Stacja Muzeum – instytucja poświęcona gromadzeniu, ochronie i ekspozycji zbiorów związanych z rozwojem transportu i techniki w Polsce, w szczególności transportu kolejowego, oraz edukacji w ww. zakresie.
Stacja Muzeum jest wspólnym przedsięwzięciem Województwa Mazowieckiego i PKP, jej częścią jest Muzeum Kolejnictwa, funkcjonujące jako oddział muzealny nieposiadający oddzielnej osobowości prawnej.
Obecną, tymczasową siedzibą Stacji Muzeum jest Dworzec Główny przy ul. Towarowej.
Historia[]
Muzeum Kolejnictwa, działające od 1972 roku w pomieszczeniach Dworca Głównego przy ulicy Towarowej koło placu Zawiszy, po wyłączeniu ze struktur PKP i przekazaniu Samorządowi Województwa Mazowieckiego, napotykało na coraz większe problemy z lokalem, gdyż sam teren i budynek dworca pozostał w dzierżawie PKP. Atrakcyjny teren zachęcał do inwestycji. Przez wiele lat muzeum toczyło spór z PKP w kwestii prawa do zajmowania budynku i zobowiązań PKP wobec muzeum. Od 2009 roku muzeum zajmowało teren bezumownie. W kwietniu 2013 roku PKP uzyskały korzystny dla siebie wyrok sądowy ws. wydania obiektu, na mocy którego muzeum musi opuścić zajmowany teren.
Początkowo próby rozwiązania impasu w sprawie siedziby muzeum nie przynosiły żadnych rezultatów. PKP proponowały Sejmikowi Województwa Mazowieckiego kupno terenu i budynku dworca, lecz żądana kwota przekraczała możliwości finansowe województwa, również proponowane alternatywne siedziby (m.in. stara parowozownia na Pradze) zostały uznane za nieodpowiednie. Dopiero 21 października 2014 roku Marszałek Województwa Mazowieckiego i przedstawiciel zarządu PKP SA podpisali list intencyjny w sprawie budowy siedziby w obecnie planowanej lokalizacji.
15 czerwca 2015 roku Sejmik Województwa Mazowieckiego przyjął dwie uchwały: o zamiarze likwidacji Muzeum Kolejnictwa[1] oraz o utworzeniu nowej placówki o nazwie Stacja Muzeum[2]. Nowa instytucja ma powstać i być prowadzona wspólnie z PKP SA, zgodnie z jej statutem[3] Muzeum Kolejnictwa (wraz z filią w Sochaczewie) będzie jej oddziałem nieposiadającym osobowości prawnej. Pracownicy likwidowanego muzeum zostaną przejęci przez nową placówkę, podobnie eksponaty z likwidowanego muzeum zostaną przekazane nowej placówce. Ambitne plany zakładają wybudowanie przez PKP SA na własny koszt siedziby nowej placówki, nieodpłatne przekazanie prawa użytkowania nieruchomości i budynku na rzecz tejże, bieżącego finansowania w wysokości nie mniejszej niż dotacja z budżetu Samorządu Województwa Mazowieckiego oraz zwolnienie Muzeum Kolejnictwa z długów. Możliwa jest też budowa przystanku kolejowego w pobliżu nowej siedziby[4]. Do czasu wybudowania nowej siedziby Stacja Muzeum ma działać w dotychczasowych pomieszczeniach Muzeum Kolejnictwa na Dworcu Głównym.
Pod koniec 2015 r. PKP ogłosiły dwuetapowy konkurs na koncepcję Stacji Muzeum. W pierwszym etapie spośród nadesłanych prac wyłoniono 6 najlepszych, których autorzy mieli zaprezentować ostateczne koncepcje do oceny przez sąd konkursowy. Pula nagród w konkursie wynosiła 400 tys. zł, z czego dla zwycięzcy przeznaczono 120 tys. zł. Wyniki konkursu zostały ogłoszone 12 lipca 2016 r., zwyciężyła koncepcja firmy Forum Architekci[5], z którą umowę na sporządzenie dokumentacji projektowej, opiewającą na 3,7 mln zł, podpisano 19 października 2016 r[6]. Wstępne plany zakładały podjęcie pierwszych prac przy nowym obiekcie na Szczęśliwicach w drugiej połowie 2017 r. i oddanie nowego obiektu do użytku pod koniec 2018 r. Wstępny budżet wynosił 66,5 mln. zł[7]. Plany nie zostały jednak zrealizowane.
Teraźniejszość[]
Proces likwidacji Muzeum Kolejnictwa i powołania Stacji Muzeum został zapoczątkowany 25 stycznia 2016 roku na mocy uchwały[8] Sejmiku Woj. Mazowieckiego. Na mocy aktu likwidacji Zarząd Województwa Mazowieckiego powołał likwidatora[9]. W trakcie procesu likwidacji Muzeum działało normalnie do 21 marca, po czym zostało zamknięte dla zwiedzających.
Stacja Muzeum została otwarta w Noc Muzeów 14 maja 2016 roku.
Galeria[]
Sale wystawiennicze[]
Skansen taboru[]
Przypisy[]
- ↑ Uchwała 54/15 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 15 czerwca 2015 r. w sprawie zamiaru likwidacji samorządowej instytucji kultury pn.: „Muzeum Kolejnictwa w Warszawie”
- ↑ Uchwała 55/15 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 15 czerwca 2015 r. w sprawie utworzenia i prowadzenia wspólnie z Polskimi Kolejami Państwowymi S.A. samorządowej instytucji kultury pn.: „Stacja Muzeum” oraz nadania jej statutu
- ↑ Statut Stacji Muzeum
- ↑ Jest zgoda na likwidację Muzeum Kolejnictwa i powstanie nowej placówki, Rynek Kolejowy, 23.06.2015 (kopia w Internet Archive)
- ↑ PKP SA pokazuje wizualizacje Stacji Muzeum (zdjęcia), Rynek Kolejowy, 12.07.2016
- ↑ Forum Architekci z umową na projekt Stacji Muzeum, Witold Urbanowicz, Rynek Kolejowy, 28.10.2016
- ↑ Koncepcja Stacji Muzeum w połowie lipca, Rynek Kolejowy, 31.05.2016
- ↑ Uchwała 16/16 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 25 stycznia 2016 r. w sprawie likwidacji samorządowej instytucji kultury pn.: „Muzeum Kolejnictwa w Warszawie”
- ↑ Uchwała 267/127/16 Zarządu Województwa Mazowieckiego z dnia 19 lutego 2016 r. w sprawie powołania likwidatora Muzeum Kolejnictwa w Warszawie