Warszawikia

CZYTAJ WIĘCEJ

Warszawikia
Advertisement
Ujednoznacznienie
Ten artykuł dotyczy trasy szybkiego ruchu. Zobacz też: Zespół przystankowy Trasa Łazienkowska.
Trasa Łazienkowska, buspas)

Aleja Stanów Zjednoczonych przy ulicy Saskiej – widoczny buspas

Trasa Lazienkowska 2

Aleja Armii Ludowej przy pl. Na Rozdrożu

Trasa Lazienkowska

Aleja Armii Ludowej przy Torwarze

Marszałkowska (przystanek)

Aleja Armii Ludowej przy Marszałkowskiej

GUS

Trasa Łazienkowska i przystanek GUS

Trasa1

Widok z Placu Na Rozdrożu w stronę Wisły

Trasa Łazienkowska (w skrócie: Trasa "Ł") – droga główna ruchu przyspieszonego położona na obrzeżach Śródmieścia i centralnej Pragi, licząca ok. 8,1 kilometra długości. Składa się z odcinków biegnących na poziomie gruntu, odcinków w wykopie, 2 wiaduktów i mostu. Łączy Aleje Jerozolimskie na Ochocie z rondem Wiatraczna na Grochowie, przecinając Ujazdów, Solec i Saską Kępę. W jej ciągu wyróżnić można ulice Sokołowskiego, Kopińską, Wawelską, aleję Armii Ludowej, most Łazienkowski i aleję Stanów Zjednoczonych.

Trasa Łazienkowska jest jednym z najważniejszych warszawskich ciągów komunikacyjnych położonych na osi wschód-zachód. Do czasu otwarcia Południowej Obwodnicy Warszawy stanowiła część drogi krajowej nr 2. Trasa ma dwie jezdnie po trzy pasy ruchu w każdą stronę. Na odcinku GrójeckaKinowa przebiega nią buspas.

Przebieg[]

Trasa rozpoczyna się skrzyżowaniem z Alejami Jerozolimskimi, w pobliżu Dworca Zachodniego. Stąd jako ul. Sokołowskiego biegnie na południowy wschód, krzyżując się z ulicami Szczęśliwicką i Białobrzeską. Dalej, jako ul. Kopińska, dochodzi do Grójeckiej, po czym skręca na wschód i przechodzi w ul. Wawelską. Krzyżuje się z ulicami Pasteura, Glogera, Skłodowskiej-Curie i Pługa, a następnie tworzy rondo z ulicami Raszyńską i Krzyckiego. Dalej Trasa biegnie północnym skrajem Pola Mokotowskiego. Krzyżuje się z ulicami Ondraszka, Krzywickiego i Czubatki, a następnie przechodzi pod al. Niepodległości tworząc z nią dwupoziomowy węzeł. Dalsza część Trasy Łazienkowskiej to już aleja Armii Ludowej. Tworzy ona kolejny dwupoziomowy węzeł z ul. Waryńskiego tworząc z nim rondo Jazdy Polskiej. Przed węzłem w Trasę wpada ulica Podoskich, a za nim ulice Mokotowska i Polna. Następnie Trasa przechodzi pod ul. Marszałkowską (nie krzyżując się z nią) i pod pl. Na Rozdrożu, skąd jadąc od strony Pragi można zjechać w Aleje Ujazdowskie, aleję Szucha i na ul. Koszykową. Dalszy ciąg Trasy wiedzie wiaduktem nad rondem Sedlaczka (nie ma możliwości zjazdu) i nad Wisłostradą, z którą tworzy wielopoziomowy węzeł. Następnie Trasa Łazienkowska przeprawia się mostem Łazienkowskim przez Wisłę i dalej, jako aleja Stanów Zjednoczonych, przechodzi nad ulicami Wąchocką i Paryską, nie krzyżując się z nimi. Dalej przechodzi pod wiaduktem ulicy Saskiej tworząc z nią węzeł i krzyżuje się z ul. Międzynarodową. Mija Jezioro Gocławskie i tworzy węzeł z ulicami Ostrobramską i Kinową. Krzyżuje się z Międzyborską, Grenadierów, Stocką i Garibaldiego. Kończy swój bieg na rondzie Wiatraczna.

