Warszawikia

CZYTAJ WIĘCEJ

Warszawikia
Nie masz konta?
Zarejestruj się
Zarejestruj się
Warszawikia
Warszawikia
6980
stron
w: Praga Północ

Zmiany: Praga-Północ

Powrót do strony
Edytuj
mNie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 47 wersji utworzonych przez 16 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
  +
{{DisambigR|dzielnicy|[[Praga]] (obszar historyczny), [[Praga-Południe]] (dzielnica) oraz [[Warszawa Praga]] (przystanek kolejowy)}}
−
[[Grafika:Praga Północ przez Wisła.JPG|right|thumb|250px|Praga Północ widziana przez [[Wisła|Wisłę]]]]
  
  +
[[Plik:Praga Północ.JPG|right|250px|thumb|Panorama Pragi-Północ, na pierwszym planie [[Bazylika katedralna św. Michała Archanioła i św. Floriana]]]]
−
'''[[Praga]] Północ''' to licząca 72 406 ([[2008]]) mieszkańców dzielnica [[Warszawa|Warszawy]] niegdyś wchodząca w skład gminy [[Centrum]] ograniczona od zachodu [[Wisła|Wisłą]], od północy ulicą [[Toruńska (ulica)|Trasą Toruńską]], od wschodu linią kolejową wzdłuż [[Wysockiego (ulica)|Wysockiego]], [[Odrowąża (ulica)|Odrowąża]] i [[Szwedzka (ulica)|Szwedzkiej]], a od południa linią kolejową ze stacjami [[Warszawa Wschodnia|Wschodnia]] i [[Warszawa Stadion|Stadion]]. Powierzchnia dzielnicy wynosi 11,4 km².
 
  +
[[Plik:praga1.jpg|right|250px|thumb|Praga-Północ]]
  +
'''Praga-Północ''' – [[dzielnice|dzielnica]] [[Warszawa|Warszawy]] położona na prawym brzegu [[Wisła|Wisły]], dawniej wchodząca w skład gminy [[Centrum]], ograniczona od zachodu [[Wisła|Wisłą]], od północy [[Ulica Toruńska|ulicą Toruńską]], od wschodu [[Linia kolejowa nr 9|linią kolejową nr 9]] i [[Linia kolejowa nr 20|nr 20]], a od południa [[Linia średnicowa|linią kolei średnicowej]]. Ludność dzielnicy ([[2008]]) to 72 406 mieszkańców, a powierzchnia to 11,4 km². [[Urząd Dzielnicy Praga-Północ]] znajduje się przy [[Ulica Kłopotowskiego|ul. Kłopotowskiego 15]], a burmistrzem dzielnicy jest Wojciech Zabłocki.
   
  +
Nazwa dzielnicy jest pisana z dywizem (łącznikiem).
−
Na '''Pradze Północ''', szczególnie na [[Stara Praga|Starej Pradze]] znajdują się unikalne kamienice [[Warszawa pod zaborami|z początku XX wieku]] i [[Warszawa w okresie międzywojennym|okresu międzywojennego]], na [[Nowa Praga|Nowej Pradze]] znajdują się zarówno [[Warszawa pod zaborami|XIX-wieczne]], jak i typowa architektura socjalistyczna, na wschodzie natomiast znajduje się [[Szmulowizna]] (potocznie zwana '''Szmulki''') z [[Bazylika na Kawęczyńskiej|bazyliką]] oraz byłą fabryką wódek [[Fabryka Wódek Koneser|Koneser]]. Na północy znajdują sie jeszcze [[Golędzinów]] oraz [[Pelcowizna]] (z zakładami [[FSO]]).
  
   
  +
==Historia==
−
W tej dzielnicy znajdują się także siedziba [[Diecezja warszawsko-praska|diecezji warszawsko-praskiej]] - [[Bazylika katedralna św. Michała Archanioła i św. Floriana|Kościół świętego Michała i świętego Floriana]] oraz [[Katedra Metropolitarna Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny|cerkiew]] metropolitarna Polskiego Kościoła Prawosławnego. Bardzo znanym miejscem jest także [[Bazar Różyckiego]].
  
