Zmiany: Muranów

Aktualna wersja na dzień 16:00, 11 sie 2015

Ten artykuł dotyczy osiedla. Zobacz też: Muranów (obszar MSI), Muranów (zespół przystankowy) i Muranów (stacja metra).

Andersa (Muranów) — Muranów wzdłuż ulicy Andersa

Muranów – osiedle w Śródmieściu i na Woli obejmujące mniej więcej obszar ograniczony ulicami Okopową, Słomińskiego, Bonifraterską, Miodową i aleją "Solidarności. W podziale według MSI wyróżnia się obszary Muranów w Śródmieściu oraz Nowolipki na Woli.

Historia[]

Dzika 1900 — Muranów: Ulica Dzika około 1900 roku

Osiedle Muranów II, widok na podwórko "Okrąglak" (Skwer Tekli Bądarzewskiej)

Muranow1 — Skrzyżowanie Karmelickiej z Anielewicza

Zobacz więcej w artykule: Historia Muranowa.

W najdawniejszych czasach teren Muranowa, poprzecinany drogami narolnymi Starej i Nowej Warszawy, był użytkowany przez rolnictwo, choć sporą część jego obszar zajmowały wody, m.in. rzeka Bełcząca czy stawy w rejonie ulicy Stawki. Po wybudowaniu w latach 1621–1624 Wałów Zygmuntowskich obszar ten znalazł się poza nimi. Wówczas, w XVII wieku zaczęły kształtować się tutaj jurydyki Wielądka, Parysowska, Świętojerska, Nowolipie i Leszno, a w 1686 roku w rejonie jurydyki Parysowska Józef Szymon Bellotti wzniósł dla siebie pałac Murano. Jego nazwa wywodziła się od tego, że Józef Szymon Bellotti pochodził z tej właśnie weneckiej wyspy. Od nazwy pałacu wzięła się także znana do dzisiaj nazwa osiedla – Muranów.

Z czasem pojawiały się nowe zabudowania, wytyczono nowe ulice (m.in. Gęsią, Stawki czy Leszno) oraz place (m.in. Muranowski czy Parysowski). Jedną z ważniejszych inwestycji XVIII-wiecznego Muranowa było wybudowanie z inicjatywy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego Koszar Wołyńskich u zbiegu Gęsiej z Dzikiej. W 1770 Muranów został ogrodzony Okopami Lubomirskiego. W XIX wieku Muranów silnie zabudowywał się, zaczął się także napływ ludności żydowskiej, dzięki czemu w okresie międzywojennym dzielnica była zdominowana przez ludność pochodzenia żydowskiego.

W październiku 1940 roku, ze względu właśnie na duży udział Żydów, na terenie Muranowa utworzono getto, do którego likwidacji przystąpiono w 1942 roku, systematycznie wywożąc ludność z Umschlagplatzu do Treblinki. Kiedy w 1943 roku planowano całkowicie zlikwidować getto, 19 kwietnia wybuchło powstanie. Dowodzone przez Mordechaja Anielewicza było ostatnią szansą dla Żydów, by umrzeć z godnością, i zakończyło się klęską 16 maja 1943 roku. Po zakończeniu walk dzielnicę zrównano całkowicie z ziemią, a dzieła zniszczenia dopełniło powstanie warszawskie. Z przedwojennej zabudowy na Muranowie przetrwało jedynie kilka budynków.

Po wojnie, ze względu na ogrom zniszczeń, zdecydowano o nieodbudowywaniu dzielnicy w przedwojennym kształcie. Z Muranowa trzeba wywieźć wówczas około 3 mln metrów sześciennych, gruzów, dlatego też pod koniec lat 40. XX wieku rozpoczęto budowę nowego, socrealistycznego osiedla Muranów, wzniesionego całkowicie na gruzach getta. Wznoszone etapami, ostatnie bloki wybudowano w latach 60. XX wieku. Całość poprzedzielano nowymi arteriami: al. Nowotki, ul. Marchlewskiego i ul. Anielewicza. Nową zabudowę dopełniło Osiedle Inflancka w rejonie Dzikiej i Inflanckiej. Współcześnie nową zabudową dopełniany jest rejon Stawek, Andersa, Słomińskiego i Pokornej.

