Warszawikia

CZYTAJ WIĘCEJ

Warszawikia
Advertisement
Ujednoznacznienie
Ten artykuł dotyczy obiektu sportowego. Zobacz też: Stadion Narodowy (strona ujednoznaczniająca).
Stadion Narodowy

Stadion Narodowy

Stadion Narodowy 99

Stadion Narodowy

Stadion Narodowy (plan)

Plan Stadionu Narodowego

Stadion Narodowy, od lipca 2015 PGE Narodowy[1] – stadion piłkarski o charakterze wielofunkcyjnym, zlokalizowany na Kamionku w dzielnicy Praga Południe, na terenie otoczonym ulicami: Siwca, Wybrzeże Szczecińskie, al. Poniatowskiego i al. Zieleniecka. Stanowi własność Skarbu Państwa, a zarządza nim Narodowe Centrum Sportu[2].

Historia[]

SN makieta

Stadion Narodowy – makieta

Stadion Narodowy (budowa)

Stadion Narodowy w budowie (24.04.2009)

Stadion Narodowy (budowa)3

Stadion Narodowy w budowie (12.03.2010)

Stadion Narodowy (budowa)4

Stadion Narodowy w budowie – widok na trybuny (12.03.2010)

Stadion Narodowy (budowa) 6

Stadion Narodowy w budowie (20.05.2010)

Stadion Narodowy (budowa) 7

Stadion Narodowy w budowie (10.06.2010)

Stadion Narodowy (budowa 2)

Stadion Narodowy w budowie (20.08.2010)

Stadion Narodowy (budowa 3)

Stadion Narodowy w budowie (19.12.2010)

Stadion Narodowy (budowa 4)

Stadion Narodowy w budowie (06.06.2011)

Stadion Narodowy (budowa) 5

Rzeźba "Sztafeta" – jeden z elementów Stadionu Dziesięciolecia wkomponowany w nowy obiekt

Stadion Narodowy (str wejście)

Stare wejście Stadionu Dziesięciolecia – jeden z elementów wkomponowany w nowy obiekt (por. 2009)

Stadion Narodowy (schody)

Stadion Narodowy – schody obiegające stadion

Budowa Stadionu Narodowego związana jest bezpośrednio z przyznaniem Polsce i Ukrainie w 2007 roku prawa organizacji Mistrzostw Europy w piłce nożnej w 2012 roku. Ostatecznie zadecydowano, że główna arena w Warszawie zlokalizowana zostanie na terenie dotychczasowego Stadionu Dziesięciolecia – choć rozpatrywano umieszczenie go obok dotychczasowego obiektu, to ostatecznie zapadła decyzja o ulokowaniu go w jego niecce.

Budowa stadionu[]

Już 1 lutego 2008 roku zaprezentowano wstępny projekt stadionu autorstwa wybranego do tego celu konsorcjum pracowni architektonicznych JSK, GMP i Schlaich pod kierownictwem Zbigniewa Pszczulnego – zaproponowano wygląd na podobieństwo do wiklinowego koszyka[3]. Zakładano wówczas, że stadion gotowy będzie w 2011 roku, a jego pojemność wyniesie 55 000 osób.

Ze względu na położenie Stadionu Narodowego w niecce dawnego Stadionu Dziesięciolecia, którego nasypy trybun wykonano w dużej mierze z gruzów Warszawy, konieczne okazało się być wykonanie odpowiednich fundamentów – 1 maja 2008 roku rozpisano przetarg na przygotowanie placu budowy, polegające na wbiciu dwóch tysięcy pali, na których miano wybudować stadion. Próbne ich umieszczanie rozpoczęto już 15 maja 2008[4]. Zgodnie z harmonogram przygotowań gotowy był także projekt budowlany – przekazano go 15 czerwca 2008 roku, a 15 lipca pokazana została wizualizacja wnętrz stadionu[5]. Natomiast 19 lipca wojewoda mazowiecki Jacek Kozłowski wydał pozwolenie na budowę stadionu.

Zgodnie z planem, 8 września 2008 roku wybrany został wykonawca pali pod budowę, została nim firma Pol-Aqua, która obiecała wykonać przedsięwzięcie za cenę 125,4 mln złotych, a więc o około 15 mln mniej niż zakładane 140 mln złotych[6]. Udało się to dzięki zastąpieniu części betonowych pali tzw. kolumnami żwirowymi. Oprócz tego zakres prac objął także przebicie czterech tuneli przez wały stadionu oraz wywiezienie części ziemi z korony. Prace rozpoczęły się 28 września 2008 roku[7] z założeniem ich ukończenia w kwietniu 2009 roku.

Natomiast już 29 października 2008 roku rozpisano przetarg na budowę samego stadionu[8], do którego zgłosiło się osiem konsorcjów. Sześć z nich zostało dopuszczonych do dalszego przetargu przez komisję, a do przetargu złożono dwa odwołania. Odrzucone hiszpańskie konsorcjum Dragados odwołało się od decyzji niedopuszczenia jej do przetargu, zaś spółka Pol-Aqua uznała, że jedno z konsorcjów nie powinno zostać zakwalifikowane do drugiego etapu. Tymczasem 10 grudnia przekazany został ostateczny projekt wykonawczy, który stał się podstawą do ostatecznego rozstrzygnięcia przetargu.

Palowanie stadionu zakończyło się wcześniej niż planowano, ostatni spośród dziewięciu tysięcy pali wbito rano 9 marca 2009 roku[9]. Ze względu na brak rozstrzygnięcia przetargu do tego czasu budowa nie ruszyła od razu – koperty w przetargu otwarto dopiero 9 kwietnia. Najtańsza okazała się być oferta konsorcjum Alpine Bau: 1,252 mld złotych[10], a niewiele droższa okazała się być oferta firmy Pol-Aqua: 1,29 mld. Pozostałe oferty oscylowały w okolicach 1,46 mld złotych, a jedynie konsorcjum MSF Moniz zaproponowało 2,225 mld złotych. Wykonawcę wybrano 15 kwietnia 2009 roku, a zostało nim konsorcjum Alpine Bau / Hydrobudowa / PBG.