  +
[[Plik:Targ na Pradze.jpg|right|250px|thumb|''Targ na Pradze'', [[Jan Piotr Norblin]], [[1791]]]]
  +
[[Plik:Skanuj0004.jpg|right|thumb|250px|[[Ulica Targowa]] [[Warszawa pod zaborami|na przełomie XIX i XX wieku]]]]
  +
[[Plik:Praga Pn MSI.jpg|right|thumb|250px|Podział Pragi-Północ według [[MSI]]]]
  +
Najstarszą osadą znajdującą się fizycznie w tej części [[Praga|Pragi]] było [[Targowe Wielkie]], którego istnienie potwierdzono w [[1113]] roku. Wieś miała duże znaczenie także w przeprawie przez [[Wisła|Wisłę]], jednak potem utraciła na znaczeniu. W południowej części rozwijał się [[Skaryszew]], a w północnej około [[1432]] roku potwierdzono istnienie wsi [[Praga]]. Granica pomiędzy tymi dwoma osadami przebiegała na linii [[Ulica Ząbkowska|współczesnej ulicy Ząbkowskiej]]. Dobrym motorem napędowym Pragi było istnienie po drugiej strony miasta – Warszawy, dzięki czemu 10 lutego [[1648]] roku Praga (Biskupia) otrzymała prawa miejskie. Wkrótce jednak nadszedł [[potop szwedzki]], a w wyniku [[bitwa warszawska 1656 roku|bitwy warszawskiej]] Praga została zniszczona. Kolejne zniszczenia przyniósł okres [[Warszawa w XVIII wieku|wojny północnej]], a szczególnie lata [[1702]]-[[1704]]. [[Warszawa w XVIII wieku|W XVIII wieku]] na tym terenie rozwinęły się trzy [[jurydyka|jurydyki]]: [[Golędzinów]], [[Praga]] i [[Skaryszew]]. W [[1791]] roku na mocy ''Prawa o miastach'' wszystkie one stały się faktyczną częścią [[Warszawa|Warszawy]].
  +
  +
Dalszy rozwój Pragi, która skupiała się wówczas głównie w rejonie [[Wisła|nadwiślańskim]] oraz niedaleko [[Ulica Ratuszowa|Ratuszowej]], zatrzymała [[insurekcja kościuszkowska]], a w szczególności przeprowadzony przez Rosjan 4 listopada [[1794]] roku szturm, który przeszedł do historii jako [[Rzeź Pragi]]. Choć Pragi broniły rozległe szańce obsadzone przez około 17 tysięcy osób, to Rosjanie przebili się przez nie i rozpoczęli walki uliczne. Według szacunków podczas walk zginęło od 3 do 20 tysięcy osób, zniszczonych zostało kilkaset budynków. Do niewoli poszło około 10 do 12 tysięcy żołnierzy. Mieszkańców próbowali ratować lokalni kościelni i kupcy, jednak ich ofiarność na niewiele się zdała. Ledwo Praga zdołała się podnieść, [[Warszawa pod zaborami|podczas wojen napoleońskich]] spora część praskich zabudowań została rozebrana w związku z budową umocnionego przyczółka.
  +
  +
Dalszy rozwój Pragi następuje [[Warszawa pod zaborami|od lat 60. XIX wieku]], kiedy w związku z rozbudową sieci kolejowej wybudowano najpierw [[Warszawa Wileńska|Dworzec Petersburski]] ([[1862]]) przy [[Ulica Wileńska|ulicy Wileńskiej]], a następnie [[Warszawa Wschodnia|Dworzec Terespolski]] ([[1866]]) przy [[Ulica Kijowska|Kijowskiej]]. W międzyczasie, bo w [[1864]] otwarto [[most Kierbedzia]] łączący Pragę z lewym brzegiem [[Wisła|Wisły]], przez który w [[1866]] pojechała pierwsza linia [[tramwaje|tramwaju konnego]]. Powstała [[Cerkiew św. Marii Magdaleny|cerkiew]] przy [[Ulica Zygmuntowska|Zygmuntowskiej]], której celem było pokazanie przybywającym ze wschodu pociągami pasażerom, że [[Warszawa]] jest miastem czysto rosyjskim. Oprócz prawosławia pewien odsetek ludności stanowili także Żydzi, a najliczniejsi katolicy zaś musieli korzystać z jednej świątyni: [[Kościół Matki Boskiej Loretańskiej|kościoła Matki Bożej Loretańskiej]]. Dopiero w [[1901]] roku zakończono budowę [[Kościół św. Floriana|nowej świątyni]] dla [[Praga|Pragi]], która zajęła jedno z ostatnich wolnych miejsc. [[Praga]] została bowiem opleciona siecią torów kolejowych oraz ograniczona licznymi terenami wojskowymi, szczególnie przy [[Ulica 11 Listopada|ul. 11 Listopada]]. Zabudowa coraz bardziej gęstniała, a nowych przestrzeni brakowało. Na północy jednak, w rejonie dzisiejszej [[Ulica Toruńska|ul. Toruńskiej]], rozwijała się swobodnie osada [[Pelcowizna]].
  +
  +
[[Warszawa w okresie międzywojennym|W okresie międzywojennym]] ta część Pragi zaczęła powoli zmieniać swoje oblicze. Powstał dwunastohektarowy [[ogród zoologiczny]] oraz trochę nowych inwestycji, jednak rozwój nadal był ograniczony przez teren wojskowy w rejonie [[Ulica 11 Listopada|ul. 11 Listopada]]. Dużo pozytywnych zmian przyniosła kolej, dzięki której rozwijał się przemysł oraz powstawały nowoczesne inwestycje, aktualne do dzisiaj, takie jak [[Budynek Dyrekcji Kolei Państwowych]] czy [[linia średnicowa]]. Praga uniknęła wielkich zniszczeń [[Warszawa w okresie II wojny światowej|podczas kampanii wrześniowej]], i choć planowano na jej terenie założenie [[getto warszawskie|getta]], to ostatecznie powstało ono na [[Muranów|Muranowie]]. Podczas [[powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]] polskie podziemie opanowało najważniejsze placówki, jednak w związku z niepowodzeniem w walce o mosty powstańcy po kilku dniach wrócili do konspiracji. Dzięki temu, a także dzięki wkroczeniu [[powstanie warszawskie - 14 września|14 września]] [[1944]] roku na Pragę wojsk radzieckich i polskich ta część miasta uniknęła zniszczeń, jakie doświadczyła [[Warszawa]] lewobrzeżna. Kiedy po drugiej stronie [[Wisła|Wisły]] płonęło miasto, na [[Praga|Pradze]] tymczasowe władze polskie przejmowały obiekty i ustanawiały tam tymczasowe urzędy. Dopiero 17 stycznia [[1945]] roku wojsko przekroczyło [[Wisła|Wisłę]] i stanęło na lewym brzegu rzeki.
  +
  +
[[Warszawa w okresie II wojny światowej|Wojnę]] na [[Praga|Pradze]] przetrwało około 150 tysięcy mieszkańców, co stanowiło zdecydowaną większość spośród około 180 tysięcy mieszkańców [[Warszawa|Warszawy]] na początku [[1945]] roku. [[Ulica Targowa]] była główną ulicą miasta i dopiero powoli, od [[1946]] roku, życie zaczęło wracać na lewy brzeg [[Wisła|Wisły]]. Tam można było budować nową, socjalistyczną stolicą, a niezniszczona Praga umiejscowiona została na uboczu. Co prawda wolne tereny [[Nowa Praga|Nowej Pragi]] i [[Golędzinów|Golędzinowa]] przeznaczono pod inwestycje mieszkaniowe i przemysłowe godne Polski socjalistycznej, jednak pozostała część dzielnicy pozostawiona została na pastwę losu. Gdzieniegdzie na wolnej przestrzeni powstawały osiedla bloków, takie jak [[Osiedle Panieńska]] czy [[Osiedle Szmulowizna]], jednak większość kamienic i podwórek bez zmian przetrwała kilkadziesiąt lat. Dopiero [[Warszawa współczesna|na początku XXI wieku]] pojawiło się większe zainteresowanie Pragą, odrestaurowano fragment [[Ulica Ząbkowska|ul. Ząbkowskiej]], która stała się zaczątkiem „[[Praga|praskiej]] [[Starówka|starówki]]”, coraz więcej instytucji artystycznych oraz prywatnych galerii zaczęło także pojawiać się na Pradze. Szczególnie duże znaczenie miała ku temu [[Fabryka Trzciny]] na [[Ulica Otwocka|ul. Otwockiej]]. I choć dzielnica zmienia się na lepsze, wciąż ma opinię niebezpiecznej (szczególnie rejony [[Ulica Kawęczyńska|Kawęczyńskiej]], [[Ulica Brzeska|Brzeskiej]] i [[Ulica Stalowa|Stalowej]]), i wiele pracy będzie musiało zostać włożone, aby przywrócić wielu zaniedbanym obiektom swój dawny wygląd – w [[2013]] roku zapowiedziane zostały projekty rewitalizacyjne, ze szczególnym uwzględnieniem rejonu [[Ulica Brzeska|ul. Brzeskiej]].
