Ulica Wilcza (dawniej także Kałęczyńska) – ulica położona w Śródmieściu Południowym, która biegnie od Alej Ujazdowskich do ul. Koszykowej.
Ulica była pierwotnie drogą narolną, która biegła wzdłuż włóki wójtów Starej Warszawy – w XV wieku była nimi rodzina Wilków, wobec czego ich włości nazywano Wilcze lub Na Wilczem. W XVIII wieku teren ten wszedł w skład należącej do marszałka Franciszka Bielińskiego jurydyki Bielino, który przekształcił drogę w ulicę, nazywając ją początkowo Kałęczyńską, a w 1770 roku oficjalnie Wilczą. Ulica biegła wówczas od współczesnych Alej Ujazdowskich do współczesnej ul. Koszykowej.
Zabudowa ulicy pod koniec XVIII wieku składała się z 21 drewnianych domów oraz dwóch wiatraków na zachodnim skraju ulicy, w pobliżu zbiegu z ul. Koszykową biegły także Okopy Lubomirskiego. Około 1780 roku planowano przedłużenie ulicy na wschód, do ul. Wiejskiej, wzdłuż alejki ogrodowej, planu jednak nie zrealizowano. Dla odmiany na przełomie XVIII i XIX wieku zlikwidowano odcinek między Wielką a Marszałkowską – po prostu go zaorano, tak samo jak kilkanaście lat później zrobiono z odcinkiem na zachód od ul. Wielkiej (dziś Poznańska), tym samym ulica biegła około 1820 roku jedynie na odcinku Aleje Ujazdowskie – Marszałkowska.
Zabudowa ulicy kamienicami rozpoczęła się w połowie XIX wieku, a w 1864 roku ulica została wybrukowana. Z czasem wytyczono też nowe odcinki ulicy, biegnące śladami tych historycznych – w 1872 roku powstał odcinek Wielka – Koszykowa, a w 1881 roku Marszałkowska – Wielka. Oba zostały szybko zabudowane nowymi kamienicami. Kolejna faza boomu budowlanego przypadła na początek XX wieku, kiedy to stare kamienice ustąpiły miejsca nowym, nawet sześciopiętrowym. W 1939 roku ulica biegła w identyczny sposób, jak współcześnie.
Zabudowa ulicy została częściowo zniszczona podczas II wojny światowej, jednak kamienice zachowane były w na tyle dobrym stanie, że większość z nich odremontowano lub odbudowano, a wolne posesje zabudowano nową, najczęściej nawiązującą do otoczenia zabudową – miało to miejsce głównie w latach 50. i 60. XX wieku. W przyszłości, u zbiegu z ul. Marszałkowską, powstanie stacja metra A-12 Plac Konstytucji, która ma być docelowo stacją węzłową z III linią metra.
Ulica rozpoczyna swój bieg na skrzyżowaniu z Alejami Ujazdowskimi, po czym kieruje się na zachód, krzyżując się kolejno z ulicami: Mokotowską, Kruczą, Marszałkowską, Poznańską i Emilii Plater, kończąc się u zbiegu z ul. Koszykową.
Otoczenie[]
Przy ulicy Wilczej znajdują się współcześnie następujące obiekty:
- ul. Wilcza 7 – Kamienica z kaplicą Matki Boskiej Nieustającej Pomocy
- ul. Wilcza 9 – Centrum Konferencyjne Wilcza
- ul. Wilcza 14 – Biblioteka dla Dzieci i Młodzieży nr 1
- ul. Wilcza 21 – I Komenda Rejonowa Policji
- ul. Wilcza 25 – Emma Hostel
- ul. Wilcza 27a – Żłobek nr 20
- ul. Wilcza 31 – Wyższe Seminarium Duchowne Kościoła Polskokatolickiego i Kaplica polskokatolicka Miłosierdzia Bożego
- ul. Wilcza 53 – Szkoła podstawowa nr 1 im. Gustawa Morcinka
- ul. Wilcza 63 – Przedszkole nr 33
- ul. Wilcza 64 – Muzeum i Instytut Zoologii PAN
- ul. Wilcza 73 – Hotel Rialto
Przy ulicy zachowały się ponadto liczne przedwojenne kamienice, zlokalizowane pod następującymi adresami: nr 2, nr 7, nr 8, nr 9, nr 9a, nr 10, nr 11, nr 12b, nr 13, nr 14a, nr 14b, nr 15, nr 16, nr 17, nr 19, nr 22, nr 23, nr 25, nr 27, nr 28, nr 29, nr 29a, nr 30, nr 31, nr 32, nr 34, nr 42, nr 43, nr 44, nr 46, nr 51a, nr 54, nr 54a, nr 56, nr 58, nr 58a, nr 60, nr 64, nr 65, nr 69, nr 70, nr 71, nr 72 i nr 73.
Spośród nieistniejących budynków należy wymienić kamienicę Jana Fruzińskiego (nr 35), znajdującą się dawniej na rogu ul. Marszałkowskiej. Ponadto przy ul. Wilczej mieszkało kilku znanych Polaków: Bolesław Prus (nr 12) oraz Jerzy Wasowski (nr 11), co upamiętniają umieszczone na tych budynkach tablice pamiątkowe.