Historia[]

Aleja Armii Ludowej (1973-1974)

Budowa trasy, widok od strony mostu Łazienkowskiego (1973-1974)

Pod koniec dwudziestolecia międzywojennego. planowano na Polu Mokotowskim uzyskanym po likwidacji lotniska aleję Marszałka Józefa Piłsudskiego,łączącą Rakowiec (planowaną tam Świątynię Opatrzności) placem Wolności (dzisiejszy plac Na Rozdrożu). Przez most typu lokalnego z aleją Stanów Zjednoczonych i planowanym lotniskiem komunikacyjnym na Gocławiu. Jednocześnie planowano zbudowanie kolejowej obwodnicy południowej o częściowo zbliżonym przebiegu. Po wojnie zrezygnowano z obwodnicy (prócz wylotu kolejowego przez Rakowiec na Radom) i przesunięto jej zarys (z Rembertowskiej - likwidując ją - i ulicy Białowieskiej) na oś alei Stanów Zjednoczonych, co połączyło ją ze skrzyżowaniem ulicy Grochowskiej z aleją Waszyngtona, tworząc zarys obwodnicy drogowej.na Grochowie Wielkim. W lewobrzeżnej Warszawie.zaplanowano przebieg trasy przy budowie Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej po śladzie fragmentu przedwojennego projektu alei Piłsudskiego przemianowanego na aleję Armii Ludowej (ob. ul. Kaczyńskiego). Fragment ten został nakierowany na oś ulicy Wawelskiej. To stworzyło zarys przyszłej trasy.

Zaraz po wybudowaniu trasy mostu Gdańskiego, podjęto intensywne działania zmierzające do wybudowania kolejnych mostów. W latach 1959-1961 powstały wstępne projekty nowych tras mostowych – Świętokrzyskiej i Łazienkowskiej. Zakładano wtedy budowę mostów wiszących z liniami kolei miejskiej oraz bezkolizyjne trzypoziomowe węzły. W 1963 roku zrezygnowano z budowy Trasy Świętokrzyskiej na rzecz Trasy Łazienkowskiej. W 1964 roku okrojono projekt, rezygnując z mostu wiszącego, torów dla kolejki miejskiej i trzypoziomowych skrzyżowań. W 1966 roku powstał projekt techniczny Trasy w dwóch wariantach – jeden z linią tramwajową, a drugi, ostatecznie zatwierdzony, bez niej.

W 1968 roku rozpoczęto prace nad budową Trasy. Jednak już rok później zostały one wstrzymane aż do lata 1971 roku. 1 lipca tegoż roku rozpoczęły się prace budowlane. Dyrekcja Budowy Trasy Mostowej – Łazienkowskiej postawiła przy placu Na Rozdrożu pawilon, w którym umieszczono 8-metrową makietę budowanej arterii oraz skrzynkę na uwagi warszawiaków odnośnie Trasy.

Już pod koniec roku 1971 przy budowie Trasy Łazienkowskiej pracowało 15 przedsiębiorstw. Roboty trwały jednocześnie na całym odcinku od Waryńskiego do Saskiej. Do budowy Trasy konieczne było m.in. przebudowanie instalacji podziemnych, rozbiórka części budynków kolidujących z jej przebiegiem (wyburzono przy tym cenny budynek kasyna z czasów carskich przy placu Na Rozdrożu), wykupienie działek, przesadzenie części drzew, roboty ziemne, prace archeologiczne i minerskie (wysadzenie fundamentów Szpitala Ujazdowskiego).

Po niespełna 3 latach budowy, 22 lipca 1974 roku, Trasę oddano do użytku. Budowa trasy była ważna z punktu widzenia układu komunikacyjnego Warszawy, ale także była sztandarową inwestycją wykorzystywaną przez propagandę władz PRL. Autorami projektu trasy byli Józef Lemański, Krzysztof Łubieński i Wiesław Rososiński. Na trasie pojawiły się także pierwsze w Warszawie wiaty przystankowe typu "Ł" ("Łazienkowska"), czyli stalowoszare wiaty z obszernym, pełnym zadaszeniem. Wkrótce rozpowszechniły się po całym mieście.[1]

Pierwotnie wszystkie węzły Trasy Łazienkowskiej miały być dwupoziomowe, ostatecznie jednak w rejonie Ochoty i Grochowa wybudowano tradycyjne skrzyżowania. W dniu otwarcia trasa sięgała tylko do ulicy Raszyńskiej, w kierunku Alej Jerozolimskich przebito ją dopiero w 1988 roku.