Teren został przejęty przez wykonawcę w maju, natomiast 9 czerwca zaprezentowano szczegółowy harmonogram budowy. Według niego stadion powinien zostać ukończono w mniej niż 24 miesiące[11], a więc do 16 maja 2011 roku. Budowa stadionu rozpoczęła się przed wakacjami 2009 roku, natomiast 7 października wmurowany został kamień węgielny pod stadion[12].

Dnia 1 grudnia 2009 roku na budowie miał miejsce wypadek, w wyniku którego zginęło dwóch robotników – doszło do niego podczas montażu oświetlenia w jednym z szybów komunikacyjnych[13]. Jak wykazało śledztwo przeprowadzone przez specjalnie powołaną do tego celu komisję, przyczyną śmiertelnego wypadku było nieprawidłowe przymocowanie kosza transportowego do żurawia. Winne zaniedbań okazały się być cztery osoby, a jedną z pośrednich przyczyn wypadku mogło być nieporozumienie językowe podczas wydawania rzeczonego kosza przez niemieckiego magazyniera – powinien on ostrzec robotników, że kosz nie nadaje się do założenia do żurawia. W wyniku kontroli nałożono także 10 mandatów o łącznej kwocie 15,5 tysięcy złotych.[14] Pracownicy zarzucili też wykonawcy fałszerstwa związane z zasadami BHP – dwaj zmarli pracownicy mieli być wpisani na listę przeszkolonych pracowników już po wypadku.[15]

Zgodnie ze szczegółowym harmonogramem prac do 4 czerwca 2010 roku gotowe były konstrukcje żelbetowe i stalowe, natomiast 18 czerwca rozpoczęto montowanie aluminiowo-szklanej elewacji przyszłego stadionu[16]. W lipcu 2010 roku rozstrzygnięto przetarg na dostawę ekranów, które zawisły nad boiskiem[17] oraz ukończono budowę złożonej z 72 słupów konstrukcji okalającej stadion, na której zawieszono dach[18]. Dnia 13 sierpnia 2010 roku zakończono budowę właściwej konstrukcji trybun[19], a 12 października pełnej konstrukcji zewnętrznej stadionu. W grudniu rozpoczęto przygotowania do jednej z najistotniejszych operacji na placu budowy, czyli do zamontowania konstrukcji linowej dachu.[20].

Prace rozpoczęto 16 grudnia 2010 roku – polegały one na naciągnięciu siedemdziesięciu dwóch stalowych lin o trzydziestoczterometrowe podpory konstrukcji stadionu tak, aby zawisły one nad płytą boiska, a naciągająca całość iglica zawisła na wysokości trzydziestu metrów nad płytą boiska[21]. Docelową wysokość iglica osiągnęła 29 grudnia[22]. Cała operacja trwała kilka tygodni i zakończyła się 4 stycznia 2011 roku zawieszeniem symbolicznej wiechy. Tym samym konstrukcja stadionu osiągnęła szczyt wysokości, gdyż zwieńczenie ponad siedemdziesięciometrowej iglicy znalazło na wysokości 110 metrów nad poziomem gruntu[23][24]. Potem zamontowano specjalne łuki[25], na których oparto przezroczysty dach stadionu[26], składający się z części nieruchomej (szklanej) oraz części ruchomych. Dach był gotowy w całości 1 lipca 2011 roku[27] – już wtedy o ponad miesiąc przekroczony był pierwszy termin wybudowania stadionu w całości.

Ostatnim etapem prac było wykańczanie stadionu oraz umieszczenie na elewacji biało-czerwonej, ażurowej siatki. Została sprowadzona specjalnie z Hiszpanii, jej łączna powierzchnia wynosi 23,7 tysięcy metrów kwadratowych, co odpowiada powierzchni placu Konstytucji[28]. Ponadto w kwietniu 2011 roku rozpoczęto umieszczenie krzesełek, których ostatecznie na stadionie będzie 58 145[29]. Ponadto 9 maja 2011 roku doszło do drugiego śmiertelnego wypadku na placu budowy – miał on miejsce podczas montażu poszycia dachu, pracownik spadł z wysokości 30 metrów na murawę, zginął na miejscu[30]. Ponadto teren Stadionu ma jeszcze zostać ogrodzony płotem o wysokości 2,4 metra, co szybko spotkało się z protestami mieszkańców oraz magistratu[31].

W maju 2011 roku, podczas pierwszych odbiorów technicznych, odkryto liczne, dość poważne uchybienia. Pierwszym z nich była wada schodów kaskadowych, obiegających stadion. Prawdopodobnie zostały one źle zamontowane, a ich użytkowanie mogło być zagrożeniem dla kibiców. Zadecydowano, że schody muszą zostać zdemontowane i ponownie zamontowane, na co przeznaczono około 3 miesiące[32]. Błędy pojawiły się także w projektach instalacji elektrycznych – ta niedoróbka była dużo poważniejsza i mogła opóźnić budowę stadionu nawet o kilka miesięcy[33]. Dnia 1 czerwca Narodowe Centrum Sportu dało wykonawcy 14 dni na usunięcie niedoróbek[34] – realizacja poprawek została uznana za możliwą do spełnienia, gdyż zdaniem wykonawcy można je było wykonać nie demontując schodów[35]. Ponadto Narodowe Centrum Sportu zadecydowało, że na stadionie położona murawa modułowa, którą będzie można dowolnie demontować, dzięki czemu łatwiej będzie utrzymać jej dobrą jakość. Tym samym wydłużyło to termin realizacji stadionu i doprowadziło do odwołania wszystkich zaplanowanych uprzednio na stadionie imprez. Tymczasem wykonawca zapewnił, że wszelkie niedoróbki zostaną naprawione do 15 września[36], jednak schody w pełni gotowe były dopiero 30 września 2011 roku[37].

