Warszawikia

CZYTAJ WIĘCEJ

Warszawikia
Advertisement
Ujednoznacznienie
Ten artykuł dotyczy linii tramwajowej 21. Zobacz też: 21-bis, 21e oraz 21-kreślone.
21 Czas jazdy (min):
min – max
34 – 43
Częstotliwość: (szczyt – poza – dni wolne)
co 101515 minut
21

Schemat historycznych tras linii 21 (powiększ)

Warsaw Ghetto Footbridge viewed from the east

Tramwaj linii 21 na ul. Chłodnej (1942)

Trams grochowska2 warsaw

Tramwaj linii 21 na przystanku Międzyborska (2007)

21historyczna linia tramwajowa specjalna, która kursowała z Ratuszowej-Zoo na Gocławek. Linię obsługiwała zajezdnia tramwajowa Mokotów.

Historia[]

Plac Narutowicza tramwaj 21)

Dwudziestka jedynka na przystanku Plac Narutowicza (2008)

Linię "21" uruchomiono po raz pierwszy 23 kwietnia 1910 roku jako letni wariant linii 2, połączyła ona wówczas Plac Muranowski przez Nalewki, Gęsią, Dziką, Dzielną, Karmelicką, Leszno, Solną, pl. Mirowski, pl. Żelaznej Bramy, Graniczną, Królewską, Krakowskie Przedmieście, Nowy Świat, Aleje Ujazdowskie i Bagatela z Placem Unii Lubelskiej. Kursowała co roku do jesieni, po raz ostatni wyjechała na tory w 1918 roku.

Na nowej trasie uruchomiono ją 28 września 1924 roku, linia "21" połączyła wtedy Pelcowiznę przez Wysockiego, Odrowąża, 11 Listopada, Wileńską, Zygmuntowską i Krakowskie Przedmieście z Placem Teatrealnym. Po połączeniu z linią 23 w 1928 roku wydłużono jej bieg przez pl. Mirowski, Chłodną i Wolską do Cmentarza Wolski. Na takiej trasie, jedynie z dwoma niewielkimi korektami, dotrwała do 1939 roku.

Varšava, Śródmieście, náměstí de Gaulla, tramvaj Konstal

Tramwaj linii 21 w Alejach Jerozolimskich (2009)

Wikipediatramwajewawa3

Tramwaj linii 21 w Alejach Jerozolimskich (2009)

Tramwaj 105Na 1256+1255 Aleje Jerozolimskie Warszawa2

Tramwaj linii 21 w Alejach Jerozolimskich (2009)

Podczas okupacji linia "21" wróciła na tory 30 października 1939 roku na trasie pomiędzy Młynarską a Placem Mirowskim, oznaczenie numerowe przywrócono jej jednak dopiero 19 listopada. Wraz z odgruzowywaniem kolejnych odcinków systematycznie ją wydłużano, aż w 1940 roku kursowała na trasie z Cmentarza Wolskiego na Plac Żelaznej Bramy. Dopiero w 1942 roku wydłużono ją wzdłuż dawnej trasy do pętli Odrowąża, mimo to na początku 1944 roku podzielono ją na dwie linie: "6" i "21", przez co zaczęła ponownie kursować trasą z 1940 roku. Na takiej trasie dotrwała do wybuchu powstania warszawskiego.

Po wojnie "dwudziestka jedynka" powróciła do ruchu 15 grudnia 1946 roku na wyremontowanej trasie z Cmentarza Wolskiego przez Wolską na Młynarską, z czasem tę trasę wydłużono ponownie do Placu Żelaznej Bramy. W związku z przekuwaniem torów na nowy prześwit 1435 mm zlikwidowano ją 21 czerwca 1948 roku, ale przywrócono jej kursowanie po zakończeniu prac, 22 sierpnia 1948 roku, na trasie z Cmentarza Wolskiego przez Wolską, Leszno i Żelazną na Plac Starynkiewicza. W 1950 roku została jednak zlikwidowana, a jej trasę przejęły linie 10 i 26.

Na nowo linia "21" zaczęła kursować 22 lipca 1953 roku, kiedy to oddano do użytku całkowicie nową trasę tramwajową wzdłuż al. Stalingradzkiej, i połączyła pętlę Żerań FSO z pętlą Ratuszowa-Zoo. Trasa nie krzyżowała się praktycznie z żadną inną linią tramwajową, wobec czego w 1961 roku, w związku z licznymi postulatami pasażerów, wydłużono jej bieg wzdłuż ulic Targowej, Zamoyskiego i Grochowskiej na Wiatraczną. Kolejna większa korekta miała miejsce dopiero w 1985 roku, gdy wydłużono "dwudziestkę jedynkę" na Gocławek, jednak w 1995 roku ponownie skrócono jej bieg na Wiatraczną. Ostatnia większą zmiana miała miejsce 5 kwietnia 2008 roku, kiedy to linia "21" przejęła fragment trasy linii 25 i pojechała wzdłuż al. Zielenieckiej i Alej Jerozolimskich do pętli Plac Narutowicza. Tak kursowała do 19 września 2009 roku, kiedy połączono ją z linią 22 i zlikwidowano.

16 września 2023 roku linia została uruchomiona na jeden dzień, jako linia specjalna z okazji Dni Transportu Publicznego[1].

Ostatnia trasa[]

z 18 września 2009 roku

Ulice[]

Żerań FSOJagiellońskaRatuszowaTargowaZamoyskiegoal. Zielenieckaal. PoniatowskiegoMost PoniatowskiegoAleje JerozolimskieGrójeckaPlac Narutowicza

Przystanki[]

Wikipediatramwajewawa3

Tramwaj linii 21 w Alejach Jerozolimskich (2009)

K1 Żerań FSO
S Dyrekcja FSO
S Budzyńskiej-Tylickiej
S Śliwice
S Batalionu Platerówek
S PIMOT
S Golędzinów
S Rondo Starzyńskiego
S Plac Hallera
S Ratuszowa-Zoo
S Dworzec Wileński
S Ząbkowska
S Kijowska
S Aleja Zieleniecka
S Rondo Waszyngtona
S Most Poniatowskiego
S Muzeum Narodowe
S DH Smyk
S Centrum
S Dworzec Centralny
S Plac Starynkiewicza
S Plac Zawiszy
S Ochota-Ratusz
K2 Plac Narutowicza

Trasa jako linia specjalna[]

z 16 września 2023 roku

Ulice[]

Ratuszowa-ZooRatuszowaTargowaZamoyskiegoGrochowskaGocławek

Przystanki[]

K1 Ratuszowa-Zoo
S Ratuszowa
S Dworzec Wileński
S Ząbkowska
S Kijowska
S Aleja Zieleniecka
S Lubelska
S Bliska
S Gocławska
S Praga-Południe-Ratusz
S Międzyborska
S Kickiego
S Wiatraczna
S Czapelska
S Wspólna Droga
S Plac Szembeka
S Żółkiewskiego
S Kwatery Głównej
S Gocławek
K2 Gocławek

Przypisy

Linki zewnętrzne[]


Advertisement