wzdłuż ulicy została zaniedbana, co powoduje, że dzisiaj wiele z nich jest mocno zdewastowanych bądź nawet opuszczonych. Ulica Wileńska funkcjonuje dziś jako ulica lokalna.

Ulica rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z Targową na placu Wileńskim, po czym kieruje się północ, gdzie przecina kolejno ulice Inżynierską, Zaokopową, Rzeszotarskiej, Konopacką, Środkową i Czynszową, by zakończyć się na skrzyżowaniu ze Szwedzką.

Wzdłuż ulicy zachował się szereg przedwojennych kamienic, które znajdują się pod nr 3, nr 5, nr 6, nr 7, nr 9, nr 11, nr 12, nr 13, nr 19, nr 21, nr 23, nr 25, nr 27, nr 29, nr 31, nr 43, nr 59, nr 63, nr 65, nr 67 i nr 69. Kamienice pod nr 13, nr 19, nr 21 oraz nr 69 są ponadto wpisane do rejestru zabytków. Spośród tych i innych obiektów należy wymienić:

  • ul. Wileńska 2/4 – Dworek Warszawskiej Dyrekcji Kolei,
  • ul. Wileńska 9 – Kamienica, w której dawniej mieścił się VII cyrkuł policji carskiej,
  • ul. Wileńska 13 – Kamienica, w której tuż po wojnie znajdowała się ambasada ZSRR (1945-1946),
  • ul. Wileńska 14 – Kompleks "Nowa Wileńska" oraz sklep Lidl, wcześniej mieściła się tutaj Parowozownia Praska (zburzona w latach 2009-2010),
  • ul. Wileńska 19 – Kamienica Józefa Rolińskiego,
  • ul. Wileńska 47 – Grób Rozalii Zamoyskiej,
  • ul. Wileńska 69 – Kamienica Domu Pracy im. Mańkowskich z kościołem Matki Boskiej z Lourdes.

Przed blokiem nr 18 znajduje się również drewniana kapliczka.

Galeria[]

Advertisement