  +
  +
==Obiekty==
  +
Praga-Północ to przede wszystkim zachowana w niemal niezmienionym zabudowa [[Warszawa pod zaborami|z XIX]] oraz [[Warszawa w okresie międzywojennym|z I połowy XX wieku]], w żadnej innej części miasta nie ma tak wielu autentycznych kamienic. Drugą część dzielnicy stanowią socrealistyczne osiedla [[Nowa Praga|Nowej Pragi]] w rejonie [[Plac Hallera|placu Hallera]], trzecia część to natomiast przemysłowy obszar północnej części dzielnicy z rzadka jedynie przepleciony terenami mieszkalnymi, takimi jak [[Śliwice]]. Liczne są też tereny kolejowe.
  +
  +
===Osiedla===
  +
[[Plik:Kawęczyńska.JPG|right|thumb|250px|[[Ulica Kawęczyńska]] na [[Szmulowizna|Szmulowiznie]]]]
  +
[[Plik:Niedżwiedź Aleja Solidarności.JPG|right|thumb|250px|Niedźwiedź na wybiegu w [[Park Praski im. Żołnierzy I Armii Wojska Polskiego|Parku Praskim im. Żołnierzy I Armii Wojska Polskiego]]]]
  +
Praga-Północ według standardu [[MSI|Miejskiego Systemu Informacji]] dzieli się na cztery obszary, i są to:
  +
* [[Stara Praga]] – obejmuje najstarszą część zabudowy [[Praga|Pragi]] pomiędzy brzegiem [[Wisła|Wisły]], [[Aleja Solidarności|aleją Solidarności]] a [[Ulica Markowska|Markowską]]. Oprócz zabudowy przedwojennej znajdują się tu powojenne już osiedla [[Osiedle Panieńska|Panieńska]] oraz [[Osiedle Jagiellońska|Jagiellońska]].
  +
* [[Szmulowizna]] – zwana też niepoprawnie '''Szmulkami''', obejmuje wschodnią część dzielnicy związaną z terenami należącymi dawniej do [[Szmul Zbytkower|Szmula Zbytkowera]]. Tutaj również dominuje zabudowa przedwojenna, jednak pomiędzy kamienicami znajdują się bloki [[Osiedle Szmulowizna|osiedla Szmulowizna]].
  +
* [[Nowa Praga]] – najbardziej zróżnicowany obszar Pragi-Północ obejmuje zarówno przedwojenne kamienice w rejonie [[Ulica Stalowa|Stalowej]], [[Ulica Środkowa na Pradze Północ|Środkowej]] i [[Ulica Szwedzka|Szwedzkiej]], powojenne, socrealistyczne osiedla w okolicy [[Plac Hallera|placu Hallera]] (osiedla [[Osiedle Praga I|Praga I]], [[Osiedle Praga II|Praga II]] oraz [[Osiedle Praga III|Praga III]]) oraz tereny zielone od strony [[Wisła|Wisły]] z [[ogród zoologiczny|ogrodem zoologicznym]] i [[Park Praski|Parkiem Praskim]].
  +
* [[Pelcowizna]] – najbardziej na północ wysunięta, przemysłowa część dzielnicy, gdzie dominującą rolę odgrywają [[Fabryka Samochodów Osobowych|Fabryka Samochodów Osobowych]]. I choć na tym terenie znajdowały się niegdyś osady [[Pelcowizna]], [[Śliwice]] i [[Golędzinów]] to zabudowy mieszkalnej jest tu dziś niewiele.
  +
  +
===Zabytki===
  ⚫
[[Plik:dyrekcja.jpg|right|thumb|250px|[[Dom przy Targowej 74|Gmach Dyrekcji PKP]] przy [[ulica Targowa|ul. Targowej]]]]
  +
Spis [[Zabytki|Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków]] wymienia na Pradze-Północ kilkadziesiąt obiektów wpisanych do tego rejestru. Wszystkie je można znaleźć [[Zabytki#Praga_Północ|w tym miejscu]], a do najważniejszych spośród nich należą:
  +
* [[Bazylika katedralna św. Michała Archanioła i św. Floriana]] przy [[Ulica Floriańska|Floriańskiej]],
  +
* [[Kościół Matki Bożej Loretańskiej]] przy [[Ulica Ratuszowa|Ratuszowej]],
  +
* [[Cerkiew Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny]] przy [[Aleja Solidarności|alei Solidarności]],
  +
* [[Komora Wodna|Budynek Komory Wodnej]] przy [[Ulica Kłopotowskiego|Kłopotowskiego]],
  +
* [[Dom przy Ząbkowskiej 27/33|Dawna rozlewnia spirytusu „Rektyfikacja Warszawska”]] przy [[Ulica Ząbkowska|Ząbkowskiej]],
  +
* [[Zajezdnia tramwajowa Praga]] przy [[Ulica Kawęczyńska|Kawęczyńskiej]],
  +
* [[Budynek Dyrekcji Kolei Państwowych]] przy [[Ulica Targowa|Targowej]],
  +
* Układy urbanistyczne ulic [[Ulica Targowa|Targowej]], [[Ulica Ząbkowska|Ząbkowskiej]], [[Ulica Brzeska|Brzeskiej]] i [[Ulica Mała|Małej]],
  +
* Układ urbanistyczny [[Osiedle Praga I|osiedla Praga I]].
  +
Wpisem objętych jest także szereg innych obiektów, zakładów przemysłowych oraz pojedynczych kamienic wzdłuż takich ulic jak [[Ulica Inżynierska|Inżynierska]], {{ulica|Jagiellońska| na Pradze Północ}}, {{ulica|Mała}}, {{ulica|Targowa}}, {{ulica|Wileńska}} czy {{ulica|Ząbkowska}}.
  +
  +
===Szkolnictwo===
  +
[[Plik:Kowieńska_(nr_12-20,_szkoła).JPG|right|thumb|250px|[[Szkoła Podstawowa nr 127 im. Henryka Sienkiewicza|Szkoła Podstawowa nr 127]]]]
  +
Na terenie dzielnicy Praga-Północ funkcjonuje trzynaście [[Przedszkola|przedszkoli]], następnie jest sześć [[Szkoły podstawowe|szkół podstawowych]]:
  +
* [[Szkoła Podstawowa Specjalna nr 6]], [[Ulica Tarchomińska|ul. Tarchomińska 4]], [[Szmulowizna]]
  +
* [[Szkoła Podstawowa nr 30 z Oddziałami Integracyjnymi im. Powstańców 1863 roku]], [[Ulica Kawęczyńska|ul. Kawęczyńska 2]], [[Szmulowizna]]
  +
* [[Szkoła Podstawowa nr 50 im. Królowej Jadwigi]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ul. Jagiellońska 7]], [[Stara Praga]]
  +
* [[Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 73 im. Króla Stefana Batorego]], [[Ulica Białostocka|ul. Białostocka 10/18]], [[Stara Praga]]
  +
* [[Szkoła Podstawowa nr 127 im. Henryka Sienkiewicza]], [[Ulica Kowieńska|ul. Kowieńska 12/20]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[Szkoła Podstawowa nr 258 im. Jakuba Jasińskiego]], [[Ulica Brechta|ul. Brechta 8]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 354]], [[Ulica Otwocka|ul. Otwocka 3]], [[Szmulowizna]]
  +
  +
[[Gimnazja|Gimnazjów]] jest na terenie dzielnicy dziewięć:
  +
* [[Akademickie Gimnazjum nr 50 Wyższej Szkoły Menedżerskiej]], [[Ulica Wojnicka|ul. Wojnicka 4]], [[Szmulowizna]]
  +
* [[Europejskie Gimnazjum dla Dorosłych]], [[Ulica Burdzińskiego|ul. Burdzińskiego 4]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[Gimnazjum nr 30 im. Kazimierza Pułaskiego]], [[Ulica Szanajcy|ul. Szanajcy 17/19]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[Gimnazjum nr 31 z Oddziałami Integracyjnymi im. rtm. Witolda Pileckiego]], [[Ulica Sierakowskiego|ul. Sierakowskiego 9]], [[Stara Praga]]
  +
* [[Gimnazjum nr 32 z Oddziałami Integracyjnymi im. Adama Asnyka]], [[Ulica Otwocka|ul. Otwocka 3]], [[Szmulowizna]]
  +
* [[Gimnazjum Sportowe nr 57 im. Królowej Jadwigi]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ul. Jagiellońska 7]], [[Stara Praga]]
