Międzylesie

Ten artykuł dotyczy osiedla i obszaru MSI. Zobacz też: Międzylesie (stacja kolejowa) i Międzylesie (przystanek).

Międzylesie – zabudowa ulicy Żegańskiej

Międzylesie - obszar MSI

Stacja kolejowa Warszawa Międzylesie

Międzylesie - osiedle i obszar MSI w dzielnicy Wawer, położony pomiędzy Aninem i Sadulem na północy, Żerzeniem na zachodzie, Wiśniową Górą na wschodzie i Radością na południu.

Teren o zabudowie mieszanej - w większości willowej, ale do istniejących już osiedli bloków mieszkalnych (dawniej zakładowych: od lat 50. ZWAR i Instytutu Elektrotechniki, od lat 70. Centrum Zdrowia Dziecka) dochodzą osiedla tzw. apartamentowców. Graniczy z Mazowieckim Parkiem Krajobrazowym, który nadaje mu mikroklimat i niepodważalne walory przyrodnicze.

Granice

Granica osiedla Międzylesie jako jednostki administracyjnej dzielnicy Wawer przebiega od miejsca przecięcia się ulicy Juhasów z Kanałem Zagoździańskim osią Kanału Zagoździańskiego do linii wysokiego napięcia biegnącej do EC Siekierki, następnie wzdłuż linii wysokiego napięcia do torów kolejowych i wzdłuż torów do ulicy Oficerskiej. Dalej biegnie ulicami: Oficerską, Czatów, Hafciarską, Zorzy, granicą dzielnicy Wawer, ulicą Cementową, Janosika, Wolęcińską, Patriotów, Zagajnikową, Mrówczą i Juhasów do przecięcia się z Kanałem Zagoździańskim.

Historia

Centrum Zdrowia Dziecka

Międzylesie do 1932 roku nosiło nazwę Kaczy Dół. W tym samym roku - powstał komitet obywatelski budowy stacji kolejowej na trasie otwockiej. Wzrostowi miał ulec ruch turystyczno-letniskowy, ale nie wypadało zapraszać gości do jakiegoś Kaczego Dołu, stąd pomysł na inną nazwę. W tym okresie Międzylesie zatraciło swój wiejski charakter i stało sie osiedlem podmiejskim zdążającym do połączenia się ze stolicą. W 1939 roku, na wiosnę, w związku z reorganizacją administracji i samorządu terytorialnego zlikwidowano rolniczą gminę Zagóźdź, a do gminy Wawer dołączono (zgodnie ze swoimi życzeniami) Międzylesie i Anin, wydzielone z gminy Falenica. W czasie okupacji niemieckiej w Międzylesiu działało tajne nauczanie, a Armia Krajowa miała swoją kompanię, którą dowodził Juliusz Sobański pseudonim Jacek, a następnie Karol Paprocki ps. "Janka". W osiedlu działała też pięcioosobowa grupa GL-AL. Ważnym ośrodkiem "podziemnej kultury" była Ochotnicza Straż Pożarna. Późnym latem 1944 roku Niemcy przekształcili osiedle w silny punkt obrony, co zaowocowało zniszczeniem 70% zabudowy. Międzylesie zostało wyzwolone 10 września 1944 przez 125. korpus Armii Radzieckiej, w ramach którego walczyła jednostka Wojska Polskiego - I dywizja im. Tadeusza Kościuszki. Zaraz po wyzwoleniu zaczęto porządkowanie filii fabryki K. Szpotańskiego- Fabryki Aparatów Elektrycznych. Od 1945 roku nosiła ona nazwę "Pierwsza Państwowa Fabryka Aparatów Elektrycznych". Z czasem FAE przemianowano na ZWAR - Zakład Wytwórczy Aparatury Rozdzielczej. Już od jesieni 1945 roku zaczęła normalnie działać siedmioklasowa szkoła powszechna. Mieściła się w adoptowanym na te cele "pałacu" Edmunda Chrzanowskiego. Dyrektorem był Stanisław Ciepielewski. Na początku lat pięćdziesiątych rozpoczęto budowę Instytutu Elektrotechniki, który zajmuje duży teren pomiędzy ulicami Żegańską, Pożaryskiego, Hafciarską i Celestynowską. W 1954 roku w Międzylesiu resort PKP rozpoczął budowę Centralnego Szpitala Kolejowego, który został oddany do użytku w roku 1960. Dziś jest to Międzyleski Szpital Specjalistyczny. W roku 1957 oddano do użytku nowy gmach szkolny przy ul. Pożaryskiego 2 - Szkołę Podstawową Nr 138. W tym samym roku otwarto przedszkole przyzakładowe ZWAR przy ul. Dworcowej. W 1968 roku powstaje społeczny komitet budowy pomnika-szpitala Centrum Zdrowia Dziecka - jako wypełnienie idei Ewy Szelburg-Zarembiny, aby stworzyć taki pomnik upamiętniający dzieci, które cierpiały i zginęły podczas II wojny światowej. Budowę rozpoczęto w 1973 roku, a w 1977 roku rozpoczął działalność (na razie tylko przychodnie). Oddziały zaczęły przyjmować dzieci w 1980 roku. Do dziś uważany jest za najnowocześniejszy szpital pediatryczny w Polsce. Jego budynek góruje nad ternem osiedla. Drugim wysokim obiektem Międzylesia jest komin ciepłowni. Ciepłownia, kiedyś będąca własnością ZWAR-u, zasilała w ciepło i ciepłą wodę prawie wszystkie okoliczne zakłady pracy i osiedla mieszkaniowe. Część z tych dużych odbiorców zrezygnowała już z usług ciepłowni. Przez kilka lat własnością ciepłowni, a właściwie Zakładu Energetyki Cieplnej była pomorska spółka Gigaterm Investment. Po upadłości spółki, pod koniec 2005 roku zakład kupił warszawski SPEC.