Najważniejsze obiekty[]

Pałac Krasińskich i Ogród Krasińskich
Arsenał
Kościół św. Augustyna
Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
Pałac Mostowskich, Komenda Stołeczna Policji i Muzeum Policji (planowane)
Pawiak
Pałacyk Bogusławskiego
Pomnik Bohaterów Getta
Pomnik Willy'ego Brandta
Muzeum Historii Żydów Polskich
Osiedle Muranów II
Kino Muranów

@@ Linia 4: / Linia 4: @@
 ==Historia==
-[[Plik:Dzika 1900.jpg|right|thumb|250px|Muranów: [[Ulica Dzika w Śródmieściu i na Woli|Ulica Dzika]] [[Warszawa pod zaborami|około 1900 roku]]]]
+[[Plik:Dzika 1900.jpg|right|thumb|250px|Muranów: [[Ulica Dzika w Śródmieściu i na Woli|Ulica Dzika]] [[Historia w XIX wieku|około 1900 roku]]]]
 [[Plik:Muranów.JPG|right|thumb|250px|[[Osiedle Muranów II]], widok na podwórko "Okrąglak" ([[Skwer Tekli Bądarzewskiej]])]]
 [[Plik:muranow1.JPG|thumb|250px|Skrzyżowanie [[Ulica Karmelicka|Karmelickiej]] z [[Ulica Anielewicza|Anielewicza]]]]
 {{więcej|Historia Muranowa}}
-W najdawniejszych czasach teren Muranowa, poprzecinany drogami narolnymi [[Stare Miasto|Starej]] i [[Nowe Miasto|Nowej Warszawy]], był użytkowany przez rolnictwo, choć sporą część jego obszar zajmowały wody, m.in. rzeka [[Bełcząca]] czy stawy w rejonie [[Ulica Stawki|ulicy Stawki]]. Po wybudowaniu w latach [[1621]]–[[1624]] [[Wały Zygmuntowskie|Wałów Zygmuntowskich]] obszar ten znalazł się poza nimi. Wówczas, [[Warszawa w XVII wieku|w XVII wieku]] zaczęły kształtować się tutaj [[jurydyka|jurydyki]] [[Wielądka]], [[Parysowska]], [[Świętojerska]], [[Nowolipie]] i [[Leszno]], a w [[1686]] roku w rejonie [[jurydyka|jurydyki]] [[Parysowska]] [[Józef Szymon Bellotti]] wzniósł dla siebie [[pałac Murano]]. Jego nazwa wywodziła się od tego, że [[Józef Szymon Bellotti]] pochodził z tej właśnie weneckiej wyspy. Od nazwy pałacu wzięła się także znana do dzisiaj nazwa osiedla – Muranów.
+W najdawniejszych czasach teren Muranowa, poprzecinany drogami narolnymi [[Stare Miasto|Starej]] i [[Nowe Miasto|Nowej Warszawy]], był użytkowany przez rolnictwo, choć sporą część jego obszar zajmowały wody, m.in. rzeka [[Bełcząca]] czy stawy w rejonie [[Ulica Stawki|ulicy Stawki]]. Po wybudowaniu w latach [[1621]]–[[1624]] [[Wały Zygmuntowskie|Wałów Zygmuntowskich]] obszar ten znalazł się poza nimi. Wówczas, [[Historia w XVII wieku|w XVII wieku]] zaczęły kształtować się tutaj [[jurydyka|jurydyki]] [[Wielądka]], [[Parysowska]], [[Świętojerska]], [[Nowolipie]] i [[Leszno]], a w [[1686]] roku w rejonie [[jurydyka|jurydyki]] [[Parysowska]] [[Józef Szymon Bellotti]] wzniósł dla siebie [[pałac Murano]]. Jego nazwa wywodziła się od tego, że [[Józef Szymon Bellotti]] pochodził z tej właśnie weneckiej wyspy. Od nazwy pałacu wzięła się także znana do dzisiaj nazwa osiedla – Muranów.