  +
* [[Gimnazjum nr 58 z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Władysława IV]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ul. Jagiellońska 38]], [[Stara Praga]]
  +
* [[Gimnazjum Specjalne nr 68]], [[Ulica Tarchomińska|ul. Tarchomińska 4]], [[Szmulowizna]]
  +
* [[Gimnazjum dla Dorosłych nr 69 im. płk Zygmunta Ignacego Rylskiego|Gimnazjum dla Dorosłych nr 69 im. płk. Zygmunta Ignacego Rylskiego „Hańczy”]], [[Ulica Kawęczyńska|ul. Kawęczyńska 12]], [[Szmulowizna]]
  +
  +
[[Plik:Liceum_im._Władysława_IV.JPG|right|thumb|250px|[[VIII Liceum Ogólnokształcące im. Władysława IV]]]]
  +
[[Plik:Namysłowska_(nr_1).JPG|right|thumb|250px|[[Szkoła Policealna nr 21]]]]
  +
[[Licea|Liceów]] na terenie dzielnicy jest dwanaście, [[Technika|techników]] jedenaście, a [[Szkoły zawodowe|szkoły zawodowe]] są trzy:
  +
* [[Akademickie Liceum Ogólnokształcące Wyższej Szkoły Menedżerskiej]], [[Ulica Kawęczyńska|ul. Kawęczyńska 36]], [[Szmulowizna]]
  +
* [[VIII Liceum Ogólnokształcące im. Władysława IV]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ul. Jagiellońska 38]], [[Stara Praga]]
  +
* [[XIV Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych]], [[Ulica Burdzińskiego|ul. Burdzińskiego 4]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[XX Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego]], [[Ulica Objazdowa|ul. Objazdowa 3]], [[Szmulowizna]]
  +
* [[L Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Integracyjnymi im. Ruy Barbosy]], [[Ulica Burdzińskiego|ul. Burdzińskiego 4]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[LXXVI Liceum Ogólnokształcące im. Józefa Piłsudskiego]], [[Ulica Kowelska|ul. Kowelska 1]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[CXXX Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych]], [[Ulica Burdzińskiego|ul. Burdzińskiego 4]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[Międzynarodowe Prywatne Liceum Ogólnokształcące]], [[Ulica Witkiewicza|ul. Witkiewicza 16]], [[Pelcowizna]]
  +
* [[Niepubliczne Uzupełniające Technikum Samochodowe nr 1]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ul. Jagiellońska 61]], [[Pelcowizna]]
  +
* [[Prywatne Liceum Ogólnokształcące nr 79]], [[Ulica Kijowska|ul. Kijowska 3]], [[Stara Praga]]
  +
* [[Prywatne Technikum Ekonomiczne nr 6]], [[Ulica Kijowska|ul. Kijowska 3]], [[Stara Praga]]
  +
* [[Prywatne Technikum Uzupełniające Gastronomiczne nr 2]], [[Ulica Targowa|ul. Targowa 86]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[Społeczne Liceum Ogólnokształcące nr 3 Społecznego Towarzystwa Oświatowego]], [[Ulica Białostocka|ul. Białostocka 4]], [[Stara Praga]]
  +
* [[Technikum Geologiczno-Geodezyjno-Drogowe im. prof. dr. Stanisława Kluźniaka]], [[Ulica Szanajcy|ul. Szanajcy 5]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[Technikum Mechaniczne przy FSO|Technikum Mechaniczne]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ul. Jagiellońska 71]], [[Pelcowizna]]
  +
* [[Technikum Mechaniczne nr 5 im. Stefana Starzyńskiego]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ul. Jagiellońska 61]], [[Pelcowizna]]
  +
* [[Technikum nr 6]], [[Ulica Targowa|ul. Targowa 86]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[Technikum nr 20]], [[Ulica Ratuszowa|ul. Ratuszowa 13]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[Technikum Uzupełniające nr 22]], [[Ulica Targowa|ul. Targowa 86]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[Technikum Uzupełniające nr 23]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ul. Jagiellońska 61]], [[Pelcowizna]]
  +
* [[Technikum Uzupełniające dla Dorosłych Fundacji Oświaty]], [[Ulica Namysłowska|ul. Namysłowska 1]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych nr 14]], [[Ulica Ratuszowa|ul. Ratuszowa 11]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[Wielokulturowe Liceum Humanistyczne]], [[Ulica Kłopotowskiego|ul. Kłopotowskiego 31]], [[Stara Praga]]
  +
* [[Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7]], [[Ulica Targowa|ul. Targowa 86]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 12 im. Stefana Starzyńskiego]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ul. Jagiellońska 61]], [[Pelcowizna]]
  +
* [[Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna nr 51]], [[Ulica Namysłowska|ul. Namysłowska 10]], [[Nowa Praga]]
  +
  +
Na Pradze-Północ działają ponadto cztery [[Szkoły policealne|szkoły policealne]] oraz cztery [[Wyższe uczelnie|uczelnie wyższe]]:
  +
  +
* [[Niepubliczna Policealna Szkoła Samochodowa dla Dorosłych]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ul. Jagiellońska 61]], [[Pelcowizna]]
  +
* [[Prywatna Szkoła Policealna nr 1 dla Dorosłych]], [[Ulica Kijowska|ul. Kijowska 3]], [[Stara Praga]]
  +
* [[Szkoła Policealna nr 20]], [[Ulica Szanajcy|ul. Szanajcy 5]], [[Nowa Praga]]
  +
* [[Szkoła Policealna nr 21]], [[Ulica Targowa|ul. Targowa 86]], [[Nowa Praga]]
  +
  +
* [[Akademia Leona Koźmińskiego]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ul. Jagiellońska 57/59]], [[Pelcowizna]]
  +
* [[Europejska Wyższa Szkoła Prawa i Administracji]], [[Ulica Grodzieńska|ul. Grodzieńska 21/29]], [[Szmulowizna]]
  +
* [[Wyższa Szkoła Cła i Logistyki]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ul. Jagiellońska 82]], [[Pelcowizna]]
  +
* [[Wyższa Szkoła Menedżerska]], [[Ulica Kawęczyńska|ul. Kawęczyńska 36]], [[Szmulowizna]]
  +
  +
===Pozostałe obiekty===
  +
[[Plik:Bazar Różyckiego (Targowa).JPG||right|thumb|250px|[[Bazar Różyckiego]]]]
  +
[[Plik:FT Otwocka.JPG|right|thumb|250px|[[Fabryka Trzciny]]]]
  +
Z innych ważnych obiektów na Pradze-Północ należy wymienić:
  +
* ...[[Bazar Różyckiego]], [[Ulica Targowa|ul. Targowa 54]]
  +
* [[Galeria Wileńska]], [[Ulica Targowa|ul. Targowa 72]]
  +
* [[Rektyfikacja Warszawska|Dawna Wytwórnia Wódek „Koneser”]], [[Ulica Ząbkowska|ul. Ząbkowska 27/33]]
  +
* [[Fabryka Samochodów Osobowych]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ul. Jagiellońska 88]]
  +
* [[Fabryka Trzciny]], [[Ulica Otwocka|ul. Otwocka 14]]
  +
* [[Milenium Centrum]], [[Ulica Targowa|ul. Targowa 24]]
  +
* [[Ogród Zoologiczny]], [[Ulica Ratuszowa|ul. Ratuszowa 1]]
  +
* [[Port Praski]], [[Ulica Wybrzeże Szczecińskie|ul. Wybrzeże Szczecińskie]]
  +
* [[Przemysłowy Instytut Motoryzacji]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ul. Jagiellońska 55]]
  +
* [[Szpital im. Michała Okońskiego]], [[Ulica Brzeska|ul. Brzeska 12]]
  +
* [[Szpital Okulistyczny]], [[Ulica Sierakowskiego|ul. Sierakowskiego 13]]
