Ulica Toruńska – ulica w klasie drogi szybkiego ruchu biegnąca między ul. Jagiellońską a granicą Warszawy, faktycznie kończy się na ul. Piłsudskiego w Markach. Ulica Toruńska jest fragmentem Trasy Armii Krajowej oraz Ekspresowej Obwodnicy Warszawy (S8).
Historia[]
Ulica Toruńska została włączona w granice Warszawy w 1916 roku i była jedną z najważniejszych ulic Pelcowizny, gdyż łączyła tę część miasta z położonym po drugiej stronie linii kolei nadwiślańskiej Bródnem. Wówczas ulica rozpoczynała się na zachodzie od skrzyżowania z Modlińską, po czym biegła na wschód krzyżując się z Landwarowską, Różopolską, Wysockiego, Marywilską, Nieszawską, Słońską i Ogińskiego. Następnie rozdzielała się na Kondratowicza idącą na południowy-wschód oraz Toruńską idącą na północny-wschód ku granicy miasta. Międzywojenne plany zakładały znaczną rozbudowę ulicy. W nocy z 15 na 16 września 1942 roku na rogu Toruńskiej z Wysockiego, w ramach zemsty za akcję Wieniec I, powieszonych zostało 10 więźniów Pawiaka. Po wojnie ulica długo zachowała swój wygląd, a po włączeniu Starego Bródna w granice miasta w 1951 roku została przedłużona (jako Nowotoruńska) do ul. św. Wincentego, krzyżując się po drodze z Marii Magdaleny, Gdyńską, Pisankową, Wenecką, Białołęcką, Krużgankową i Sołecką. Z czasem pojawiły się też nowe przecznice jak Słubicka oraz Rembielińska.
Przecznice ulicy Toruńskiej zaczęły powoli zanikać latach 60. i 70. XX wieku, natomiast w maju 1976 roku rozpoczęła się postanowiona w październiku 1972 roku przebudowa ul. Toruńskiej jako elementu Trasy Armii Krajowej. Do 1982 roku przebudowano jedynie odcinek do ul. Rembielińskiej, a zaraz potem prace przerwano. Inwestycję dokończono dopiero w latach 90. XX wieku z przedłużeniem ul. Toruńskiej do Radzymińskiej i Piłsudskiego w Markach, rezygnując jednak z wielu elementów trasy, np. wiaduktów na ul. Łabiszyńską, gdzie przez kilkanaście lat o niewybudowanych wiaduktach świadczyły nasypy oraz samotnie stojące filary. Już od początku trasa charakteryzowała się fatalnym wykonaniem, w 1982 roku dwa wiadukty nad Żeraniem zamknięto do remontu. W 2006 roku konieczne było ustawienie zastępczej konstrukcji, która wspomogła zagrożone estakady, jednak remont całej trasy był nadal nieodzowny.
17 września 2009 roku rozpoczęła się[1] przebudowa ulicy Toruńskiej do klasy drogi ekspresowej. Najtańszą ofertę spośród otwartych 5 czerwca kopert zaproponowała firma Avax S.A., która chciała otrzymać za inwestycję 868 mln złotych[2]. Było to o około 600 mln złotych mniej od zakładanego przez GDDKiA kosztorysu. Przebudowane zostały wszystkie wiadukty oraz wzniesiony został wiadukt nad ulicą Łabiszyńską, z którego budowy uprzednio zrezygnowano. Ponadto odcinek trasy na wysokości osiedla Bródno został ukryty w ograniczającej hałas szklano-stalowej tubie. Takie rozwiązanie zostało zastosowane na tak szeroką skalę po raz pierwszy w Europie. Podczas dokonującej się etapami przebudowy były zachowane przynajmniej po dwa pasy ruchu w każdym kierunku.