-Z czasem pojawiały się nowe zabudowania, wytyczono nowe ulice (m.in. [[Ulica Gęsia|Gęsią]], [[Ulica Stawki|Stawki]] czy [[Ulica Leszno|Leszno]]) oraz place (m.in. [[Plac Muranowski|Muranowski]] czy [[Plac Parysowski|Parysowski]]). Jedną z ważniejszych inwestycji [[Warszawa w XVIII wieku|XVIII-wiecznego]] Muranowa było wybudowanie z inicjatywy króla [[Stanisław August Poniatowski|Stanisława Augusta Poniatowskiego]] [[Koszary Wołyński|Koszar Wołyńskich]] u zbiegu [[Ulica Gęsia|Gęsiej]] z [[Ulica Dzika w Śródmieściu i na Woli|Dzikiej]]. W [[1770]] Muranów został ogrodzony [[Okopy Lubomirskiego|Okopami Lubomirskiego]]. [[Warszawa pod zaborami|W XIX wieku]] Muranów silnie zabudowywał się, zaczął się także napływ ludności żydowskiej, dzięki czemu [[Warszawa w okresie międzywojennym|w okresie międzywojennym]] dzielnica była zdominowana przez ludność pochodzenia żydowskiego.
+Z czasem pojawiały się nowe zabudowania, wytyczono nowe ulice (m.in. [[Ulica Gęsia|Gęsią]], [[Ulica Stawki|Stawki]] czy [[Ulica Leszno|Leszno]]) oraz place (m.in. [[Plac Muranowski|Muranowski]] czy [[Plac Parysowski|Parysowski]]). Jedną z ważniejszych inwestycji [[Historia w XVIII wieku|XVIII-wiecznego]] Muranowa było wybudowanie z inicjatywy króla [[Stanisław August Poniatowski|Stanisława Augusta Poniatowskiego]] [[Koszary Wołyński|Koszar Wołyńskich]] u zbiegu [[Ulica Gęsia|Gęsiej]] z [[Ulica Dzika w Śródmieściu i na Woli|Dzikiej]]. W [[1770]] Muranów został ogrodzony [[Okopy Lubomirskiego|Okopami Lubomirskiego]]. [[Historia w XIX wieku|W XIX wieku]] Muranów silnie zabudowywał się, zaczął się także napływ ludności żydowskiej, dzięki czemu [[Historia międzywojenna|w okresie międzywojennym]] dzielnica była zdominowana przez ludność pochodzenia żydowskiego.
 W październiku [[1940]] roku, ze względu właśnie na duży udział Żydów, na terenie Muranowa utworzono [[Getto warszawskie|getto]], do którego likwidacji przystąpiono w [[1942]] roku, systematycznie wywożąc ludność z [[Umschlagplatz]]u do Treblinki. Kiedy w [[1943]] roku planowano całkowicie zlikwidować [[getto warszawskie|getto]], 19 kwietnia wybuchło [[Powstanie w getcie warszawskim|powstanie]]. Dowodzone przez [[Mordechaj Anielewicz|Mordechaja Anielewicza]] było ostatnią szansą dla Żydów, by umrzeć z godnością, i zakończyło się klęską 16 maja [[1943]] roku. Po zakończeniu walk dzielnicę zrównano całkowicie z ziemią, a dzieła zniszczenia dopełniło [[powstanie warszawskie]]. Z przedwojennej zabudowy na Muranowie przetrwało jedynie kilka budynków.