Początkowo planowano zakończenie prac na 30 czerwca 2011 roku[38]. W takim przypadku stadion miał zostać otwarty dla zwiedzających już 22 lipca[39] (ostatecznie plac budowy udostępniono zwiedzającym na jeden dzień 24 lipca[40], potem także 2 października[41]), natomiast jego oficjalne otwarcie miało odbyć się w 27 sierpnia[38] – do przygotowania go wybrano zespół w składzie Georgios Stylianou, Michał Piróg, Maciej Zień i Adam Sztaba. Zagrać miały m.in. zespoły Perfect, Myslovitz, Maanam i Wilki[42]. W zamian w tym dniu odbyła się inauguracja iluminacji stadionu[43], imprezę zaś przeniesiono na początek 2012 roku[44]. Natomiast już 6 września 2011 roku miano rozegrać mecz inauguracyjny między Polską a Niemcami[45].

Problemy na budowie Stadionu Narodowego doprowadziły jednak do opóźnienia i przesunięcia otwarcia Stadionu, prace budowlane oficjalnie zakończono 29 listopada 2011 roku, jednak po tym terminie prowadzono jeszcze prace wykończeniowe[46] (w tym prace na terenie płyty boiska). Oficjalne otwarcie miało miejsce 29 stycznia 2012 roku[47][48], a mecz inauguracyjny miał odbyć się 11 lutego – planowano wówczas rozegranie meczu o Superpuchar Polski między Legią Warszawa a Wisłą Kraków.[49]. Spotkanie jednak ostatecznie zostało odwołane ze względy na obawy co do bezpieczeństwa kibiców[50], wobec czego stadion zainaugurowano 29 lutego meczem Polska – Portugalia, który zakończył się wynikiem 0:0[51][52].

Budowa otoczenia[]

Stadion Narodowy (studzienka)

Studzienka z logiem Stadionu Narodowego

Dnia 19 maja 2008 roku zamknięto zbieranie ofert w przetargu na organizację otoczenia stadionu[53] – do konkursu zgłosiły się 22 przedsiębiorstwa. Dnia 4 czerwca 2008 ogłoszono wyniki przetargu, który wygrało konsorcjum JEMS Architekci-Dawos[54]. Wokół stadionu, oprócz parków i deptaków, zaproponowali oni także halę widowiskowo-sportową na 20 tysięcy widzów, centrum kongresowe na 8 tysięcy osób oraz hotel, biurowce i budynki mieszkalne. W kwietniu 2009 Ministerstwo Sportu poinformowało, że może zrezygnować z budowy hali sportowej na korzyść podobnej na torze wyścigów konnych na Służewcu.[55]

Większość z tych budowli powstanie zapewne dopiero po 2012 roku, w związku z tym w lipcu 2011 roku zaprezentowano projekt zagospodarowania błoni stadionu z myślą o Euro 2012. Na terenie otaczającym stadion zaprojektowano aleje spacerowe, niewielki park "Zielona Dolina", wielofunkcyjne tereny otwarte oraz nową ulica wzdłuż nasypu kolejowego. Od strony stacji Warszawa Stadion znalazł się także rozległy plac miejski.[56] Pojawiły się jednak problemy zarówno z brakiem czasu na zagospodarowanie terenu (trawa najpewniej nie zdążyłaby się zakorzenić, wobec czego zastąpił ją tłuczeń), jak i z pieniędzmi, gdyż oferenci oczekiwali wyższej zapłaty niż jest w stanie zapłacić Narodowe Centrum Sportu[57]. Pomimo zapowiedzi, tłuczeń pozostał na większości terenu w kolejnych latach po mistrzostwach.

W grudniu 2012 roku, po rezygnacji z budowy własnej siedziby przy ul. Sobieskiego 2, budową własnego obiektu na błonach Stadionu zainteresował się Polski Związek Piłki Nożnej[58]. W 2014 roku w alejce wiodącej od ronda Waszyngtona stanąć miał natomiast pomnik Kazimierza Górskiego[59] – ostatecznie wybrany został projekt autorstwa krakowskiego rzeźbiarza Marka Maślańca[60], jego odsłonięcie przewidziano na 10 października[61], jednak przedłużyły się oficjalne procedury i przeniesiono ten termin najpierw na listopad[62], a potem na początek 2015 roku[63] – ostatecznie pomnik odsłonięto 26 marca 2015 roku. Nic nie zmieniło się jednak w kwestii zabudowy otoczenia, nadal nie podjęta została żadna konkretna decyzja. Nie zrealizowano także planowanego Skweru Sportów Miejskich.

W połowie lutego 2015 roku na błoniach stadionu uruchomiono specjalny parking dla pojazdów, w ten sposób miasto chciało pomóc kierowcom na czas spowodowanego pożarem zamknięcia Mostu Łazienkowskiego – wyznaczono w ten sposób około bezpłatnych 1500 miejsc postojowych[64].

Użytkowanie stadionu[]

Stadion Narodowy (1)

Stadion Narodowy

Po oficjalnym otwarciu stadionu trwały jeszcze prace wykończeniowe oraz przygotowania do przekazania stadionu UEFA w związku z organizacją Mistrzostw Europy. Ostatnim otwartym obiektem była kaplica ekumeniczna, jej oficjalne otwarcie miało miejsce 10 maja 2012 roku[65]. Już dzień później, 11 maja 2012 roku, stadion przejęła UEFA[66].

Stadion Narodowy stał się jedną z głównych aren Euro 2012 – w trakcie mistrzostw na Stadionie Narodowym rozegrane zostały 3 mecze grupowe (w tym mecz otwarcia wraz z oficjalną ceremonią), a także jeden ćwierćfinał i półfinał. W fazie grupowej Euro 2012 na stadionie mecze rozegrała grupa A z Polską, Grecją, Rosją oraz Czechami[67], w ćwierćfinale spotkały się Czechy i Portugalia, a w meczu półfinałowym Niemcy z Włochami.

