Szpital Dermatologiczny św. Łazarza (pełna nazwa Samodzielny Wojewódzki Publiczny Zakład Dermatologicznej Opieki Zdrowotnej w Warszawie im. Św. Łazarza) – nieistniejący szpital, który w ostatnich latach swojego istnienia znajdował się przy ul. Leszno 15. Po likwidacji jego oddziały przeniesiono do Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego.
Szpital św. Łazarza powstał w 1591 roku z inicjatywy Piotra Skargi, z przeznaczeniem dla ubogich i trędowatych, szpital znajdował się wówczas przy ul. Mostowej. Było to szpital w średniowiecznym tego słowa rozumieniu, a więc bardziej przytułek dla pielgrzymów, bezdomnych i chorych niż miejsce leczenia chorych. Dopiero w latach 80. XVIII wieku szpital św. Łazarza zaczął służyć wyłącznie chorym stając się ośrodkiem specjalistycznym chorób wenerycznych i rakowatych. Dość często zmieniał swoją siedzibę, co wynikało z braku odpowiedniego budynku, który spełniałby wszystkie potrzeby rozwijającej się placówki. W latach 30. XIX wieku szpital został przeniesiony na ul. Bracką, gdzie otwarto pierwsze ambulatorium dla chorych wenerycznie.
W pierwszych latach XIX wieku powołano komitet budowy nowego Szpitala św. Łazarza, który zaczął rozglądać się za odpowiednim terenem, na którym miano wznieść nowoczesny gmach. Udało się to dopiero w 1839 roku za sprawą Aleksandra Kurtza, który w wyniku wielokrotnych zmian właścicieli znalazł się w posiadaniu części terenów po rozparcelowanym ogrodzie Na Książęcem należącym niegdyś do księcia podkomorzego Kazimierza Poniatowskiego. Wspomniany plac rozciągał się między Książęcą a nieistniejącym już dziś dolnym odcinkiem Smolnej. Dawniej znajdował się ogród w stylu angielskim z romantycznymi ruinami i wykutym w skale salonem. Komitet Budowy Nowego Szpitala znalazł się wkrótce w posiadaniu tych terenów w zamian za tereny po fabryce Fraenkla usytuowane przy ul. Gęsiej i Smoczej.
Początkowo na cele szpitala zaadoptowano istniejące budynki, jednak już w 1841 roku został wybudowany nowy, dwupiętrowy gmach w kształcie litery E według projektu Henryka Marconiego. Od strony ulic Książęcej i Smolnej wzniesiono murowany parkan. Kilka lat później, w 1865 roku, otwarto oddział chorób skórnych, a w 1870 roku Klinikę Chorób Skórnych i Wenerycznych Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. W 1907 roku szpital został przemianowany na szpital miejski.
W okresie międzywojennym szpital rozbudowano go o nowe oddziały – chorób wewnętrznych, gruźliczy, ginekologiczny, onkologiczny, wenerologiczny i skórny, które łącznie uzyskały 750 łóżek. Szpital był na tyle nowoczesny, że byli tu wysyłani na niektóre badania także chorzy z pobliskiego Instytutu Oftalmicznego. Pracowali tu wówczas wybitni lekarze z wieloletnim doświadczeniem jak np. profesor Wacław Lilpop, ordynator oddziału chirurgiczno-urologicznego, późniejszy założyciel Polskiego Towarzystwa Urologicznego. Jego oddział był sławny w całym kraju i choć mógł naraz pomieścić 100 pacjentów, to i tak nie był w stanie przyjąć wszystkich chętnych. Inną wybitną osobowością szpitala był profesor Mściwój Semerau-Siemianowski, ordynator oddziału chorób wewnętrznych, twórca przyszpitalnej kliniki badawczej, w której pracował nad zagadnieniami kardiologicznymi.
W 1939 roku, w czasie kampanii wrześniowej został zniszczony budynek izby przyjęć, ale pozostałe oddziały działały przyjmując rannych. Operacje odbywały się pod ciągłym ostrzałem artylerii, lotnictwa, pod bombardowaniem. Tych, którzy umierali chowano w szpitalnym ogrodzie. W pierwszej fazie okupacji szpital funkcjonował aż w 1941 roku, kiedy to niemieckie władze zajęły zabudowania z przeznaczeniem na niemiecki szpital wojskowy. Szpital św. Łazarza zajął obszerny gmach na Woli, przy rogu ulic Leszno i Karolkowej, który pozostał po przeniesionym do getta Zakładzie dla Dzieci i Starców Żydowskich.
W czasie powstania warszawskiego podzielił on los innych wolskich szpitali, dnia 5 sierpnia 1944 roku, w tak zwaną czarną sobotę, hitlerowcy zamordowali w szpitalu rannych i personel, w sumie ponad 1000 osób, a budynek został spalony. Zacięte walki toczyły się także na Powiślu. Mimo, iż dzielnica została zdobyta przez Niemców na początku września, to ostatnie oddziały powstańcze broniły się w zabudowaniach szpitalnych do 13 września. W wyniku działań wojennych, a także celowych podpaleń przez hitlerowców zabudowa w tym rejonie miasta uległa niemal całkowitemu zniszczeniu.
Szpital św. Łazarza wznowił po wojnie działalność w gmachu na Lesznie 15, który odbudowano już do 1948 roku. W 1963 roku placówka zmieniła nazwę na Stołeczny Szpital Dermatologiczny. Niestety nie była to ostatnia przeprowadzka. W 2007 roku został przeniesiony do Międzylesia i wszedł w skład Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego, jako że zajmowany przez niego dotychczas budynek odzyskała Gmina Żydowska. W 2009 roku zabudowania zostały rozebrane. Natomiast na terenie Powiśla nie zachował się żaden ślad po przedwojennych zabudowaniach, a zajmowany przez nie przez sto lat plac został włączony do Centralnego Parku Kultury, który powstał po wojnie. Obecnie park nosi imię marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego.