Warszawikia

CZYTAJ WIĘCEJ

Warszawikia
Advertisement
Ujednoznacznienie
Ten artykuł dotyczy placu w Śródmieściu. Zobacz też: Ulica Jarosława Dąbrowskiego, Ulica Kazimierza Dąbrowskiego i Ulica Marii Dąbrowskiej.

Plac dabrowskiego

Plac Dąbrowskiego widziany z wieżowca przy Świętokrzyskiej

Plac Jana Henryka Dąbrowskiego (dawniej: Plac Zielony) leży w obszarze Śródmieście Północne u zbiegu ulic Kredytowej, Jasnej, Rysiej i Szkolnej. Ma 110 metrów długości i 70 szerokości.

Historia

Historia placu zaczyna się w roku 1730 kiedy to marszałek Franciszek Bieliński na tyłach swojego pałacu przy Królewskiej założył ogród, zwany Laskiem przy Promenadzie. W 1757 roku, gdy wytyczona została jurydyka Bielino plac pełnił funkcję rynku targowego i został obudowany parterowymi domami projektu Jakuba Fontany. Około 1797 roku powstał tam ogród, a w 1816 roku przeniesiono tu targowisko zwane Pociejowem (działało do roku 1864). W 1820 roku plac ponownie zadrzewiono i z tego powodu otrzymał nową nazwę: Plac Zielony.

Plac z czasem zyskiwał na znaczeniu, a parterowe domy były sukcesywnie zastępowane przez kamienice ważnych osobistości, arystokratów i finansistów. Dodatkowym impulsem do jego rozwoju było przebicie w roku 1858 ulicy Erywańskiej (dziś Kredytowa), która połączyła go z dzisiejszym placem Małachowskiego. W roku 1883 wybudowano zachowany do dzisiaj Pałac Szlenkierów i zajmowany obecnie przez ambasadę Włoch.

W roku 1894 stanął na placu pomnik oficerów lojalnych wobec władzy rosyjskiej, poległych podczas powstania listopadowego (nazywany pomnikiem zdrajców). Obelisk projektu Antonio Corazziego przeniesiony z placu Saskiego systematycznie dewastowano. W 1916 roku wybudowano siedmiopiętrową kamienicę Feliksa Goldstanda, jeden z najwyższych ówcześnie budynków. Gmach obniżony i pozbawiony ozdób istnieje do dziś u zbiegu z ul. Kredytową.

W 1917 roku usunięto kontrowersyjny pomnik. W 1922 patronem placu został Jan Henryk Dąbrowski, generał, uczestnik insurekcji kościuszkowskiej, twórca Legionów Polskich we Włoszech. W 1930 roku na placu ustawiona została fontanna z rzeźbą przedstawiającą chłopca z krokodylem, dłuta Stanisława Jackowskiego.

Podczas II wojny światowej zabudowania placu zostały spalone i mimo iż nadawały się do odbudowania w PRL-u wyburzono część północną i zachodnią. Pozostałe kamienice wyremontowano, ale usunięto ozdoby. Drzewa zostały wycięte, a figurkę z fontanny wysłano do renowacji do Zakładu Braci Łopieńskich. Na swoje miejsce wróciła dopiero w 1961 roku.

Otoczenie

Dabrowskiego plac fontanna

Fontanna z rzeźbą "Chłopiec z krokodylem"

Na placu Dąbrowskiego znajdują się:

  • fontanna z rzeźbą "Chłopiec z krokodylem"
  • plac Dąbrowskiego 1 - kamienica Granzowa, później siedziba Towarzystwa Ubezpieczeń Polonia, budynek wyremontowano w 2005 roku
  • plac Dąbrowskiego 3 - Hostel Oki-Doki, wyróżniony nagrodą Hoscara 2006
  • plac Dąbrowskiego 6 - zabytkowy Pałac Szenklerów, obecnie ambasada Włoch
  • plac Dąbrowskiego 8 - kamienica Feliksa Goldstanda, później siedziba Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych

Nieistniejące obiekty na placu:

  • Dom Mody Bogusława Hersego
  • Hotel Victoria
  • Pomnik oficerów-lojalistów poległych w Noc Listopadową

Ciekawostki

  • W nieistniejącym dziś Domu Mody Bogusława Hersego w 1937 roku z inicjatywy Elektrowni Powiśle urządzono salonik reklamujący zastosowanie elektryczności.

Linki zewnętrzne

Advertisement