Od lipca 2012 roku stadion jest dostępny dla zwiedzających[68]. Na Stadionie odbywać się będą także imprezy masowe oraz mecze: w 2012 roku odbyły się dwa duże koncerty – zespołu Coldplay (19 września) oraz Madonny (1 sierpnia)[69], odbyły się również dwa mecze reprezentacji między Polską a RPA (12 października; wynik 1:0) oraz Polską a Anglią (17 października; wynik 1:1) – ten drugi mecz zakończył się skandalem, ponieważ z powodu niezamknięcia dachu przed meczem płyta stadionu nasiąkła wodą deszczową, uniemożliwiając rozegranie spotkania[70] – ostatecznie odbyło się ono następnego dnia.

W 2013 roku kalendarz imprez sportowych, muzycznych i kulturalnych otworzył mecz piłkarski Polska – Ukraina (22.03). W maju po raz pierwszy na stadionie odbyły się Warszawskie Targi Książki, które wcześniej organizowane były w Pałacu Kultury i Nauki[71], zaś w dniach 25-26 maja na stadionie odbył się Orange Warsaw Festival, a przed nim zorganizowane było miasteczko festiwalowe[72] – jak podano na początku czerwca, od momentu otwarcia stadionu odwiedziło go prawie 1,5 mln osób[73]. Dnia 15 czerwca na stadionie miał miejsce Piknik Naukowy[74] (który odwiedziła rekordowa liczba ponad 150 tysięcy osób[75]), w stadionowej kaplicy miał też miejsce pierwszy na obiekcie ślub, a potem wesele[76], a 22 czerwca na stadionie odbył się koncert Paula McCartneya. Natomiast 6 lipca na stadionie miało miejsce wspólne uwielbienie Jezusa w mocy Ducha Świętego, prowadzone przez ugandyjskiego duchownego ks. Johna Baptista Bashoborę, w którym wzięło udział ponad 57 tysięcy osób[77]. Dnia 25 lipca na Stadionie Narodowym odbył się koncert zespołu Depeche Mode[78], 20 sierpnia Rogera Watersa[79], 6 września odbył się mecz piłkarski Polska – Czarnogóra[80], a 21 września miała miejsce impreza Top Gear Live[81]. W październiku rozpoczęły się natomiast przygotowania do organizacji obrad 19. Konferencji Klimatycznej ONZ, które odbyły się w specjalnie wybudowanych na murawie pawilonach – odbyła się ona w dniach od 11 do 22 listopada[82], wzięło w niej udział 10 tysięcy uczestników, dla których przygotowano m.in. 21 tysięcy gniazdek elektrycznych, 130 kilometrów przewodów elektrycznych czy 56 tysięcy posiłków[83]. Ponadto 31 grudniu 2013 roku na błoniach stadionu odbyła się także miejska impreza sylwestrowa, przeniesiona z pl. Konstytucji[84] – na scenie zagrali m.in. T.Love, Poparzeni Kawą Trzy, Big Cyc, Afromental oraz John Newman, a udział wzięło około 100 tysięcy widzów.

Na początku stycznia 2014 roku na Stadionie Narodowym uruchomione zostało lodowisko wraz z atrakcjami dla deskorolkarzy, boiskami do badmintona i skateparkiem, na miejscu znalazła się wypożyczalnia sprzętu dla łyżwiarzy, zaś w weekendowe wieczory organizowane będą imprezy z didżejem[85]. Niestety już pierwszego dnia lodowisko zostało zamknięte, gdyż lód zaczął się roztapiać, oficjalnie nieznany sprawca rozsypał na tafli sól – działalność ślizgawki wznowiono po jednym dniu przerwy[86], zaś sprawa rozsypania soli została skierowana do prokuratury[87], która jednak umorzyła śledztwo ze względu na niemożność ustalenia sprawcy[88]. Lodowisko funkcjonowało przez prawie dwa miesiące i odwiedziło je przeszło 100 tysięcy osób[89]. Pierwszą większą imprezą na Stadionie był towarzyski mecz piłkarski Polska – Szkocja, który odbył się 5 marca i zakończył wynikiem 0:1[90]. W maju miały miejsce kolejne wydarzenia – 2 maja odbył się finał Pucharu Polski w piłce nożnej, między Zawiszą Bydgoszcz a Zagłębiem Lubin[91], w dniach 14-15 maja odbyło się spotkanie Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju[92], w dniach 23-25 maja Warszawskie Targi Książki[93], a 31 maja Piknik Naukowy, organizowany przez Centrum Nauki Kopernik i Polskie Radio[94]. W czerwcu na Stadionie Narodowym odbyła się impreza Monster Jam(7 czerwca)[95], a następnie Orange Warsaw Festiwal (13-15 czerwca), w którym zagrały m.in. zespoły Florence and the Machine, Kings of Leon, Limp Bizkit, Martin Garrix, Lily Allen czy The Prodigy[96]. W lipcu odbył się koncert zespołu Metallica (11 lipca)[97] oraz pokaz filmu "Miasto '44" (30 lipca)[98], a w sierpniu "supermecz" między Realem Madryt i Fiorentiną (16 sierpnia)[99], który zakończył się wynikiem 1:2, oraz 5. Memoriał Kamili Skolimowskiej (23 sierpnia), na którym wystąpił m.in. jamajski sprinter Usain Bolt[100]. Natomiast 30 sierpnia na Stadionie rozegrany został mecz otwarcia organizowanych w Polsce mistrzostw świata w siatkówce mężczyzn, przeciwko sobie stanęły reprezentacje Polski i Serbii[101]. W międzyczasie zaplanowany był jeszcze festiwal Pozytywne Wibracje (20 czerwca), jednak ze względu na odwołanie przyjazdu głównej gwiazdy – Pharella Williamsa – festiwal przełożono na później[102]. W dniach 5-7 września na Stadionie odbyła się również windsurfingowa impreza z cyklu PWA World Tour, na tę okazję wybudowany został specjalny basen o wymiarach 90 na 33 metry oraz wiatraki, zdolne wytworzyć wiatr o sile 70 km/h[103][104], zaś w dniach 20-21 września miała miejsce impreza Verva Street Racing „Dakar na Narodowym”[105]. W październiku na Stadionie odbyły się też dwa mecze eliminacji Mistrzostw Europy – z Niemcami 11 października (2:0)[106] oraz ze Szkocją 14 października (2:2)[107]. Od 8 listopada działa również lodowisko z trzema taflami, górka lodowa, icebar i skatepark[108], w grudniu dołączą do nich jarmark świąteczny i ogromna choinka[109]. Po raz kolejny 31 grudnia na błoniach stadionu odbędzie się miejska impreza sylwestrowa – wystąpią na niej m.in. Jason Derulo, DJ Dash Berlin, Budka Suflera czy Artur Rojek[110]. W 2014 roku na stadionie wynajęto też pierwszą przestrzeń biurową[111]. Po raz drugi z rzędu na błoniach stadionu odbyła się też miejski impreza sylwestrowa – zagrali Artur Rojek, Hey, Budka Suflera, Dash Berlin oraz Jason Derulo, a po północny na niebie przez 13 minut rozbłysły dwie tony materiałów pirotechnicznych[112]. Na imprezie bawiło się około 30 tysięcy osób.

W 2015 roku na Stadionie Narodowym otwarto nową atrakcję – pod koniec lutego zaczęło działać Prehistoryczne Oceanarium 3D, zrealizowane we współpracy z Wydziałem Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie będzie można obejrzeć wizualizacje prehistorycznym stworzeń morskich[113]. Na stadionie odbyło się także Grand Prix na żużlu (18 kwietnia)[114] oraz finał Pucharu Polski w piłce nożnej (2 maja)[115], w którym Legia Warszawa pokonała Lecha Poznań 2:1. Kolejną większą imprezą były Warszawskie Targi Książki (14-17 maja)[116], następnie odbył się Finał Ligi Europy (27 maja)[117], w którym FC Sevilla zmierzyła się z Dnipro Dniepropietrowsk i zwyciężyła w tym meczu 3:2[118], oraz mecz eliminacyjny Polska – Gruzja (13 czerwca), zakończony wynikiem 4:0[119]. Dnia 25 lipca odbędzie się także koncert zespołu AC/DC[120], a 25 sierpnia wystąpiła Martina Stoessel – disneyowska Violetta[121]. We wrześniu ma się też odbyć festiwal fajerwerków, będzie on jednak krótszy niż początkowo planował organizator, bo głośno zaprotestowali mieszkańcy Saskiej Kępy[122].

Galeria[]

Kwestia nazwy[]

Stadion nie nosił nazwy do lipca 2015, aczkolwiek pojawiły się propozycje, aby Stadionowi Narodowemu nadać imię Kazimierza Górskiego[123] – w czerwcu 2012 roku przystała na to sejmowa komisja sportu[124], jednak patron nie był formalnie obowiązujący. Od 16 lipca 2015 do 2020 będzie obowiązywać nazwa oficjalna PGE Narodowy, kontrakt opiewa się na kwotę 40 milionów złotych[1].

Wygląd[]

Stadion Narodowy widziany z PKiN

Stadion Narodowy

Stadion Narodowy (2)

Stadion Narodowy

Stadion Narodowy (telebim)

Stadion Narodowy – telebim

Stadion powstał w formie nawiązującej do wiklinowego, biało-czerwonego koszyka, z dolną częścią wkomponowaną w konstrukcję dawnego Stadionu Dziesięciolecia – nawiązuje ona do niego poprzez zastosowanie dużej liczby elementów kamiennych, w tym piaskowca i granitu strzegomskiego. Na stadionie użyto część elementów ze starego stadionu – wyeksponowano rzeźbę "Sztafeta", wykonanej w 1955 roku przez Adama Romana na potrzeby Stadionu Dziesięciolecia – w 2013 roku na cokole pomnika umieszczono tablicę upamiętniającą autora rzeźby – ponadto do wyłożenia placu wjazdowego od strony Wisły użyto granitu zdjętego ze schodów dawnego stadionu, a wiodące na teren obiektu wysokie bramy po remoncie zostaną odpowiednio wkomponowane. Wyremontowano także tunel od strony Wybrzeża Szczecińskiego, zaaranżowany został jako wejście dla VIP-ów oraz do wielowyznaniowej kaplicy. Wyeksponowano na nim dwie tablice pamiątkowe oraz zachowana ze Stadionu Dziesięciolecia płyta z niezidentyfikowanym matematycznym wzorem. Być może umieszczony zostanie także kamienny orzeł, ale ze względu na brak korony (której nie było na dawnym herbie) nie wiadomo, gdzie go ulokować[125].

Powyżej cokołu zastosowano inne, nowocześniejsze materiały. Konstrukcja stadionu została obłożona ciętą, metalową blachą zabarwioną na kolory srebrzysty oraz miedziany, nadając kolorystykę bliską, ale nie taką samą, jak polska flaga. Całość zwieńczyła konstrukcja dachowa przypominająca rowerowe szprychy z piastą, na których będzie można rozkładać lekki dach[3], pod którą umieszczono duży, sześcienny telebim. Przezroczysty, teflonowy dach ma przepuszczać światło, a jest rozpięty na ażurowej konstrukcji. Widownia ma wyglądać tak, jakby do dużej, szarej miski ktoś wrzucił balonik z czerwoną farbą, u dołu dominować będzie kolor czerwony, a im wyżej, tym więcej ma być odcieni szarości. Dzięki temu stadion ma wyglądać na pełniejszy niż jest w rzeczywistości, nawet jeśli zasiądzie na nim komplet widzów.[126]

Stadion jest największym w Warszawie obiektem użyteczności publicznej: zarówno swoją łączną powierzchnią (180 tysięcy metrów kwadratowych) jak i kubaturą (ok. 1 miliona metrów sześciennych) przebije[8] dotychczasowego właściciela rekordu – Pałac Kultury i Nauki.

