Budynek północny
Rogatka południowa
Okno z motywem antyczno-militarnym
Rogatki Grochowskie (dawniej Rogatki Moskiewskie) to dwa klasycystyczne budynki zbudowane w 1823 u zbiegu ulic Grochowskiej, Lubelskiej i Zamoyskiego. Projektantem rogatek był Jakub Kubicki. Północny pawilon mieści się pod adresem Zamoyskiego 55, natomiast południowy - Zamoyskiego 36.
Historia
Postawienie budowli wiązało się z unowocześnieniem w latach 1820-1823 ówczesnego Traktu Brzeskiego, który zaczynał się właśnie w miejscu rogatek i pokrywał się z dzisiejszymi ulicami Grochowską oraz Płowiecką.
W 1823 roku po obu stronach Traktu zbudowano dwa pawilony. W jednym urzędował dozorca policyjny, w drugim - poborca opłat za wwóz niektórych towarów (np. artykułów spożywczych). Budynki charakteryzuje wgłębny portyk podtrzymywany przez cztery jońskie kolumny, zwieńczony tympanonem. Dodatkowo wewnątrz portyku, na bocznych ścianach, a także nad oknami znajdują się płaskorzeźby o tematyce militarno-antycznej. Rogatki grochowskie do 1889 r. stanowiły granice Warszawy.
W 1961 roku w związku z budową północnej jezdni ul. Grochowskiej, rogatka od strony Dworca Wschodniego została przesunięta o ok. 10,5 m na północ. Na przestawienie rogatki południowej trzeba było czekać czterdzieści lat. Po rozbiórce dwóch kamienic i 4 latach przygotowań 18 czerwca 2001 roku pawilon południowy został przesunięty o 8,7 metra w kierunku Zakładów Wedla. Dawne położenie rogatki wyznacza klinkier na jezdni i chodniku.
W 1998 roku odbył się generalny remont budynku północnego, a w 2002 - budynku południowego. Wymieniono wewnętrzne instalacje, stolarkę okienną i drzwiową, położono posadzki, a dach, przykryto miedzianą blachą. Przywrócony został historyczny układ wnętrz.
Stan obecny
Budynki są obecnie wynajmowane prywatnym firmom. Rogatkę północną zajmuje firma "Cymbeline," oferująca stroje ślubne. W pawilonie południowym znajduje się rzadko otwierana "Galeria Cafee." Wcześniej gościły m.in. południowo-praski zarząd Związku Inwalidów Wojennych, a także agendę Towarzystwa Ubezpieczeniowego "Warta".
Ciekawostki
Przy rogatkach grochowskich (ówcześnie zwanych moskiewskimi) miała przystanek Kolej Jabłonowska. W 1915 roku wycofujące się wojska rosyjskie wysadziły w powietrze stację Rogatki Moskiewskie, od 1916 roku działała ona w Rogatce Grochowskiej, pod nazwą Kamionek.
Linki zewnętrzne
Rogatka północna na Google Maps
Rogatka południowa na Google Maps
Specjalistyczny artykuł o przesuwaniu rogatki południowej