Komunikacja miejska pojawiła się w Międzylesiu w roku 1959. Wtedy linia "C" zyskała nową pętlę autobusową przy międzyleskiej stacji kolejowej (w 1958 dojeżdżała tylko do stacji w Wawrze). Od 1962 roku na trasie PKP Międzylesie-Wiśniowa Góra zaczyna kursować linia 156. W roku 1969 do Międzylesia (pętla przy ul. Bursztynowej) przedłużone zostają dwie linie: 115 i "F" dojeżdżające wcześniej do pętli w Aninie (koło kina Wrzos). Później w związku z budową Centrum Zdrowia Dziecka, przedłużono kursowanie autobusów, do nowo wybudowanej pętli za szpitalem, w okolicach ulicy Przedwiośnie.

Dnia 25 stycznia 1985 roku została erygowana międzyleska parafia Imienia Najświętszej Maryi Panny. Wcześniej w Międzylesiu był rektorat duszpasterski przy kaplicy Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi, przy ulicy Paprociowej. Pierwszym proboszczem został dotychczasowy ks. rektor Józef Gniewniak. Następny proboszcz ks. Hieronim Średnicki zaraz po objęciu stanowiska, w roku 1993, rozpoczął budowę kościoła parafialnego. Bryła nowo wybudowanego kościoła nawiązuje do romańszczyzny i architektury wczesnochrześcijańskiej.

Od momentu powstania w 1994 roku samodzielnej gminy Wawer, (przekształconej w 2002 roku w dzielnicę Wawer, w Międzylesiu znajduje się główna siedziba władz samorządowych. Na początku w dzierżawionym od Instytutu Elektrotechniki budynku, a później w zakupionym w 2000 roku od firmy ABB dawnym biurowcu ZWAR przy ul. Żegańskiej 1.

Dzisiaj osiedle ciągle się powiększa, przybywa domów mieszkalnych i placówek usługowych powodując duże zagęszczenie budowli oraz zwiększanie się ilości mieszkańców i ludzi pracujących na terenie Międzylesia. Newralgicznym miejscem ruchu drogowego jest przejazd kolejowy na linii otwockiej, który zamknięty korkuje skutecznie ruch kołowy w całej okolicy w godzinach szczytu. Aby temu zaradzić, po kilku latach dyskusji w 2007 roku podjęto decyzję o budowie tunelu pod przejazdem (brano też pod uwagę zbudowanie wiaduktu). Według projektu austriackiej firmy z 2008 roku wyburzeniu ulec ma część budynków przy ul. Żegańskiej.

Najważniejsze obiekty

Szkoła Podstawowa nr 138 im. Józefa Horsta

• Wawerskie Centrum Kultury - ul. Żegańska 1a
• Klub sportowy ZWAR - ul. Żegańska 1, stadion - ul. Pożaryskiego 10
• Zakład ABB - ul. Żegańska 1
• Instytut Elektrotechniki (IEL) - ul. Pożaryskiego 28
• Instytut-Pomnik Szpital Centrum Zdrowia Dziecka (CZD) - Al. Dzieci Polskich 20
• Międzyleski Szpital Specjalistyczny (MSSW) - ul. Bursztynowa 2
• Szkoła Podstawowa nr 138 - ul. Pożaryskiego 2
• Gimnazjum nr 103 - ul. Żegańska 1a
• stacja kolejowa Międzylesie - przy ul. Patriotów
• Urząd Pocztowy nr 92 - ul. Zwoleńska 127
• Kościół Imienia Najświętszej Maryi Panny - ul. Bursztynowa
• Elektrociepłownia ZWAR - ul. Pożaryskiego
• stacje paliw: ORLEN (ul. Pożaryskiego) i BP (ul. Patriotów)
• Urząd Dzielnicy Wawer - ul. Żegańska 1
• Biblioteka Publiczna Dzielnicy Wawer - ul. Żegańska 1a
• placówki bankowe: PKO S.A. (ul. Patriotów), WBK (ul. Żegańska), Polbank EFG (ul. Żegańska)
• sklepy spożywcze: m. in. Biedronka (ul. Zwoleńska), Lux (ul. Żegańska), Blask
• apteki (6)
• zakład fryzjerski U Stefana - ul. Żegańska