  +
* [[Szpital Praski]], [[Aleja Solidarności|al. Solidarności 67]]
  +
* [[Urząd Dzielnicy Praga Północ]], [[Ulica Kłopotowskiego|ul. Kłopotowskiego 15]]
  +
* [[Województwo mazowieckie|Urząd Marszałkowski]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ul. Jagiellońska 26]]
  +
* [[Urzędy Skarbowe|Urząd Skarbowy „Praga”]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ul. Jagiellońska 15]]
  +
* [[Urzędy Skarbowe|Urząd Skarbowy „Targówek”]], [[Ulica Dąbrowszczaków|ul. Dąbrowszczaków 14]]
  +
* [[Urzędy Stanu Cywilnego|Urząd Stanu Cywilnego]], [[Ulica Kłopotowskiego|ul. Kłopotowskiego 1/3]]
  +
* [[Zajezdnia autobusowa Stalowa|Zajezdnia Autobusowa Stalowa]], [[Ulica Stalowa|ul. Stalowa 77]]
  +
* [[Zajezdnia tramwajowa Praga|Zajezdnia Tramwajowa Praga]], [[Ulica Kawęczyńska|ul. Kawęczyńska 16]]
  +
  +
===Tereny zielone===
  +
[[Plik:Park Praski 01.JPG|right|thumb|250px|[[Park Praski]]]]
  +
Nie licząc terenów [[Wisła|nadwiślańskich]] na Pradze-Północ jest niewiele obszarów zieleni. Większość z nich kumuluje się w zachodniej części dzielnicy, w rejonie [[Ulica Ratuszowa|ulicy Ratuszowej]], gdzie znajduje się największy północnopraski [[Park Praski]] oraz rozległy obszar [[ogród zoologiczny|ogrodu zoologicznego]]. W pozostałej części dzielnicy obszary zielone zajmują niewielkie obszary, i są to takie miejsca jak [[Skwer Antoniego Żurowskiego]], skwer na [[Plac Hallera|placu Hallera]] czy skwer na [[Ulica Objazdowa|ul. Objazdowej]]. Sporo zieleni jest na powojennych osiedlach na [[Nowa Praga|Nowej Pradze]], jednak na podwórkach starych kamienic zieleni najczęściej jest bardzo mało.
  +
  +
==Infrastruktura==
  +
[[Plik:Wybrzeze Helskie.JPG|right|thumb|250px|{{ulica|Wybrzeże Helskie}}]]
  +
===Drogi===
  +
Centralnymi węzłami drogowymi Pragi-Północ są [[plac Wileński]] oraz [[rondo Starzyńskiego]], od których rozchodzą się we wszystkich kierunkach najważniejsze ciągi komunikacyjne łączące Pragę-Północ z pozostałymi [[dzielnice|dzielnicami]]. Główny ruch odbywa się [[Aleja Solidarności|aleją Solidarności]] oraz ulicami [[Ulica Targowa|Targową]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|Jagiellońską]], {{ulica|Starzyńskiego| na Pradze Północ}}, [[Ulica Szwedzka|Szwedzką]], [[Ulica Wybrzeże Helskie|Wybrzeżem Helskim]] oraz [[Ulica Wybrzeże Szczecińskie|Wybrzeżem Szczecińskim]]. Dwie z nich prowadzą do ważnych, tranzytowych mostów: [[Most Gdański|Mostu Gdańskiego]] ([[Ulica Starzyńskiego na Pradze Północ|Ulica Starzyńskiego]] przechodząca w [[Śródmieście|Śródmieściu]] w [[Ulica Słomińskiego|ulicę Słomińskiego]]) oraz [[Most Śląsko-Dąbrowski|Mostu Śląsko-Dąbrowskiego]] ([[Aleja Solidarności]]). Lokalne znaczenie ma [[most Świętokrzyski]], do którego wiedzie [[Ulica Sokola|ulica Sokola]] i jej przedłużenie, {{ul|Zamoście}}. W dojeździe do poszczególnych fragmentów dzielnicy znaczenie mają także takie ulice jak {{ulica|Dąbrowszczaków}}, {{plac|Hallera}}, {{ulica|Ratuszowa}}, {{ulica|11 Listopada}}, {{ulica|Stalowa}}, {{ulica|Wileńska}}, {{ulica|Kłopotowskiego}}, {{ulica|Okrzei}}, {{ulica|Ząbkowska}}, {{ulica|Białostocka}}, {{ulica|Radzymińska}} oraz {{ulica|Kawęczyńska}}. Oddzielnie wymienić należy także [[Ulica Kijowska|ulicę Kijowską]], której jedyną funkcją dziś jest doprowadzenie ruchu do [[Dworzec Wschodni|Dworca Wschodniego]].
  +
  +
===Koleje===
  +
Praga-Północ opleciona jest ze wszystkich siecią torów kolejowych, których historia sięga [[Warszawa pod zaborami|połowy XIX wieku]]. Wtedy też powstały dwa istotne dworce dalekobieżne, które funkcjonują do dzisiaj: [[Warszawa Wileńska]] (dziś służy tylko pociągom regionalnym) oraz [[Warszawa Wschodnia]]. Pomimo jednak gęstej sieci kolejowej przystanków dla pasażerów, poza wymienionymi, jest niewiele – funkcjonują jedynie przystanki [[Warszawa Zoo]] oraz [[Warszawa Stadion]], jednak ich wykorzystanie jest niewielkie.
  +
  +
===Komunikacja miejska===
  +
[[Plik:Stalowa (tramwaj 23).JPG|right|thumb|250px|Tramwaj [[23|linii 23]] na [[Ulica Stalowa|ul. Stalowej]]]]
  +
Praga-Północ jest dobrze skomunikowana z pozostałymi częściami miasta. Już od [[1866]] roku funkcjonował [[tramwaje|tramwaj konny]] kursujący pomiędzy warszawskimi dworcami kolejowymi, który stał się wkrótce częścią sieci tramwajowej. Praga-Północ jest praktycznie ostatnią dzielnicą, gdzie nie zlikwidowano lokalnych [[tramwaje|linii tramwajowych]] – poza istotnymi trasami wzdłuż [[Aleja Solidarności|alei Solidarności]], [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|Jagiellońskiej]], {{ulica|Starzyńskiego| na Pradze Północ}} czy nawet {{ulica|11 Listopada}} nadal funkcjonują wykorzystywane jedynie przez lokalnych mieszkańców trasy tramwajowe wzdłuż [[Ulica Stalowa|Stalowej]] oraz [[Ulica Kawęczyńska|Kawęczyńskiej]]. Jednocześnie są to ostatnie w [[Warszawa|Warszawie]] (poza [[Ulica Młynarska|Młynarską]], [[Ulica Stawki|Stawkami]] i [[Ulica Skierniewicka|Skierniewicką]]) torowiska tramwajowe, które przebiegają bezpośrednio w jezdni. Umożliwiają one dotarcie mieszkańcom [[Praga|Pragi]] w najważniejsze miejsca stolicy.
  +
  +
[[Autobusy|Linie autobusowe]] pełnią wewnątrz dzielnicy jedynie funkcję uzupełniającą, zastępując tramwaje tam, gdzie ostatecznie zdecydowano się na likwidację tras tramwajowych (np. na [[Ulica Ząbkowska|Ząbkowskiej]]), ponadto jednak większość linii autobusowych pełni funkcję tranzytową pomiędzy dzielnicami bądź dowozową z podwarszawskich miejscowości. Na ich rzecz pracuje największa w dzielnicy pętla autobusowa {{przystanek|Dworzec Wschodni (Kijowska)}}. Około [[2014]] roku sieć transportową na Pradze-Północ ma uzupełnić [[metro|II linia metra]] ze stacjami {{metro|Stadion}} oraz {{metro|Dworzec Wileński}}.
  +
  +
===Ścieżki rowerowe===
  +
{{więcej|Ścieżki rowerowe#Praga Północ}}
  +
[[Plik:Praga Pn ścieżki.PNG|left|120px|Schemat ścieżek rowerowych na Pradze Południe]]
  +
Na Pradze-Północ znajduje się niespełna dziesięć kilometrów ścieżek rowerowych, które kumulują się wzdłuż brzegów [[Wisła|Wisły]]: na mostach oraz wzdłuż [[Ulica Wybrzeże Szczecińskie|Wybrzeża Szczecińskiego]], [[Ulica Wybrzeże Helskie|Helskiego]] i [[Ulica Wybrzeże Puckie|Puckiego]]. Projektowane są główne ciągi wzdłuż [[Aleja Solidarności|alei Solidarności]] oraz wzdłuż [[Ulica Jagiellońska na Pradze Północ|ulicy Jagiellońskiej]], ponadto [[studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego]] przewiduje ścieżki także wzdłuż [[Ulica Targowa|Targowej]], [[Ulica Ząbkowska|Ząbkowskiej]], [[Ulica Ratuszowa|Ratuszowej]] czy [[Ulica Namysłowska|Namysłowskiej]]. Nie wiadomo jednak, kiedy mogą one powstać.
   