22 września 2009 na odcinku Trasy od Grójeckiej do Kinowej wydzielono pas tylko dla autobusów, tzw. buspas. W związku z jego wytyczeniem zwiększyła się kursująca trasą liczba autobusów, jednocześnie jednak zwiększyły się korki, co spotkało się z ogromną dezaprobatą kierowców. Mimo ich nalegań o likwidację buspasa nie zrobiono tego, jednak 16 listopada dopuszczono do ruchu na nim taksówki.

Stan obecny[]

Trasa Lazienkowska 3

Zniszczony wiadukt zjazdowy węzła z Wisłostradą

Trasa Łazienkowska budowana była według norm obowiązujących w latach 70. Natężenie ruchu, planowane w tym okresie na 5 000 pojazdów na godzinę dziś przekracza 7 tysięcy na całej trasie, a na samym moście Łazienkowskim wynosi niespełna 11 tysięcy. Na początku XXI wieku przeprowadzono wymianę nawierzchni na całej długości Trasy, a przeprowadzone ekspertyzy wykazały konieczność zburzenia i wybudowania od nowa estakad i ślimaków w wielopoziomowych węzłach. Wszystkie wiadukty tymczasowo podparto stalowymi konstrukcjami, a od 2005 roku trwają odbudowy kolejnych łącznic. Kolejnych dziewięć zostanie przebudowanych w 2013 roku – prace rozpoczęły się 29 czerwca od estakad biegnących z Wisłostrady na Most Łazienkowski w kierunku Pragi Południe, zaś w ciągu kolejnych tygodni prace prowadzono już na pięciu wiaduktach. Ostatnia estakada została oddana do użytku 30 grudnia 2014 roku.

Według badań, generalnego remontu wymaga już cały odcinek Trasy Łazienkowskiej od ronda Sedlaczka do ulicy Paryskiej, jednak Zarząd Dróg Miejskich nie planuje żadnych prac w tym zakresie w najbliższym czasie. Wiadukty w niektórych miejscach są już podpierane przez masywne kratownice.

Plany na przyszłość[]

TŁ w korku

Zakorkowana Trasa Łazienkowska

Od 1995 roku pojawiają się plany "schowania" odcinków Trasy Łazienkowskiej w tunelu. Z pierwszą propozycją wystąpił architekt urbanista prof. Andrzej Kiciński. W roku 2000, podczas prac nad projektem zagospodarowania okolic placu Na Rozdrożu, zgłoszono konieczność przykrycia Trasy, co poskutkowałoby połączeniem parków Ujazdowskiego i Łazienkowskiego. Odtworzyłoby to historyczną ciągłość obu założeń parkowych. Sam plac Na Rozdrożu miał powrócić do pierwotnego kształtu, wkomponowanego w gwiaździsty układ ulic Osi Stanisławowskiej. W 2001 roku przykrycie Trasy Łazienkowskiej wpisano w miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Zmiana ekipy rządzącej miastem spowodowała odejście od tego projektu, w 2005 roku został on jednak ponownie wzięty pod uwagę i wpisany w roku Strategię rozwoju miasta stołecznego Warszawy.

W 2006 roku hiszpańska firma Apia XXI opracowała własną koncepcję modernizacji Trasy Łazienkowskiej. Zaproponowała częściowe przykrycie Trasy Łazienkowskiej na odcinku od ronda Jazdy Polskiej do ulicy Marszałkowskiej i budowę nad nią jednopasmowej dwukierunkowej jezdni przeznaczonej wyłącznie dla autobusów. Zaplanowano także przywrócenie gwiaździstego układu ulic i dopełnienie zabudowy na placu Na Rozdrożu. Trasa miałaby zostać przykryta również na odcinku na wschód od placu, co umożliwiłoby połączenie znajdujących się tam parków. Odcinki położone na wiaduktach miałyby zostać wyposażone w ekrany akustyczne. Projektowano wzmocnić i poszerzyć Most Łazienkowski, wyposażając go w szerokie ciągi pieszo-rowerowe.