Komunikacja miejska[]

Dojazd do stadionu zapewniają stacja PKP Warszawa Stadion oraz tramwaje i autobusy w zespołach Metro Stadion Narodowy oraz Rondo Waszyngtona, a od marca 2015 roku również stacja metraStadion Narodowy”.

Ciekawostki[]

  • Ostateczna dokumentacja projektowa Stadionu Narodowego zajęła 300 segregatorów, które podczas przekazania ustawiono w dwóch szeregach na kilku połączonych stołach[126].
  • Dnia 25 września 2009 roku zaprezentowano oficjalne logo Stadionu Narodowego[127].
  • Odpowiedzialne za stadion Ministerstwo Sportu i Turystyki zdecydowało, że stadion nie będzie miał sponsora i najpewniej także patrona[128], jednak mimo to nazwa Stadion Narodowego została wystawiona na sprzedaż za 10 mln złotych rocznie[129].
  • Pierwszy słup stalowej konstrukcji dachu postawiono 29 kwietnia 2010 roku[130].
  • Oficjalne pozwolenie na użytkowanie Stadionu wydano 16 grudnia 2011 roku, jest to data, od której wszyscy użytkownicy stadionu mogli bezpiecznie zacząć się na nim urządzać[131].
  • Dnia 5 maja 2012 roku w sąsiedztwie stadionu, przy ul. Siwca, odsłonięto pomnik Ryszarda Siwca, który w 1968 roku w proteście przeciwko inwazji na Czechosłowację podpalił się na Stadionie Dziesięciolecia[132].

Galeria[]