-[[Warszawa w okresie PRL-u|Po wojnie]], ze względu na ogrom zniszczeń, zdecydowano o nieodbudowywaniu dzielnicy w przedwojennym kształcie. Z Muranowa trzeba wywieźć wówczas około 3 mln metrów sześciennych, gruzów, dlatego też [[Warszawa w okresie PRL-u|pod koniec lat 40. XX wieku]] rozpoczęto budowę nowego, socrealistycznego osiedla Muranów, wzniesionego całkowicie na gruzach [[getto warszawskie|getta]]. Wznoszone etapami, ostatnie bloki wybudowano [[Warszawa w okresie PRL-u|w latach 60. XX wieku]]. Całość poprzedzielano nowymi arteriami: [[Ulica Andersa|al. Nowotki]], [[Ulica Marchlewskiego|ul. Marchlewskiego]] i [[Ulica Anielewicza|ul. Anielewicza]]. Nową zabudowę dopełniło [[Osiedle Inflancka]] w rejonie [[Ulica Dzika w Śródmieściu i na Woli|Dzikiej]] i [[Ulica Inflancka|Inflanckiej]]. Współcześnie nową zabudową dopełniany jest rejon [[Ulica Stawki|Stawek]], [[Ulica Andersa|Andersa]], [[Ulica Słomińskiego|Słomińskiego]] i [[Ulica Pokorna|Pokornej]].
+[[Historia powojenna|Po wojnie]], ze względu na ogrom zniszczeń, zdecydowano o nieodbudowywaniu dzielnicy w przedwojennym kształcie. Z Muranowa trzeba wywieźć wówczas około 3 mln metrów sześciennych, gruzów, dlatego też [[Historia powojenna|pod koniec lat 40. XX wieku]] rozpoczęto budowę nowego, socrealistycznego osiedla Muranów, wzniesionego całkowicie na gruzach [[getto warszawskie|getta]]. Wznoszone etapami, ostatnie bloki wybudowano [[Historia powojenna|w latach 60. XX wieku]]. Całość poprzedzielano nowymi arteriami: [[Ulica Andersa|al. Nowotki]], [[Ulica Marchlewskiego|ul. Marchlewskiego]] i [[Ulica Anielewicza|ul. Anielewicza]]. Nową zabudowę dopełniło [[Osiedle Inflancka]] w rejonie [[Ulica Dzika w Śródmieściu i na Woli|Dzikiej]] i [[Ulica Inflancka|Inflanckiej]]. Współcześnie nową zabudową dopełniany jest rejon [[Ulica Stawki|Stawek]], [[Ulica Andersa|Andersa]], [[Ulica Słomińskiego|Słomińskiego]] i [[Ulica Pokorna|Pokornej]].
 ==Najważniejsze obiekty==
@@ Linia 25: / Linia 25: @@
 * [[Pałacyk Bogusławskiego]]
 * [[Pomnik Bohaterów Getta]]
+* [[Pomnik Willy'ego Brandta]]
-* [[Muzeum Historii Żydów Polskich]] (w budowie)
+* [[Muzeum Historii Żydów Polskich]]
 * [[Osiedle Muranów II]]
 * [[Kino Muranów]]
@@ Linia 32: / Linia 33: @@
 * [http://pl.wikipedia.org/wiki/Muran%C3%B3w Muranów na Wikipedii]
 * [http://www.stacjamuranow.art.pl/ Strona o Muranowie]
-* [http://www.muranow.cba.pl/ Strona u muranowskich ulicach]
 * [http://forum.gazeta.pl/forum/71,1.html?f=25199 Forum mieszkańców Muranowa]
 * [http://www.smmuranow.pl Oficjalna strona SM. "Muranów"]
+* [http://www.pasaz-muranow.pl Pasaż Muranów]
 [[Kategoria:Osiedla]]
 [[Kategoria:Śródmieście]]

Warszawikia

Zmiany: Muranów

Aktualna wersja na dzień 16:00, 11 sie 2015

Historia[]

Najważniejsze obiekty[]

Linki zewnętrzne[]