W maju 2008 roku architekt Wojciech Kuczura przedstawił koncepcję przykrycia Trasy w pobliżu Łazienek i umieszczenia na uzyskanym w ten sposób terenie budynku Muzeum Historii Polski, który w 2009 roku przyjęto, a 6 kwietnia 2009 rozpisano przetarg na projekt, który rozstrzygnięto 6 grudnia 2009 roku – wybrano realizację pracowni Paczowski et Fritsch Architectes, nie wiadomo jednak, kiedy budynek powstanie.

W planach jest także sukcesywne przedłużanie Trasy Łazienkowskiej przez Grochów i Olszynkę. Początkowo Trasa zostanie poprowadzona tunelem lub estakadami nad rondem Wiatraczna, następnie śladem ulicy Wiatracznej i wiaduktem nad terenami kolejowymi (stacja techniczna Grochów oraz linia nadwiślańska i terespolska) do ulicy Zabranieckiej.na Utracie. Biegnąc dalej wzdłuż Zabranieckiej i torów kolejowych linii obwodowej połączy się z resztą obwodnicy na Rondzie Żaba . Będzie to ostateczna zamknięcie drogowej obwodnicy śródmiejskiej.

Nazwa[]

Nazwa pochodzi od Łazienek Królewskich – parku i zespołu pałacowego położonego na terenie Ujazdowa, w sąsiedztwie Trasy.

Otoczenie[]

  • ul. Wawelska:
    • nr 1/3 – Główny Urząd Statystyczny
    • nr 3 – stacja paliw
    • nr 5 – siedziba i stadion Skry Warszawa, dawna siedziba Muzeum Sportu i Turystyki; na budynku tablica upamiętniająca członków klubu poległych w kampanii wrześniowej i powstaniu warszawskim. Przed budynkiem pomnik bokserów amerykańskich, którzy zginęli 14 marca 1980 w katastrofie samolotu Ił-62 "Kopernik" oraz głaz upamiętniający piłkarzy i działaczy piłkarskich poległych w II wojnie światowej.
    • nr 7 – zabytkowy gmach Admiralicji
    • nr 7a – Biblioteka dla dzieci i młodzieży nr 16 (pierwotnie ten adres nosił gmach Kierownictwa Marynarki Wojennej, dziś al. Żwirki i Wigury 105)
    • nr 14 – Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania
    • nr 15 – Klinika Centrum Onkologii (d. Instytut Radowy); tablica upamiętniająca rozstrzelanie Polaków 5 i 19 sierpnia 1944
    • nr 28 – głaz upamiętniający walki żołnierzy II baonu szturmowego "Odwet" i 1 szwadronu strzelców motorowych
    • nr 32 – zabytkowy dom (segment)
    • nr 46 – VII Liceum Ogólnokształcące im. J. Słowackiego (dawne Gimnazjum Państwowe Żeńskie)
    • nr 48 – Szkoła Podstawowa Nr 23 im. Edwarda Szymańskiego
    • nr 52/54 – Ministerstwo Ochrony Środowiska (dawny gmach Dyrekcji Naczelnej Lasów Państwowych) i Urząd Pocztowy nr 54
    • nr 56 – Krajowa Szkoła Administracji Publicznej
    • nr 60 – zabytkowa kamienica z tablicą upamiętniającą walki żołnierzy AK IV Obwodu w obronie Reduty Wawelskiej.
    • nr 66/74 – Międzynarodowa Szkoła Podstawowa Meridian, dawniej przedszkole; na budynku tablica upamiętniająca rozstrzelanie Polaków 5 sierpnia 1944
    • Pole Mokotowskie
    • Zieleniec Wielkopolski
    • Pomnik Lotnika (róg Raszyńskiej)
    • Pomnik Marii Skłodowskiej-Curie (róg Skłodowskiej-Curie)
    • Kolonia Staszica
    • Kolonia Lubeckiego
    • Reduta Wawelska z zabytkową kamienicą pod nr 60
    • Osiedle Stowarzyszenia Urzędników PKO

Komunikacja[]

2511-502

Autobus linii 502 na Trasie "Ł" przy Marszałkowskiej

W pierwotnych planach z Trasy Łazienkowskiej miała korzystać komunikacja szynowa (SKM lub tramwaje), jednak ze względów oszczędnościowych zrezygnowano z jej wprowadzenia nie pozostawiając nawet rezerwy pod torowisko. Dziś Trasą Łazienkowską kursują autobusy miejskich i prywatnych linii, a ze względu na charakter arterii (obwodnica śródmiejska) nie planuje się wskrzeszenia pomysłu komunikacji szynowej w tym miejscu.