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Stadion Narodowy zmienia nazwę. Tak będzie wyglądać nowe logo, onet.pl, 16.07.2015
  2. Stadion Narodowy: wiemy kto będzie zarządzać obiektem, gazeta.pl, 06.08.2010
  3. 3,0 3,1 Zaprezentowano projekt Stadionu Narodowego, gazeta.pl, 01.02.2008
  4. Stadion zmienia się w Narodowy, gazeta.pl, 16.05.2009
  5. Na Stadionie Narodowym będą mecze i śluby, gazeta.pl, 15.07.2008
  6. Wiemy, kto wbije pale pod Stadion Narodowy, gazeta.pl, 08.09.2008
  7. Początek narodowej areny, zw.com.pl, 26.09.2008
  8. 8,0 8,1 Kto zbuduje Stadion Narodowy, gazeta.pl, 29.10.2008
  9. Stadion już nabity na pale, gazeta.pl, 09.03.2009
  10. Wycenili Stadion Narodowy, tvnwarszawa.pl, 09.04.2009
  11. Stadion Narodowy ma być gotowy 30 kwietnia 2011 r., tvnwarszawa.pl, 09.06.2009
  12. Chrzest dla stadionu, tvnwarszawa.pl, 07.10.2009
  13. Dwaj robotnicy zginęli na budowie Stadionu Narodowego, tvnwarszawa.pl, 01.12.2009
  14. Po wypadku na Narodowym: zginęli, bo nie znał języka?, gazeta.pl, 19.01.2010
  15. Fałszerstwo na budowie Narodowego? Sprawa w prokuraturze, gazeta.pl, 06.02.2010
  16. Na Stadionie Narodowym rozpoczęto montaż elewacji, gazeta.pl, 18.06.2010
  17. Nowoczesne ekrany na Stadionie Narodowym. Znamy cenę, gazeta.pl, 06.07.2010
  18. Pierścień otoczył Stadion Narodowy, tvnwarszawa.pl, 09.07.2010
  19. Stadion Narodowy: Trybuny są już gotowe, tvnwarszawa.pl, 13.08.2010
  20. "Big lift" zbliża się wielkimi krokami, tvnwarszawa.pl, 09.12.2010
  21. Zaczęła się ogromna operacja na Stadionie Narodowym, gazeta.pl, 16.12.2010
  22. Iglica już na czubku Stadionu Narodowego. Nowe zdjęcia, gazeta.pl, 29.12.2010
  23. Inżynieryjny majstersztyk na budowie Stadionu Narodowego, gazeta.pl, 03.01.2011
  24. Wiecha na Narodowym już wisi, tvnwarszawa.pl, 04.01.2011
  25. Stadion Narodowy: montują konstrukcję dachu, tvnwarszawa.pl, 18.02.2011
  26. Montują szklany dach na Narodowym, tvnwarszawa.pl, 14.03.2011
  27. Stadion Narodowy dziś miał być gotowy. Jest tylko dach, gazeta.pl, 30.06.2011
  28. Biało-czerwona elewacja wkrótce na Stadionie Narodowym, gazeta.pl, 04.02.2011
  29. Na Narodowym będzie więcej krzesełek niż planowano, tvnwarszawa.pl, 06.04.2011
  30. Śmiertelny wypadek na budowie Narodowego, tvnwarszawa.pl, 09.05.2011
  31. Stadion będzie zagrodzony? Władze miasta zaskoczone, gazeta.pl, 11.05.2011
  32. Wykryto wadę schodów na Stadionie Narodowym, tvnwarszawa.pl, 24.05.2011
  33. Błędy instalacji na budowie narodowej areny, tvnwarszawa.pl, 25.05.2011
  34. 14 dni na usunięcie niedoróbek na Narodowym, tvnwarszawa.pl, 01.06.2011
  35. Stadion Narodowy: Schody da się naprawić, gazeta.pl, 04.06.2011
  36. Naprawią schody na koszt wykonawcy, tvnwarszawa.pl, 15.06.2011
  37. Stadion Narodowy: Schody naprawione. Wkrótce odbiór, gazeta.pl, 30.09.2011
  38. 38,0 38,1 Stadion Narodowy: do Euro 400 dni, a budowa się spóźnia, gazeta.pl, 05.05.2011
  39. Otwarcie Stadionu Narodowego już 22 lipca, gazeta.pl, 18.01.2010
  40. Wybiegnij na murawę Stadionu Narodowego, tvnwarszawa.pl, 15.07.2011
  41. Drugi dzień otwarty na Narodowym, tvnwarszawa.pl, 02.10.2011
  42. Gwiazdy i orgia świateł na otwarcie Stadionu Narodowego, gazeta.pl, 20.12.2010
  43. Stadion Narodowy zaświeci: wkrótce wielka iluminacja, gazeta.pl, 19.08.2011
  44. Impreza otwarcia Narodowego dopiero w przyszłym roku, gazeta.pl, 30.11.2011
  45. Zagramy z Niemcami na otwarcie Narodowego, tvnwarszawa.pl, 30.03.2010
  46. Narodowy gotowy: ależ ogromny! Większy od Starówki i..., gazeta.pl, 29.11.2011
  47. Otwarcie Narodowego 29 stycznia, tvnwarszawa.pl, 11.01.2012
  48. Koncerty i sztuczne ognie. "To będzie niespotykane widowisko", tvnwarszawa.pl, 29.01.2012
  49. Mecz otwarcia Stadionu Narodowego: Legia - Wisła, gazeta.pl, 26.09.2011
  50. Sobotni mecz na Stadionie Narodowym odwołany!, gazeta.pl, 08.02.2012
  51. Zakazy, zamknięcia, wyłączenia. Stadion szykuje się na mecz, tvnwarszawa.pl, 27.02.2012
  52. Bezbramkowy debiut Narodowego, tvnwarszawa.pl, 29.02.2012
  53. Kto zaprojektuje okolice Stadionu Narodowego, gazeta.pl, 19.05.2008
  54. Tak będą wyglądać okolice Stadionu Narodowego, gazeta.pl, 04.06.2008
  55. Nie będzie hali przy Stadionie Narodowym?, gazeta.pl, 14.04.2009
  56. Tak będzie wyglądało otoczenie Stadionu Narodowego, gazeta.pl, 18.07.2011
  57. Nawet tłuczeń za drogi. Co wokół Narodowego na Euro?, gazeta.pl, 09.09.2011
  58. PZPN chce siedziby obok Stadionu Narodowego, tvnwarszawa.pl, 13.12.2012
  59. Pomnik Górskiego. Żeby Narodowy mógł sprzedać nazwę, gazeta.pl, 24.09.2013
  60. Znamy projekt pomnika Kazimierza Górskiego. Ładny?, gazeta.pl, 31.01.2014
  61. Pomnik Kazimierza Górskiego odsłonią przed Niemcami, tvnwarszawa.tvn24.pl, 07.05.2014
  62. Pomnik Kazimierza Górskiego później przed Narodowym. Dlaczego?, gazeta.pl, 07.10.2014
  63. Pomnik Górskiego w przyszłym roku. "Na 94. rocznicę urodzin trenera", tvnwarszawa.tvn24.pl, 31.10.2014
  64. Parking na błoniach Narodowego. "Będzie działał do odwołania", tvnwarszawa.tvn24.pl, 15.02.2015
  65. Imam, rabin i biskup zagrali na Narodowym, tvnwarszawa.pl, 10.05.2012
  66. NCS wyprowadził się z Narodowego. UEFA przejęła stadion, gazeta.pl, 11.05.2012
  67. Fatalne losowanie. Kto przyjedzie do Warszawy na Euro, gazeta.pl, 02.12.2011
  68. Do września za darmo zwiedzisz Stadion Narodowy, tvnwarszawa.pl, 18.07.2012
  69. Madonna w Warszawie! Wystąpi na Stadionie Narodowym, gazeta.pl, 06.02.2012
