Ulica Lipowa – ulica w Śródmieściu, na Powiślu, która biegnie od Wybrzeża Kościuszkowskiego do Browarnej. Niegdyś taką samą nazwę nosiła ulica Gruntowa w Falenicy.
Ulica Lipowa
Mural Marii Skłodowskiej-Curie
Ulica jest dawną drogą jurydyki Stanisławów i została wytyczona w 1768 roku, a jej współczesną nazwę nadano w 1770 roku – pochodzenie nazwy jest tłumaczone zapisem z ówczesnych akt miejskich, że jest to w górze pod parkanem ulica lipiną wysadzana[1]. Ulica biegła początkowo jedynie między Browarną a Dobrą, w kierunku Wisły przedłużono ją dopiero około 1900 roku. W 1818 roku przy Lipowej powstała fabrykę sukna Ferdynanda Helmana, potem wielokrotnie rozbudowywana, zaś na początku XX wieku ulicę zabudowano trzypiętrowymi kamienicami.
Okoliczne zabudowania zostały znacznie zniszczone podczas powstania warszawskiego, wobec czego planowano utworzenie przy tej ulicy skansenu wojennego. Miałby on zająć obszar o rozmiarach 100 na 125 metrów, w którym znalazłyby się ruiny budynków, powstańcze okopy, barykady, pojazdy pancerne – wszystko to, co przetrwało powstanie warszawskie. Choć pomysł stopniowo realizowano po 1956 roku, to koncepcja fragmentu martwego miasta nie przetrwała i barykady zaczęto rozbierać. Pierzeję ulicy zajęło wybudowano w 1959 roku Osiedle Radna. W latach 1993–2000 ulicą kursowały autobusy linii 162 – co ciekawe przyczyną likwidacji kursów było pojawienie się nieuzgodnionej z ZTM wysepki na ulicy Browarnej[2]. W 1999 roku przy ulicy powstał gmach Biblioteki Uniwersyteckiej, a w 2012 roku został otwarty pierwszy etap budynku wydziałów Lingwistyki Stosowanej i Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego przy Dobrej 55.
Ulica rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z Wybrzeżem Kościuszkowskim, po czym kieruje się na zachód, gdzie przecina ulicę Dobrą i kończy się skrzyżowaniem z Browarną.
Otoczenie[]
Wzdłuż ulicy Lipowej znajdują się następujące obiekty:
- ul. Lipowa 1a – Kamienica przedwojenna
- ul. Lipowa 3 – Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy Dzielnicy Śródmieście nr 28
- ul. Lipowa 4 – Collegium Iuridicum II (budynek Wydziału Prawa i Administracji UW)
Spośród nieistniejących budynków należy wymienić:
- ul. Lipowa 2 – Kamienica Inspekcji Sieci Wodociągowej i Kanalizacyjnej
- ul. Lipowa 4 – Kamienica przedwojenna, rozebrana po 1996 roku w związku z budową Collegium Iuridicum II
- ul. Lipowa 14/16 – Zakład wychowawczy im. ks. Siemca
Ciekawostki[]
- W 2010 roku na budynku przy ul. Lipowej 3 odsłonięto mural poświęcony Marii Skłodowskiej-Curie. Interesującym zabiegiem zastosowanym przez autorów jest wkomponowanie w mural rynny biegnącej po ścianie budynku.