23 lipca 1974 roku na Trasę po raz pierwszy wyjechały autobusy. Z sąsiedniego mostu Poniatowskiego przeniesiono tu linie:

Specjalnie do obsługi nowej trasy uruchomiono trzy linie:

Obecnie Trasą Łazienkowską kursują linie:

W odległości 0,3 km od Trasy (odcinek GrójeckaMarszałkowska) przebiega linia tramwajowa (wzdłuż Filtrowej i Nowowiejskiej). W pobliżu Trasy znajduje się stacja I linii metra Politechnika, w przyszłości Trasę przetnie też II linia (stacja Rondo Wiatraczna). W odległości ok. 1 km od Trasy, równolegle do niej, ma też przebiegać III linia podziemnej kolejki.

22 września 2009 na Trasie Łazienkowskiej otwarto tzw. buspas, czyli wydzielony pas tylko dla autobusów. W związku z tym, od 1 października 2009 na Trasie pojawiły się dwie nowe linie: 382 i 415.

Wzdłuż Trasy Łazienkowskiej, między rondem Jazdy Polskiej a pl. Na Rozdrożu oraz między Wisłostradą a Jeziorem Gocławskim, biegnie ścieżka rowerowa. Według Strategii Zrównoważonego Rozwoju Systemu Transportowego Warszawy na lata 2007-2015 do 2015 roku ścieżki mają objąć całą Trasę za wyjątkiem odcinka od ronda Sedlaczka do Wisłostrady.

Ciekawostki[]

  • Dyrekcja Budowy Trasy Mostowej – Łazienkowskiej, która budowała Trasę Łazienkowską przekształcało się następnie, na czas budowy Trasy Armii Krajowej (Toruńskiej), w Dyrekcję Budowy Tras Komunikacyjnych. Po zakończeniu tamtej inwestycji przedsiębiorstwo przeobraziło się w Generalną Dyrekcję Budowy Metra, a po wybudowaniu pierwszego odcinka podziemnej kolei w Metro Warszawskie Sp. z o.o.
  • Przez kilka miesięcy 1974 roku Trasą Łazienkowską kursowała specjalna linia turystyczna obsługiwana sprowadzanymi z Niemiec piętrowymi autobusami Büssing 5000 TU i Bautzen. Linia należała do Warszawskiego Przedsiębiorstwa Turystycznego "Syrena" i nie spotkała się z dużym zainteresowaniem. Wóz Büssing 5000 TU znajduje się obecnie na terenie fabryki Norblina, nie nadaje się jednak do eksploatacji.
  • Trasa Łazienkowska została otwarta tego samego dnia (22 lipca 1974 roku) co Wisłostrada.
  • Budowa Trasy wymusiła likwidację i zburzenie zajezdni autobusowej (a wcześniej trolejbusowej) Łazienkowska, która działała w tym miejscu od lat 30. XX wieku.
  • Główny bohater filmu Czterdziestolatek, inżynier Stefan Karwowski, pracował na jednym z odcinków Trasy Łazienkowskiej. Trasa wielokrotnie pojawia się w filmie, udokumentowano w nim także jej prawdziwe uroczyste otwarcie 22 lipca 1974 roku.
  • Motyw Trasy pojawia się w filmie Miś, w piosence układanej przez Komisarza i Włodarczyka: Hej młody Junaku, smutek zwalcz i strach! Przecież na tym piachu za trzydzieści lat, przebiegnie z pewnością jasna, długa, prosta, szeroka jak morze Trasa Łazienkowska! I z brzegiem zepnie drugi brzeg, na którym twój ojciec legł!

Trasa w liczbach[]

  • 8,1 km długości
  • 4 tunele drogowe
  • 2 wiadukty
  • 7 wielopoziomowych węzłów
  • 8 kładek dla pieszych
  • 6 przejść podziemnych
  • 18 zespołów przystankowych
  • ok. 130 tys. przejeżdżających pojazdów na dobę

Zobacz też[]

Linki zewnętrzne[]

Przypisy

  1. Newsletter Zarządu Transportu Miejskiego, str. 5, nr 24/2010
Advertisement