 
==Galeria==
  
==Galeria==
 
<gallery>
  
<gallery>
  +
Plik:KW widok ogolny.JPG|[[Komora Wodna]]
−  
  +
Plik:Bazylika Katedralna Sw Floriana.JPG|[[Bazylika katedralna św. Michała Archanioła i św. Floriana]]
⚫
Grafika:dyrekcja.jpg|Gmach Dyrekcji PKP przy ul. Targowej
  
  +
Plik:Kamienica Mintera.JPG|[[Dom przy Sierakowskiego|Kamienica Mintera]]
−
Grafika:bazar1.jpg|Wejście na Bazar Różyckiego od strony ul. Targowej
  
  +
Plik:Dworzec Wschodni (Kijowska).JPG|[[Dworzec Wschodni]]
  +
Plik:Sierakowskiego.JPG|[[Ulica Sierakowskiego]]
  +
Plik:Zabkowska (impreza).JPG|[[Ulica Ząbkowska]]
  +
Plik:Pomnik-braterstwa-broni.jpg|[[Pomnik Polsko-Radzieckiego Braterstwa Broni]]
  +
Plik:Ząbkowska (nr 3, kapliczka).JPG|[[Kapliczki|Kapliczka]], [[Ulica Ząbkowska|ul. Ząbkowska]] [[Dom przy Ząbkowskiej 3|nr 3]]
  +
Plik:Rzeźnia Praska ul. Krowia.JPG|Ruiny rzeźni praskiej w rejonie ulic [[Ulica Krowia|Krowiej]] i [[Ulica Wrzesińska|Wrzesińskiej]]
 
</gallery>
  
</gallery>
   
−
===Linki===
 +
==Zobacz też==
  +
* [[Kapliczki#Praga Północ|Kapliczki na Pradze-Północ]]
⚫
* [http://www.praga-pn.waw.pl/ Przyjazna Strona Pragi Północ]
  
  +
* [[Pomniki#Praga Północ|Pomniki na Pradze-Północ]]
  +
* [[Ulice na Pradze Północ|Ulice na Pradze-Północ]]
  +
  +
==Linki zewnętrzne==
  ⚫
* [http://www.praga-pn.waw.pl/ Strona Urzędu Dzielnicy Praga-Północ]
  +
* [http://www.twoja-praga.pl/ Strona Portalu o Pradze-Północ]
 
* [http://wwwi.infopraga.com.pl/ Strona Praskiego Punktu Informacji Turystycznej]
  
* [http://wwwi.infopraga.com.pl/ Strona Praskiego Punktu Informacji Turystycznej]
−
* [http://aborzek.webpark.pl/ Towarzystwo Przyjaciół Pragi]
  
   
 
{{PragaPółnocMSI}}
  
{{PragaPółnocMSI}}
 
{{dzielnice}}
  
{{dzielnice}}
−
{{stub}}
  
 
[[Kategoria:Praga Północ|*]]
  
[[Kategoria:Praga Północ|*]]

Aktualna wersja na dzień 15:18, 5 maj 2020

Ujednoznacznienie
Ten artykuł dotyczy dzielnicy. Zobacz też: Praga (obszar historyczny), Praga-Południe (dzielnica) oraz Warszawa Praga (przystanek kolejowy).
Praga Północ

Panorama Pragi-Północ, na pierwszym planie Bazylika katedralna św. Michała Archanioła i św. Floriana

Praga1

Praga-Północ

Praga-Północ – dzielnica Warszawy położona na prawym brzegu Wisły, dawniej wchodząca w skład gminy Centrum, ograniczona od zachodu Wisłą, od północy ulicą Toruńską, od wschodu linią kolejową nr 9 i nr 20, a od południa linią kolei średnicowej. Ludność dzielnicy (2008) to 72 406 mieszkańców, a powierzchnia to 11,4 km². Urząd Dzielnicy Praga-Północ znajduje się przy ul. Kłopotowskiego 15, a burmistrzem dzielnicy jest Wojciech Zabłocki.

Nazwa dzielnicy jest pisana z dywizem (łącznikiem).

