/16/ | Czas jazdy (min): min – max 38 – 43 |
co 10 – 15 – 15 minut |
16 – historyczna linia tramwajowa zwykła, która kursowała na trasie z Żerania FSO na Woronicza. Linię obsługiwały zajezdnie tramwajowe Mokotów, Żoliborz oraz Wola.
Historia[]
Linia "16" została po raz pierwszy uruchomiona 15 kwietnia 1908 roku na trasie z Młynarskiej przez Chłodną, pl. Mirowski, pl. Żelaznej Bramy, Graniczną, Królewską i Marszałkowską na Plac Zbawiciela. W 1915 roku wydłużono ją na zachód wzdłuż ul. Skierniewickiej do pętli Dworska, jednak już po dwóch latach skrócono ją ponownie na Młynarską]. Kolejne zmiany miały miejsce dopiero w 1931 roku, kiedy bieg "szesnastki" wydłużono wzdłuż ul. Młynarskiej do pętli Wawrzyszewska, i następnie w 1937 roku, kiedy skierowano ją z jednej strony dalej na Koło, a z drugiej wzdłuż ul. Puławskiej na Wierzbno. Dodatkowo 9 października 1938 roku przedłużono ją jeszcze dalej wzdłuż ul. Puławskiej do pętli Służew. Kursowała do momentu wybuchu II wojny światowej.
Linia "16" powróciła na tory 17 marca 1940 roku na trasie z Ulrychowa wzdłuż Górczewskiej, Leszna i Bielańskiej na Plac Teatralny. W 1941 roku skierowano ją objazdem wzdłuż dawnej trasy na ul. Chłodnej, ale dopiero pod koniec roku pojechała na dawną pętlę na Placu Zbawiciela z przejazdem przez Krakowskie Przedmieście, Aleje Ujazdowskie i 6 Sierpnia. Później, w 1942 roku, pojechała przez ul. Książęcą na Plac Bernardyński i na tej trasie podstawowej dotrwała do 1944 roku, do wybuchu powstania warszawskiego.
Po raz kolejny linia "16" powstała po wojnie, 15 kwietnia 1946 roku na przekutym na prześwit 1435 mm torowisku na ul. Obozowej, kursowała jedynie z Koła do tymczasowej pętli u zbiegu Leszna z Młynarską. Uległa likwidacji po kilku miesiącach w wyniku zmiany oznaczenia na 22, ale tego samego dnia wyruszyła jeszcze po starych torach (1525 mm) z Młynarskiej przez Chłodną, pl. Mirowski, Graniczną, Królewską i Marszałkowską na Plac Zbawiciela. Po kilku zmianach dotrwała do 1948 roku, kiedy ją zlikwidowano w związku z przekuwaniem torowiska na nowy rozstaw szyn.
Po zakończeniu prac "szesnastka" wyruszyła z pętli Kasprzaka przez Skierniewicką, Wolską, Leszno, Żelazną, Aleje Jerozolimskie i Marszałkowską na Plac Zbawiciela, deszcze w tym samym roku wydłużono ją na Plac Unii Lubelskiej, a w 1949 roku na Kielecką. Niemal równocześnie otwarto nowe torowisko tramwajowe na Trasie W-Z, wobec czego linię "16" skierowano na nową trasę przez al. Świerczewskiego i ul. Marszałkowską. Z niewielkimi zmianami trasa utrzymała się do 1956 roku, kiedy przedłużono ją na zachód wzdłuż ul. Bema do pętli Bema, a rok później linię wydłużono nowo otwartym torowiskiem wzdłuż ul. Spacerowej na Sadybę. W 1963 roku skierowano ją na nową trasę wzdłuż al. Rewolucji Październikowej do pętli Osiedle Wolska, jednak już w 1964 roku skierowano ją od al. Świerczewskiego przez Młynarską i Obozową na Koło. W 1967 roku została zlikwidowana, a jej trasę przejęły linie 19, 34 i 166.
Po raz następny linia "16" pojawiła się na torach 2 stycznia 1995 roku w celu uruchomienia połączenia między stacją metra Pole Mokotowskie wzdłuż al. Jana Pawła II i Broniewskiego do pętli Piaski, dokąd docierała z pętli Kielecka. Bez zmian, jedynie z wakacyjnymi zawieszeniami kursowała na tej trasie do 2004 roku, kiedy skierowano ją na Słomińskiego, Starzyńskiego i Jagiellońską do pętli Żerań FSO. Ostatnią większą zmianę przeszła w 2009 roku, kiedy przedłużono jej trasę do pętli Woronicza. Od 20 września 2010 roku linia została wycofana z pętli Żerań FSO i kursowała na trasie zastępczej do krańca Ratuszowa-Zoo[1]. Linia została ostatecznie zlikwidowana 27 kwietnia 2013 roku, na większości trasy została zastąpiona przez linię okresową 41, która dociera jednak na Żerań Wschodni, zaś na Ratuszową-Zoo skrócono linię 28[2].
Ostatnia trasa[]
z 26 kwietnia 2013 roku
Ulice[]
Ratuszowa-Zoo – Jagiellońska – Starzyńskiego – Most Gdański – Słomińskiego – al. Jana Pawła II – Chałubińskiego – al. Niepodległości – Rakowiecka – Boboli – Wołoska – Woronicza – Woronicza
Przystanki[]
Ratuszowa-Zoo
Ratuszowa-Zoo
Plac Hallera
Rondo Starzyńskiego
Rondo Starzyńskiego
Wybrzeże Helskie
Most Gdański
Park Traugutta
Dworzec Gdański
Baseny Inflancka
Rondo Radosława
Rondo Radosława
Stawki
Anielewicza
Nowolipki
Kino Femina
Hala Mirowska
Rondo ONZ
Dworzec Centralny
Koszykowa
Nowowiejska
GUS
Biblioteka Narodowa
Metro Pole Mokotowskie
Kielecka
Rakowiecka-Sanktuarium
Kulskiego
Szpital MSWiA
Wołoska
Woronicza
Woronicza
Przypisy
- ↑ Przywrócenie kursowania tramwajów linii 14 i 16, ztm.waw.pl (archiwum), 2010-09-19. [dostęp: 2010-11-30].
- ↑ Likwidacja linii 16, zmiana trasy kursowania linii 28 i uruchomienie linii 41, ztm.waw.pl (archiwum), 2013-04-16. [dostęp: 2013-05-16].
Linki zewnętrzne[]
- Szczegółowa historia linii 16 w okresie przedwojennym
- Szczegółowa historia linii 16 w okresie wojennym
- Szczegółowa historia linii 16 w okresie powojennym