  70. Mecz z Anglią przełożony na środę, tvnwarszawa.pl, 16.10.2012
  71. Świątynię sportu opanują fani książek, tvnwarszawa.pl, 14.05.2013
  72. Miasteczko festiwalowe przed Stadionem Narodowym, gazeta.pl, 23.05.2013
  73. Tłumy odwiedzają Narodowy. Już prawie 1,5 mln osób , gazeta.pl, 08.06.2013
  74. Życie nad Wisłą na Pikniku Naukowym, um.warszawa.pl, 14.06.2013
  75. Rekord frekwencji na Stadionie Narodowym. 150 tysięcy!, gazeta.pl, 15.06.2013
  76. Ślub i wesele odbędą się na Stadionie Narodowym, gazeta.pl, 21.05.2013
  77. Ugandyjski uzdrowiciel na Narodowym. Sprzedano 57 tys. biletów, gazeta.pl, 02.07.2013
  78. Depeche Mode na Narodowym. Fani szykują niespodzianki, tvnwarszawa.pl, 25.07.2013
  79. Tydzień bez wycieczek po stadionie. Szykują koncert, gazeta.pl, 16.08.2013
  80. Polska gra z Czarnogórą. Piątkowe zmiany w komunikacji, gazeta.pl, 05.09.2013
  81. Stadion jak tor wyścigowy. Święto motoryzacji na Narodowym, tvnwarszawa.pl, 21.09.2013
  82. Narodowy szykuje się na szczyt klimatyczny. Tak się zmieni, tvnwarszawa.tvn24.pl, 03.10.2013
  83. Stadion prawie gotowy na szczyt. Wydadzą 56 tys. posiłków, gazeta.pl, 09.11.2013
  84. Przenoszą sylwestra na błonia Narodowego. Wiemy, kto zagra, gazeta.pl, 21.11.2013
  85. Od piątku ślizganie na Stadionie. My już tam byliśmy, gazeta.pl, 02.01.2014
  86. Lodowisko na Narodowym znów otwarte. Biletów już nie ma, gazeta.pl, 05.01.2014
  87. Sól na lodowisku na Narodowym? Sprawą zajmie się prokuratura, gazeta.pl, 06.01.2014
  88. Skąd sól na lodowisku? Sprawca nieznany, śledztwo umorzone, gazeta.pl, 31.03.2014
  89. Zimowy hit! Ponad 100 tys. osób przyszło na Stadion Narodowy, gazeta.pl, 19.02.2014
  90. Reprezentacja Polski przegrała ze Szkocją, sport.pl, 05.03.2014
  91. Mecz na Narodowym. "Wielu kibiców przyjechało komunikacją", tvnwarszawa.tvn24.pl, 02.05.2014
  92. 2,5 tys. polityków i biznesmenów. Wielka konferencja na Narodowym, tvnwarszawa.tvn24.pl, 14.05.2014
  93. Targi książki na Stadionie Narodowym. 695 autorów, gazeta.pl, 23.05.2014
  94. Wielki Piknik Naukowy na Narodowym: roboty, samochód-rakieta, gazeta.pl, 30.05.2014
  95. Monster trucki poszaleją na Stadionie Narodowym, gazeta.pl, 11.02.2014
  96. Orange Warsaw Festival: 30 światowych artystów w 3 dni, gazeta.pl, 11.06.2014
  97. Metallica znów w Warszawie. Zagra na Stadionie Narodowym, tvnwarszawa.tvn24.pl, 04.12.2013
  98. Film o Powstaniu pokażą na Stadionie Narodowym, tvnwarszawa.tvn24.pl, 22.07.2014
  99. Real Madryt zagra na Stadionie Narodowym. Przyjedzie Ronaldo, tvnwarszawa.tvn24.pl, 18.06.2014
  100. Usain Bolt – rekordzista i showman przyleciał do Warszawy, gazeta.pl, 20.08.2014
  101. Wielka siatkówka na Narodowym. Otwarcie mundialu w Warszawie, tvnwarszawa.tvn24.pl, 27.01.2014
  102. Pechowy debiut festiwalu Pozytywne Wibracje w Warszawie, gazeta.pl, 07.06.2014
  103. Znowu basen na Stadionie Narodowym. Tym razem prawdziwy, gazeta.pl, 14.03.2014
  104. Stadion Narodowy zamienił się w basen dla fanów windsurfingu, gazeta.pl, 02.09.2014
  105. Dakar na Narodowym. W sobotę wielki rajd, tvnwarszawa.tvn24.pl, 19.09.2014
  106. Polska – Niemcy. Polska pokonała mistrzów świata!, sport.pl, 11.10.2014
  107. Remis ze Szkotami, ale kibice i tak się cieszyli, gazeta.pl, 14.10.2014
  108. Narodowy zamieni się na 100 dni w lodowe miasteczko!, gazeta.pl, 05.11.2014
  109. Trzy ślizgawki na Stadionie Narodowym. Zima już 8 listopada, gazeta.pl, 07.10.2014
  110. Sylwester na błoniach Narodowego. Będą utrudnienia w ruchu, tvnwarszawa.tvn24.pl, 11.12.2014
  111. Stadion Narodowy debiutuje w roli biurowca. Kiedy zacznie zarabiać?, gazeta.pl, 10.06.2014
  112. Sztuczne ognie, kolorowy dym i lasery na miejskim sylwestrze pod Narodowym, gazeta.pl, 29.12.2014
  113. Oceanarium Prehistoryczne 3D na Stadionie Narodowym, twoja-praga.pl, 26.02.2015
  114. Żużel wraca do Warszawy. I to od razu w wielkim stylu, tvnwarszawa.tvn24.pl, 13.11.2014
  115. Legia gra z Lechem na Narodowym. Policja w gotowości, gazeta.pl, 02.05.2015
  116. Warszawskie Targi Książki. Literaci na stadionie, gazeta.pl, 12.05.2015
  117. Finał Ligi Europy 2015 na Stadionie Narodowym, tvnwarszawa.pl, 23.05.2013
  118. Sevilla zdobywcą pucharu Ligi Europy! Drużyna Krychowiaka…, tvp.info, 27.05.2015
  119. Eliminacje Euro 2016. Polska - Gruzja 4:0. Wilkowicz: Lewy i lewa Milika, sport.pl, 13.06.2015
  120. AC/DC - elektryzująca legenda rocka - wystąpi na Stadionie Narodowym, gazeta.pl, 12.12.2014
  121. Violetta: popgwiazdka Disneya wystąpi na Stadionie Narodowym, gazeta.pl, 16.03.2015
  122. Organizator uległ mieszkańcom. Festiwal fajerwerków będzie krótszy, tvnwarszawa.tvn24.pl, 19.05.2015
  123. Chcą stadionu imienia Kazimierza Górskiego, tvnwarszawa.pl, 23.10.2011
  124. Stadion Narodowy imienia Kazimierza Górskiego? Posłowie są za!, sport.pl, 14.06.2012
  125. Orzeł nie wróci na Stadion Narodowy? Bo nie ma korony, gazeta.pl, 13.05.2012
  126. 126,0 126,1 Stadion Narodowy w 300 segregatorach, gazeta.pl, 10.12.2008
  127. Stadion Narodowy ma nową stronę i logo, gazeta.pl, 25.09.2009
  128. Stadion Narodowy bez patrona i reklamy w nazwie, tvnwarszawa.pl, 14.01.2010
  129. Nazwa Stadionu Narodowego "pójdzie" za 10 milionów, tvnwarszawa.pl, 27.12.2010
  130. 14 tys. ton konstrukcji: montują dach Stadionu Narodowego, tvnwarszawa.pl, 30.04.2010
  131. Pierwsza impreza na Narodowym już dziś! Stadion gotowy, gazeta.pl, 16.12.2011
  132. Za tydzień odsłonią pomnik Siwca, tvnwarszawa.pl, 27.04.2012

Linki zewnętrzne[]

Advertisement