Warszawikia

CZYTAJ WIĘCEJ

Warszawikia
Advertisement
Zabytek
nr w rej.
121

Ulica Freta – długa na niespełna 350 metrów ulica na Nowym Mieście w dzielnicy Śródmieście. Biegnie od ulicy Długiej do ulicy Kościelnej. Samo założenie urbanistyczne ulicy jest wpisane na listę zabytków.

Etymologia[]

Brak jednoznacznej etymologii nazwy Freta – na pochodzenie tej odnotowywanej od 1427 roku nazwy istnieje kilka wytłumaczeń: najpopularniejsze jest pochodzenie od łacińskiego określenia fretha oznaczającego pole nieuprawne. Inne wiążą się z niemiecką nazwą Freiheit (wolność), jako że była tu wolna przestrzeń poza bramą staromiejską wykorzystywana na targi lub od łacińskiego Freta oznaczającego błota, z których ulica niegdyś słynęła.

Historia[]

Skanuj0022

Ulica Freta w 1890 roku

Freta

Ulica Freta
(rejon Rynku Nowego Miasta)

Freta (kamienice, kościół św

Zachodnia pierzeja Freta z kamienicami nr 1, nr 3 i nr 5 oraz kościołem św. Ducha.

Ulica powstała wzdłuż dawnego traktu Czersk-Zakroczym na terenie nowo lokowanego Nowego Miasta, będąca jednocześnie główną arterią Nowej Warszawy. Wraz z lokacją miasta ulica zaczęła się szybko rozwijać. Około 1564 roku zabudowa była już zwarta, rezydował przy niej także wójt (pod nr 31). W okresie przedrozbiorowym sporo było też pracowni malarskich, złotniczych, sukienniczych czy tkackich. Około 1770 roku drewnianą zabudowę ulicy zaczęły wypierać klasycystyczne kamieniczki, powstało około 30 kamienic. W połowie XVIII wieku ulicę wyłożono brukiem. W XIX wieku ulice upodobali sobie prawnicy, adwokaci i sędziowie, którzy pracowali w sądach przy placu Krasińskich i na Zakroczymskiej. Na początku XX wieku ulicę zaczęli zasiedlać żydzi, jednocześnie zaczęli wynosić się stąd co bogatsi mieszkańcy. W 1944 roku zabudowa została zrównana z ziemią, zrekonstruowana według wyglądu z czasów Stanisława Augusta Poniatowskiego. Wzdłuż ulicy niemal całkowicie autentyczne są kostka brukowa oraz granitowe krawężniki.

Przebieg[]

Ulica Freta składa się z trzech różniących się od siebie odcinków – południowy jest szeroki i stanowił przedmieście Starej Warszawy, środkowy jest wąski i był częścią już Nowej Warszawy. Północny włączony został do ulicy Freta dopiero w 1868 roku, wykształcając się z zachodniej pierzei rynku.

Ulica rozpoczyna swój bieg skrzyżowaniem z Długą i Nowomiejską, po czym biegnie na północ krzyżując się kolejno z Świętojerską, Koźlą i Rynkiem Nowego Miasta. Kończy się skrzyżowaniem z Franciszkańską, Kościelną i Zakroczymską. Na całej długości jest zamknięta dla ruchu i pokryta kocimi łbami.

Obiekty zabytkowe[]

Freta (kamienica Dulfusa)

Kamienica Dulfusowska (nr 1)

Freta (nr 14, nr 12)

Kamienice nr 14 i nr 12

Wszystkie kamienice i inne budynki położone przy ulicy mają charakter zabytkowy:

  • Freta 1 - Kamienica Dulfusowska
  • Freta 2 - kamienica
  • Freta 3 - Kamienica Ambroszkiewiczowska
  • Freta 4 - kamienica
  • Freta 5 - Kamienica pod Samsonem
  • Freta 6 - Kamienica Finkiewiczowska
  • Freta 7 - kamienica
  • Freta 8/10 - Kościół św. Jacka
  • Freta 9 - Kamienica Baniuszowska
  • Freta 11 - Kamienica Schenka
  • Freta 12 - Kamienica Wojciecha Wielądki
  • Freta 13 - Kamienica Opelewskiego
  • Freta 14 - Kamienica pod Madonną
  • Freta 15 - Kamienica Franciszka Salwatora
  • Freta 16 - Kamienica Macieja Łyszkiewicza, dziś mieści się w miej Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie
  • Freta 17 - Kamienica Kalińskich
  • Freta 18 - Kamienica Szymona Zatorskiego
  • Freta 19 - Kamienica Pikiermana
  • Freta 20 - Kamienica Chroniewskiego
  • Freta 21 - Kamienica Kawczyńskich
  • Freta 22 - Kamienica Okęckich
  • Freta 23 - Kamienica Bołchowiczów
  • Freta 24 - Kamienica Zakrzewskich
  • Freta 25 - Kamienica pod Łabędziem
  • Freta 26 - Kamienica Kumelskiego
  • Freta 27 - Kamienica Piotra Hawermana
  • Freta 28 - Kamienica Gralkowskiego
  • Freta 29 - Kamienica pod Okiem Opatrzności
  • Freta 30 - Kamienica Wawrzyńca Wątrobowicza
  • Freta 31 - Kamienica Jana Alfonsa Jasińskiego
  • Freta 32 - Kamienica Breyna
  • Freta 33 - kamienica
  • Freta 34 - Kamienica Weinzerowska
  • Freta 35 - Kamienica Franciszka Salwatora
  • Freta 37 - Kamienica Adama Kopanki
  • Freta 38 - Kamienica Trębalskiego
  • Freta 39 - Kamienica Eyzbacha Zdybałowicza
  • Freta 41 - Kamienica Magierowskich
  • Freta 44 - kamienica
  • Freta 45 - Kamienica Krauzego
  • Freta 47 - Kamienica Picolego
  • Freta 48 - Kamienica Taczyńskiego
  • Freta 49 - Kamienica Karasiewicza
  • Freta 50 - Kamienica Gleicha
  • Freta 53 - kamienica

Galeria[]

Advertisement