Historia[]

Targ na Pradze

Targ na Pradze, Jan Piotr Norblin, 1791

Skanuj0004

Ulica Targowa na przełomie XIX i XX wieku

Praga Pn MSI

Podział Pragi-Północ według MSI

Najstarszą osadą znajdującą się fizycznie w tej części Pragi było Targowe Wielkie, którego istnienie potwierdzono w 1113 roku. Wieś miała duże znaczenie także w przeprawie przez Wisłę, jednak potem utraciła na znaczeniu. W południowej części rozwijał się Skaryszew, a w północnej około 1432 roku potwierdzono istnienie wsi Praga. Granica pomiędzy tymi dwoma osadami przebiegała na linii współczesnej ulicy Ząbkowskiej. Dobrym motorem napędowym Pragi było istnienie po drugiej strony miasta – Warszawy, dzięki czemu 10 lutego 1648 roku Praga (Biskupia) otrzymała prawa miejskie. Wkrótce jednak nadszedł potop szwedzki, a w wyniku bitwy warszawskiej Praga została zniszczona. Kolejne zniszczenia przyniósł okres wojny północnej, a szczególnie lata 1702-1704. W XVIII wieku na tym terenie rozwinęły się trzy jurydyki: Golędzinów, Praga i Skaryszew. W 1791 roku na mocy Prawa o miastach wszystkie one stały się faktyczną częścią Warszawy.

Dalszy rozwój Pragi, która skupiała się wówczas głównie w rejonie nadwiślańskim oraz niedaleko Ratuszowej, zatrzymała insurekcja kościuszkowska, a w szczególności przeprowadzony przez Rosjan 4 listopada 1794 roku szturm, który przeszedł do historii jako Rzeź Pragi. Choć Pragi broniły rozległe szańce obsadzone przez około 17 tysięcy osób, to Rosjanie przebili się przez nie i rozpoczęli walki uliczne. Według szacunków podczas walk zginęło od 3 do 20 tysięcy osób, zniszczonych zostało kilkaset budynków. Do niewoli poszło około 10 do 12 tysięcy żołnierzy. Mieszkańców próbowali ratować lokalni kościelni i kupcy, jednak ich ofiarność na niewiele się zdała. Ledwo Praga zdołała się podnieść, podczas wojen napoleońskich spora część praskich zabudowań została rozebrana w związku z budową umocnionego przyczółka.

Dalszy rozwój Pragi następuje od lat 60. XIX wieku, kiedy w związku z rozbudową sieci kolejowej wybudowano najpierw Dworzec Petersburski (1862) przy ulicy Wileńskiej, a następnie Dworzec Terespolski (1866) przy Kijowskiej. W międzyczasie, bo w 1864 otwarto most Kierbedzia łączący Pragę z lewym brzegiem Wisły, przez który w 1866 pojechała pierwsza linia tramwaju konnego. Powstała cerkiew przy Zygmuntowskiej, której celem było pokazanie przybywającym ze wschodu pociągami pasażerom, że Warszawa jest miastem czysto rosyjskim. Oprócz prawosławia pewien odsetek ludności stanowili także Żydzi, a najliczniejsi katolicy zaś musieli korzystać z jednej świątyni: kościoła Matki Bożej Loretańskiej. Dopiero w 1901 roku zakończono budowę nowej świątyni dla Pragi, która zajęła jedno z ostatnich wolnych miejsc. Praga została bowiem opleciona siecią torów kolejowych oraz ograniczona licznymi terenami wojskowymi, szczególnie przy ul. 11 Listopada. Zabudowa coraz bardziej gęstniała, a nowych przestrzeni brakowało. Na północy jednak, w rejonie dzisiejszej ul. Toruńskiej, rozwijała się swobodnie osada Pelcowizna.

W okresie międzywojennym ta część Pragi zaczęła powoli zmieniać swoje oblicze. Powstał dwunastohektarowy ogród zoologiczny oraz trochę nowych inwestycji, jednak rozwój nadal był ograniczony przez teren wojskowy w rejonie ul. 11 Listopada. Dużo pozytywnych zmian przyniosła kolej, dzięki której rozwijał się przemysł oraz powstawały nowoczesne inwestycje, aktualne do dzisiaj, takie jak Budynek Dyrekcji Kolei Państwowych czy linia średnicowa. Praga uniknęła wielkich zniszczeń podczas kampanii wrześniowej, i choć planowano na jej terenie założenie getta, to ostatecznie powstało ono na Muranowie. Podczas powstania warszawskiego polskie podziemie opanowało najważniejsze placówki, jednak w związku z niepowodzeniem w walce o mosty powstańcy po kilku dniach wrócili do konspiracji. Dzięki temu, a także dzięki wkroczeniu 14 września 1944 roku na Pragę wojsk radzieckich i polskich ta część miasta uniknęła zniszczeń, jakie doświadczyła Warszawa lewobrzeżna. Kiedy po drugiej stronie Wisły płonęło miasto, na Pradze tymczasowe władze polskie przejmowały obiekty i ustanawiały tam tymczasowe urzędy. Dopiero 17 stycznia 1945 roku wojsko przekroczyło Wisłę i stanęło na lewym brzegu rzeki.

Wojnę na Pradze przetrwało około 150 tysięcy mieszkańców, co stanowiło zdecydowaną większość spośród około 180 tysięcy mieszkańców Warszawy na początku 1945 roku. Ulica Targowa była główną ulicą miasta i dopiero powoli, od 1946 roku, życie zaczęło wracać na lewy brzeg Wisły. Tam można było budować nową, socjalistyczną stolicą, a niezniszczona Praga umiejscowiona została na uboczu. Co prawda wolne tereny Nowej Pragi i Golędzinowa przeznaczono pod inwestycje mieszkaniowe i przemysłowe godne Polski socjalistycznej, jednak pozostała część dzielnicy pozostawiona została na pastwę losu. Gdzieniegdzie na wolnej przestrzeni powstawały osiedla bloków, takie jak Osiedle Panieńska czy Osiedle Szmulowizna, jednak większość kamienic i podwórek bez zmian przetrwała kilkadziesiąt lat. Dopiero na początku XXI wieku pojawiło się większe zainteresowanie Pragą, odrestaurowano fragment ul. Ząbkowskiej, która stała się zaczątkiem „praskiej starówki”, coraz więcej instytucji artystycznych oraz prywatnych galerii zaczęło także pojawiać się na Pradze. Szczególnie duże znaczenie miała ku temu Fabryka Trzciny na ul. Otwockiej. I choć dzielnica zmienia się na lepsze, wciąż ma opinię niebezpiecznej (szczególnie rejony Kawęczyńskiej, Brzeskiej i Stalowej), i wiele pracy będzie musiało zostać włożone, aby przywrócić wielu zaniedbanym obiektom swój dawny wygląd – w 2013 roku zapowiedziane zostały projekty rewitalizacyjne, ze szczególnym uwzględnieniem rejonu ul. Brzeskiej.

Obiekty[]

Praga-Północ to przede wszystkim zachowana w niemal niezmienionym zabudowa z XIX oraz z I połowy XX wieku, w żadnej innej części miasta nie ma tak wielu autentycznych kamienic. Drugą część dzielnicy stanowią socrealistyczne osiedla Nowej Pragi w rejonie placu Hallera, trzecia część to natomiast przemysłowy obszar północnej części dzielnicy z rzadka jedynie przepleciony terenami mieszkalnymi, takimi jak Śliwice. Liczne są też tereny kolejowe.