Przebudowa miała zakończyć się 12 kwietnia 2012 roku, jednak ta opóźniła się i zgodnie z kolejnym założeniem jezdnie miały być całkowicie przejezdne 31 maja 2012 roku[3], jednak nie zgodził się na to miejski inżynier ruchu. Ostatecznie główny ciąg trasy oddano do użytku 7 czerwca 2012 roku[4], zaś wszystkie prace powinny zakończyć się w październiku – jednakże i tego terminu nie udało się dotrzymać, przez co inwestor zaczął grozić wykonawcom przebudowy karami[5]. W styczniu 2013 roku trasa oficjalnie otrzymała status drogi ekspresowej S8, co poskutkowało wprowadzeniem na niej opłat w systemie viaTOLL[6], choć prace wykończeniowe kończono jeszcze w połowie 2013 roku. Mimo to kolejne prace trwały jeszcze we wrześniu, a z powodu usterek trzeba było nawet tymczasowo zamknąć część ze świeżo odremontowanych wiaduktów. Na początku 2015 roku okazało się również, że na jezdniach pojawiają się koleiny, a część studzienek kanalizacyjnych zapadła się[7].
Galeria przebudowy[]
Przebieg[]
Ulica rozpoczyna się od węzła z Modlińską i Jagiellońską, po czym kieruje się na wschód i przebiega w następujący sposób:
- (węzeł) ul. Modlińska / ul. Jagiellońska
- (węzeł) ul. Marywilska / ul. P. Wysockiego
- (wiadukt) ul. Annopol / ul. Rembielińska
- (węzeł) ul. Łabiszyńska
- (zjazd) ul. Krasnobrodzka
- (zjazd) ul. Ostródzka
- (węzeł) ul. Głębocka
- (węzeł) wjazd do CH Marki
- (węzeł) ul. J. Piłsudskiego (Marki)
Otoczenie[]
Adres do ulicy Toruńskiej ma współcześnie przypisanych niewiele budynków. Są to między innymi:
- ul. Toruńska 23 – Budynek przedwojenny, dziś mieści Zespół Szkół Toruńska.
- ul. Toruńska 62 – Dom przedwojenny
- ul. Toruńska 78 – Krzyż przydrożny obok bloku
- ul. Toruńska 92 – Centrum Dekoracyjne Dekoral
Spośród nieistniejących zabudowań należy wymienić gmach szkoły kolejowej na rogu Wysockiego oraz budynek straży pożarnej na rogu Marywilskiej. Ponadto na rogu Toruńskiej i Wysockiego, pomiędzy ślimakami węzła drogowego, znajduje się miejsce pamięci, gdzie 2 sierpnia 1944 roku hitlerowcy rozstrzelali 9 Polaków. Miało to miejsce po drugiej stronie ulicy Wysockiego względem szkoły kolejowej.[8]
Ciekawostki[]
- W dokumentach z 1646 roku nazwa Toruńska jest odnotowana dla ulicy Zakroczymskiej.
Przypisy
- ↑ Trasa Toruńska od nowa, tvnwarszawa.pl, 17.09.2009
- ↑ Przebudowa Trasy Toruńskiej tańsza o 600 milionów, tvnwarszawa.pl, 05.06.2009
- ↑ 31 maja otworzą "ciąg główny" Trasy Toruńskiej, tvnwarszawa.pl, 25.05.2012
- ↑ Trasa Toruńska wreszcie otwarta. 10 km obwodnicy, gazeta.pl, 06.06.2012
- ↑ Kara za ślimaczy remont Toruńskiej. Kiedy skończą?, gazeta.pl, 13.11.2012
- ↑ Toruńska płatna dla autobusów, tvnwarszawa.pl, 11.01.2013
- ↑ Zapchane studzienki i koleiny. Trasa Toruńska już wymaga naprawy, targowek.info, 10.03.2015
- ↑ Zygmunt Kupniewski, Warszawskie Nowe Bródno 1940, str. 46, Urząd Dzielnicy Targówek, Warszawa, 2009