Osiedla[]

Kawęczyńska

Ulica Kawęczyńska na Szmulowiznie

Niedżwiedź Aleja Solidarności

Niedźwiedź na wybiegu w Parku Praskim im. Żołnierzy I Armii Wojska Polskiego

Praga-Północ według standardu Miejskiego Systemu Informacji dzieli się na cztery obszary, i są to:

Zabytki[]

Dyrekcja

Gmach Dyrekcji PKP przy ul. Targowej

Spis Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków wymienia na Pradze-Północ kilkadziesiąt obiektów wpisanych do tego rejestru. Wszystkie je można znaleźć w tym miejscu, a do najważniejszych spośród nich należą:

Wpisem objętych jest także szereg innych obiektów, zakładów przemysłowych oraz pojedynczych kamienic wzdłuż takich ulic jak Inżynierska, Jagiellońska, Mała, Targowa, Wileńska czy Ząbkowska.

Szkolnictwo[]

Kowieńska (nr 12-20, szkoła)

Szkoła Podstawowa nr 127

Na terenie dzielnicy Praga-Północ funkcjonuje trzynaście przedszkoli, następnie jest sześć szkół podstawowych:

Gimnazjów jest na terenie dzielnicy dziewięć:

Liceum im

VIII Liceum Ogólnokształcące im. Władysława IV

Namysłowska (nr 1)

Szkoła Policealna nr 21

Liceów na terenie dzielnicy jest dwanaście, techników jedenaście, a szkoły zawodowe są trzy:

Na Pradze-Północ działają ponadto cztery szkoły policealne oraz cztery uczelnie wyższe:

Pozostałe obiekty[]

Bazar Różyckiego (Targowa)

Bazar Różyckiego

FT Otwocka

Fabryka Trzciny

Z innych ważnych obiektów na Pradze-Północ należy wymienić:

Tereny zielone[]

Park Praski 01

Park Praski

Nie licząc terenów nadwiślańskich na Pradze-Północ jest niewiele obszarów zieleni. Większość z nich kumuluje się w zachodniej części dzielnicy, w rejonie ulicy Ratuszowej, gdzie znajduje się największy północnopraski Park Praski oraz rozległy obszar ogrodu zoologicznego. W pozostałej części dzielnicy obszary zielone zajmują niewielkie obszary, i są to takie miejsca jak Skwer Antoniego Żurowskiego, skwer na placu Hallera czy skwer na ul. Objazdowej. Sporo zieleni jest na powojennych osiedlach na Nowej Pradze, jednak na podwórkach starych kamienic zieleni najczęściej jest bardzo mało.

Infrastruktura[]

Wybrzeze Helskie

Wybrzeże Helskie

Drogi[]

Centralnymi węzłami drogowymi Pragi-Północ są plac Wileński oraz rondo Starzyńskiego, od których rozchodzą się we wszystkich kierunkach najważniejsze ciągi komunikacyjne łączące Pragę-Północ z pozostałymi dzielnicami. Główny ruch odbywa się aleją Solidarności oraz ulicami Targową, Jagiellońską, Starzyńskiego, Szwedzką, Wybrzeżem Helskim oraz Wybrzeżem Szczecińskim. Dwie z nich prowadzą do ważnych, tranzytowych mostów: Mostu Gdańskiego (Ulica Starzyńskiego przechodząca w Śródmieściu w ulicę Słomińskiego) oraz Mostu Śląsko-Dąbrowskiego (Aleja Solidarności). Lokalne znaczenie ma most Świętokrzyski, do którego wiedzie ulica Sokola i jej przedłużenie, ul. Zamoście. W dojeździe do poszczególnych fragmentów dzielnicy znaczenie mają także takie ulice jak Dąbrowszczaków, pl. Hallera, Ratuszowa, 11 Listopada, Stalowa, Wileńska, Kłopotowskiego, Okrzei, Ząbkowska, Białostocka, Radzymińska oraz Kawęczyńska. Oddzielnie wymienić należy także ulicę Kijowską, której jedyną funkcją dziś jest doprowadzenie ruchu do Dworca Wschodniego.

Koleje[]

Praga-Północ opleciona jest ze wszystkich siecią torów kolejowych, których historia sięga połowy XIX wieku. Wtedy też powstały dwa istotne dworce dalekobieżne, które funkcjonują do dzisiaj: Warszawa Wileńska (dziś służy tylko pociągom regionalnym) oraz Warszawa Wschodnia. Pomimo jednak gęstej sieci kolejowej przystanków dla pasażerów, poza wymienionymi, jest niewiele – funkcjonują jedynie przystanki Warszawa Zoo oraz Warszawa Stadion, jednak ich wykorzystanie jest niewielkie.

Komunikacja miejska[]

Stalowa (tramwaj 23)

Tramwaj linii 23 na ul. Stalowej

Praga-Północ jest dobrze skomunikowana z pozostałymi częściami miasta. Już od 1866 roku funkcjonował tramwaj konny kursujący pomiędzy warszawskimi dworcami kolejowymi, który stał się wkrótce częścią sieci tramwajowej. Praga-Północ jest praktycznie ostatnią dzielnicą, gdzie nie zlikwidowano lokalnych linii tramwajowych – poza istotnymi trasami wzdłuż alei Solidarności, Jagiellońskiej, Starzyńskiego czy nawet 11 Listopada nadal funkcjonują wykorzystywane jedynie przez lokalnych mieszkańców trasy tramwajowe wzdłuż Stalowej oraz Kawęczyńskiej. Jednocześnie są to ostatnie w Warszawie (poza Młynarską, Stawkami i Skierniewicką) torowiska tramwajowe, które przebiegają bezpośrednio w jezdni. Umożliwiają one dotarcie mieszkańcom Pragi w najważniejsze miejsca stolicy.

Linie autobusowe pełnią wewnątrz dzielnicy jedynie funkcję uzupełniającą, zastępując tramwaje tam, gdzie ostatecznie zdecydowano się na likwidację tras tramwajowych (np. na Ząbkowskiej), ponadto jednak większość linii autobusowych pełni funkcję tranzytową pomiędzy dzielnicami bądź dowozową z podwarszawskich miejscowości. Na ich rzecz pracuje największa w dzielnicy pętla autobusowa Dworzec Wschodni (Kijowska). Około 2014 roku sieć transportową na Pradze-Północ ma uzupełnić II linia metra ze stacjami Stadion oraz Dworzec Wileński.

Ścieżki rowerowe[]

Zobacz więcej w artykule: Ścieżki rowerowe#Praga Północ.
Schemat ścieżek rowerowych na Pradze Południe

Na Pradze-Północ znajduje się niespełna dziesięć kilometrów ścieżek rowerowych, które kumulują się wzdłuż brzegów Wisły: na mostach oraz wzdłuż Wybrzeża Szczecińskiego, Helskiego i Puckiego. Projektowane są główne ciągi wzdłuż alei Solidarności oraz wzdłuż ulicy Jagiellońskiej, ponadto studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego przewiduje ścieżki także wzdłuż Targowej, Ząbkowskiej, Ratuszowej czy Namysłowskiej. Nie wiadomo jednak, kiedy mogą one powstać.

Galeria[]

Zobacz też[]

Linki zewnętrzne[]


Obszary Pragi Północ wg Miejskiego Systemu Informacji

Nowa Praga • Pelcowizna • Stara Praga • Szmulowizna

Treści społeczności są dostępne na podstawie licencji CC-BY-SA, o ile nie zaznaczono inaczej.